Hoe de Spaanse Escobar in de val liep

De machtige drugscrimineel Sito Miñanco wilde nog één klapper maken. Met Nederlanders, via Rotterdam...

José Ramon Prado Bugallo alias ‘Sito Miñanco’ (63) wordt ook wel de Spaanse Escobar genoemd. Nadat hij in 2015 vrijkwam startte hij een nieuwe cocaïneoperatie die in twee jaar volledig op de klippen is gelopen. Daar waren ook Nederlanders bij betrokken. Een exclusief verhaal.

In het Spaanse Galicië hebben ze een heel speciale manier om drugs aan land te brengen. De illegale waar wordt midden op zee overgeladen op een speciale speedboot met een platte onderkant die veel vracht kan dragen. Deze ‘Narcolanchas’ scheuren vervolgens naar de kust en meren daar op het strand aan, soms wel tientallen meters over het zand. Dergelijke buikschuiflandingen zijn niet zonder gevaar. Meer nog dan dat moeten de bestuurders van dergelijke boten de weg kennen op zee langs de Spaanse kust, die aan Atlantische zijde vol zit met rotsen en inhammen. De Galiciër José Ramon Prado Bugallo was ooit een kei in dergelijke transporten. Eind jaren 70 van de vorige eeuw brengt de in 1955 geboren kapitein voor miljoenen Spaanse peso’s aan sigaretten op het droge.

Dat zit zo: in de nadagen van de Spaanse dictatuur wordt alleen een staatsmerk als rookwaren verkocht. Smokkelaars als Bugallo – bijgenaamd ‘Sito Miñanco’, wat Galicisch dialect is voor ‘zoon van de Miñanco’s’ – importeren daarom buitenlandse merken, die als warme broodjes verkocht worden. Miñanco is de man die de zee op zijn duimpje kent, die door de baai kan varen met een blinddoek om. Een man die meer kan dan alleen sigarettensmokkel, zo zou spoedig blijken. Zijn doorbraak in de drugshandel beleeft hij kort nadat hij in 1983 in de gevangenis contact legt met een voornaam lid van het Medellín-kartel. Cocaïne is veel lucratiever dan sigarettensmokkel. En Miñanco stapt over naar de harddrugs, hoewel hij de sigaretten er altijd naast blijft doen.

Op de thee bij Noriega

Sindsdien heeft hij zijn netwerk consequent uitgebouwd, zozeer dat er gesproken kan worden van een trans-Atlantisch verband. Geld van de narco’s uit Zuid Amerika verdwijnt in Galicië in bouwprojecten. De Noordwestelijke Spaanse regio maakt zo mede met Sito’s drugsgeld gedurende de jaren 80 een enorme economische boost door. Zelf heeft hij op dat moment huizen in Zwitserland, Panama, Costa Rica en Spanje. Ook sponsort hij een voetbalteam uit zijn geboorteplaats Cambados. Het onbeduidende ploegje promoveert in enkele jaren van de vijfde divisie naar het derde niveau. De totale investering bedraagt een slordige 180.000 euro per seizoen. Geld dat cash via koffers bij de spelers en coaches belandt. De spelers weten niet wat ze meemaken. Naast hun lucratieve salaris laat ‘voorzitter’ Miñanco ze regelmatig meevaren op zijn kolossale jacht. En op een dag neemt hij ze zelfs mee op ‘tournee’ door Panama, waar ze bij president-dictator Manuel Noriega op de thee komen. Dat is een vriendje van Miñanco. In alles is hij in die jaren de Spaanse Pablo Escobar. Net als de Colombiaanse drugsbaron laat Miñanco zich omringen door mooie vrouwen, kleedt zich in opvallende pakken en smijt hij met geld op door hem georganiseerde dorpsfeesten. Ook staat hij de pers te woord. Het zijn gesprekken waarbij hij zich voordoet als successvolle zakenman. Bugallo is nooit aangeklaagd voor moord. Dat wil niet zeggen dat er in zijn omgeving nooit een dode is gevallen. In de loop der jaren sneuvelen heel wat zakenrelaties op het slagveld. Spaanse rechercheurs en journalisten zoeken nog altijd naar aanknopingspunten. De vraag is of hij zelf ooit opdracht heeft gegeven of dat het meer zo is geweest dat mensen met wie hij werkte er zelf een ‘Colombiaanse moraal’ op nahielden. Deskundigen vermoeden dat Sito Miñanco heeft kunnen profiteren van machtige Galicische clans – zoals de Charlín-familie – die hem vanwege zijn ‘zakelijke succes’ bescherming bieden.

Het omslagpunt

Het jaar 1990 vormt de top van zijn loopbaan. Het is tevens een omslagpunt. Het is het jaar dat de DEA en Interpol hem op de Most Wanted List plaatsen. En ook het jaar dat de Spaanse officier van justitie Baltasar Garzón de jacht op hem opent. Hetgeen resulteert in een serie aanhoudingen – Operatie Andrès - waarbij tientallen leden uit zijn organisatie in de gevangenis belanden. Hij is verraden door een aantal Colombianen, leert hij later via zijn dossier. Miñanco wordt in een van zijn Spaanse villa’s gearresteerd. Kort voordat het arrestatieteam binnenvalt zegt hij door de telefoon: “Shit, ze hebben me te pakken.”

Vandaag de dag is Miñanco beroemder dan ooit. Wat Holleeder is in Nederland, is Miñanco in Spanje. Hij is de crimineel die voortdurend de pers haalt, of het nu om criminele feiten gaat, zijn kleding, perikelen omtrent zijn vastgoed of om zijn liefdesleven. Vrijwel alles is interessant. Dat hij dan ook nog eens begin dit jaar is gearresteerd in een groot drugsonderzoek zorgt daarbij voor een absoluut record aan krantenartikelen en televisie-items. Die arrestatie vond namelijk zo ongeveer tegelijk plaats met de lancering van een boek over het Noord-Spaanse drugsmilieu – waarin hij uiteraard volop figureert – en de daarop gebaseerde televisieserie Fariña, wat Spaans is voor meel. Die gefilmde serie is weer verkocht aan Netflix. Ook Nederlandse abonnees kunnen onder de naam Cocaine Coast meekijken naar de belevenissen van de visserszoon uit Cambados.

Wil je het hele artikel over de Spaanse Escobar lezen?  De nieuwe Panorama ligt nu in de winkel met daarin nog veel meer moois! Ook is die hier te bestellen.  Alleen benieuwd naar dit artikel? Lees dit artikel dan op Blendle..