Misdaadcolumn: 'Het gruwelijke gezicht van woke'

“Ik hoop dat Gino zo spoedig mogelijk gevonden wordt! Wel jammer dat nog steeds ‘blank’ in plaats van ‘wit’ gebruikt wordt. Wit is neutraler; blank doet denken aan koloniale tijd.” Eerst dacht ik dat ik het verkeerd had gelezen, maar het stond er echt. Op Twitter. Geplaatst door een zekere Rianne C. ten Veen, statenlid voor GroenLinks in Groningen. Een mevrouw die zich op internet presenteert als sociaal betrokken. “Mens, houd van vrede,” zo vermeldt haar twitteraccount. Zouden er ook mensen zijn die niet van vrede houden denk ik dan, maar vooruit. Een zoekslag op Google geeft een nadere blik op de belevingswereld van deze mevrouw. Milieu, duurzaamheid, Palestina, gelijke kansen, klimaat, dat riedeltje. En dan, als een duveltje uit een doosje, zo’n harteloze en totaal misplaatste tweet. Een familie gaat dagenlang door een hel, de recherche maakt overuren, vrijwilligers kammen bossen en velden uit. Heel Nederland houdt de adem in. Waar is Gino? Leeft het ventje nog? En wat doet Rianne ten Veen? Die zit zich te verbijten over een woordje. Blank. Mag niet, moet wit zijn. Hier zien we het gruwelijke gezicht van woke. En van social media, want daar wil ik het eigenlijk over hebben.

Wat hebben Hyves, Facebook, Instagram en Twitter ons eigenlijk gebracht? Vooral een bak ellende. Waar zouden de wappies zijn geweest zonder social media? Waarschijnlijk waren hun denkbeelden blijven hangen in bedompte huiskamers en troosteloze verenigingszaaltjes. Z’n twintig jaar geleden was het een heidens karwei om een groep mensen bij elkaar te krijgen. Nu, met één simpele oproep op Facebook of Telegram, heb je zo een Malieveld of Museumplein gevuld. Hoe zorg je dat je snel mensen overtuigt van jouw waanbeelden en opruiende overtuigingen? Ook daarin bieden social media een reikende hand. Roep dat de wereld nier rond is maar vierkant, knutsel wat ‘bewijsstukken’ in elkaar en je hebt zo een groep volgelingen. En dan Instagram. Jonge meiden raken van slag omdat ze net kunnen voldoen aan het ideaalbeeld dat wordt geschetst. Wie zoals de meeste pubers nog niet het vermogen tot relativeren heeft denkt dat het ware geluk te vinden is op de skipiste, een tropisch eiland of hippe rooftopbar. Alleen wie mooi en vermogend is telt mee op deze wereld. Alles draait om succes en perfectie. Nee, lieve meiden, daar draait het allemaal niet om, maar daar komen jullie nog wel achter.

En dan, om even bij mijn vakgebied te blijven; social media hebben ook grote invloed op de misdaad. De gruwelijke moord op Anouk den Dekker (20) door haar halfzus Bouchra ligt nog vers in het geheugen. Niet alleen omdat er 88 messteken werden geteld, maar ook omdat Bouchra de geweldsexplosie had gefilmd en als livestream op Instagram had gegooid. En het aantal moorden dat het gevolg was van bedreigingen, verkeerd begrepen opmerkingen of relatieperikelen op social media is al niet meer te tellen. Eén van de bekendste Facebook-moorden in Nederland was die op Joyce (Winsie) Hau uit Arnhem, op 14 januari 2012. Het 15-jarige meisje werd die dag bij haar voordeur vermoord door de toen 14-jarige Jinhua K. uit Capelle aan den IJssel, die zich voor de klus had laten inhuren. Het motief: een conflict op Facebook tussen Winsie en de 16-jarige Polly W. Winsie zou Polly hebben beschuldigd van vreemdgaan. Met fatale gevolgen.

Dat social media zich hebben verankerd in onze samenleving staat vast. Helaas. De tijd van gewoon iemand opbellen, in de trein een beetje naar buiten staren, een boek lezen of face to face voor je mening uitkomen is voorbij. Social media hebben ons allemaal een beetje asociaal gemaakt. Of je nu blank bent of wit.