Hoe gaat het met online casino’s sinds de legalisering?

Online gokken was in Nederland lange tijd illegaal, maar het gebeurde natuurlijk op grote schaal. Al heel lang, want mensen gokken graag, en Nederlanders zijn mensen. In 2018 hadden 1,8 miljoen Nederlanders een online gokaccount (bron: onderzoeksbureau Motivaction), en honderdduizenden liepen gokschulden op die soms danig uit de hand liepen.

Desondanks os op 1 april 2021 in Nederland de Wet Kansspelen op afstand (Koa) ingegaan, wat betekent dat organisaties die een vergunning zouden willen bij de Kansspelautoriteit (Ksa) mogen aankloppen. Vanaf 1 oktober 2021 konden ze daadwerkelijk legaal aan de slag, als ze die vergunning toegekend hebben gekregen tenminste. En dat is niet zo makkelijk, want er zijn strenge voorwaarden aan verbonden.

Geschiedenis

Even terug in de tijd. De Wet Koa werd al in 2012 opgesteld en in 2013 kwam de concepttekst op tafel. In 2016 vond behandeling in de Tweede Kamer plaats, in 2019 in de Eerste Kamer. De Raad van State moest advies uitbrengen en toen kwam er verder uitstel door allerlei oorzaken. Vervolgens moest het besluit tot vaststelling van de inwerkingtreding in het Staatsblad gepubliceerd worden. Op 1 april was het dus zover.

Tot circa 2013 was het bal in online gokland: alles kon, alles gebeurde dus ook, er was zelfs op Nederland gerichte reclame. Je kon inzetten via het brave ideal; de overheid knarsetandde maar trad niet op. Toen de regulering eindelijk haar lange aanloop nam, begon de overheid – onder Rutte – minder en minder door de vingers te zien: het ‘gedoogbeleid’ kwam op gang. De goksites mochten niet meer op .nl-domeinen opereren, en zich niet meer in de Nederlandse taal tot gebruikers richten. ideal werd een no-go, typisch Nederlandse gokspellen (‘poldercasino’) gingen in de ban. Goksites moesten het hunne doen om te voorkomen dat inloggers zich onverantwoordelijk zouden gedragen: waarschuwen tegen verslaving, limieten instellen, voorlichting geven; hun aanbod moest responsible zijn.

De goksites pasten zich in grote lijnen aan, want ze wilden natuurlijk op een markt als het rijke Nederland hun kans op een aantrekkelijke licentie niet verspelen. Maar de Ksa legde wel degelijk van tijd tot tijd forse boetes op; semi-criminelen probeerden van alles om vanaf de Kaaiman Eilanden of Malta uit te zoeken hoe ze over de grenzen konden gaan. N1 Interactive Limited, op Malta, kreeg nog afgelopen juli 500.000 euro boete omdat het via betchan.com kansspelen aanbood, specifiek gericht op Nederlandse spelers. Er ontbrak de verplichte vermelding dat gokken in Nederland illegaal is en ‘Amsterdam’ was in gebruik als bonuscode. De site is inmiddels vanuit Nederland niet meer bereikbaar.

Legalisering

Wat is nu het doel van de legalisering van het online gokken? Niet verrassend, de overheid wil de boel beter in de hand houden. Het aanbod moet ‘veilig en eerlijk’ zijn, de sites betrouwbaar. Concreet: binnen drie jaar moet 80 procent van de Nederlandse gokkers van het legale aanbod gebruikmaken. Dat is het streven. Wie zich goed gedragen hebben, de laatste jaren, en per 1 april 2021 hebben ingeschreven, zijn sinds 1 oktober van dat jaar aan de bak: Holland Casino Online, Fair Play Casino, Bet365. Een betrouwbaar legaal casino online vinden kan het gemakkelijkst via speciale sites die je helpen deze casino's te vinden. Zo ontwijk je minder betrouwbare sites, zoals Pokestars. Pokerstars heeft in het verleden een paar tikken op de vingers gekregen, net als het Zweedse Unibet.

Grote sponsoren

Ook promotie kan weer, maar streng gereguleerd. Reclame moet ‘evenwichtig en zorgvuldig’ zijn; niet aanzetten tot ‘onmatige deelname’; mag niet misleidend zijn, bijvoorbeeld door de verwachting te wekken dat je flink gaat cashen; en zich niet richten op kwetsbare groepen, zoals jongeren.

Inmiddels hebben we geweten dat het legaal is om reclame te maken. Zet je tv aan en je ziet een stortvloed aan gokreclames, vooral rond voetbalwedstrijden. We zien figuren als Andy van der Meijde, Wesley Sneijder en Wim Kieft, die zelf in het verleden redelijk verslavinggevoelig zijn gebleken naar hartelust reclame maken voor bedrijven als Betcity, Toto en Kansino. Daarnaast gaan ook grote voetbalclubs nu met de bedrijven in zee. AZ maakt op zijn shirt plaats voor Kansino Ajax gaat zich linken aan Unibet, volgens de club ‘een voorloper op het gebied van verantwoord spelen’.

Overvloed

Inmiddels lijkt de vloedgolf aan reclames wel heel erg groot te worden. De vraag is dan ook of er iets aan gedaan gaat worden. In Italië, waar al eerder een nieuwe wetgeving van kracht werd, besloot de overheid toen de markt werd overstroomd met reclame-uitingen, tot een algemeen verbod op reclame voor online kansspelen. België legde promotie ook aan banden, zij het iets minder vergaand. Hoe zal dat in Nederland gaan? Aanbieders zullen zich ‘erin willen vechten’, zoals voorzitter René Jansen het noemt. Hij wijst op de strenge Nederlandse regels, al heeft hij ‘geen glazen bol’: het kan ook hier zomaar uit de hand lopen. Reclame is enerzijds nodig om de Nederlandse speler naar veilig en legaal aanbod te leiden en illegaal aanbod weg te duwen. Anderzijds moet reclame geen irritatie gaan opwekken, bijvoorbeeld door een overvloedige hoeveelheid of doordat de boodschap tersluiks op en over de grenzen gaat. Vreemd genoeg rekent voorzitter Jansen vooral ook op de ‘eigen verantwoordelijkheid’ van de gokbranche. Ze zullen toch wel geleerd hebben van hun ervaringen in landen als Italië en België, denkt hij.

Er zit al wel enige rem op. Op radio en tv mag sinds 1 oktober 2021 tussen 6 en 21 uur geen reclame worden gemaakt voor risicovolle kansspelen. Handhaver van deze regel en andere is niet de Kansspelautoriteit maar het Commissariaat voor de Media. De vraag is echter of de impact daarvan groot is, aangezien mensen steeds meer on demand programma’s kijken of filmpjes opzoeken via Youtube. Daar heeft dit beleid natuurlijk geen invloed op, dus buiten radio en televisie om wordt er naar hartelust reclame gemaakt voor deze goksites.