MISDAADCOLUMN: Ligt 'nieuwe' tip in cold case Loek van Dam (1992) al 4 jaar op de plank?

Het coldcaseteam in Den Haag heeft opnieuw aandacht gevraagd voor de moord op de 64-jarige garagehouder Louis (‘Loek’) van Dam. Dat is, zeker voor de nabestaanden van het slachtoffer, goed nieuws. Toch roept de mediacampagne ook vragen op. Eén daarvan is: hoe lang heeft de ‘nieuwe informatie’ waarover de politie spreekt eigenlijk op de plank gelegen? 

Het gaat, zoals meestal bij coldcases, om een oude zaak. Loek van Dam wordt in januari 1992 doodgeschoten in het kantoor van zijn garagebedrijfje aan de Kritzingerstraat in Den Haag. Het is snel duidelijk dat het niet om een uit hand gelopen overval gaat, want er spelen dingen in het persoonlijke leven van het slachtoffer die op een ander motief kunnen duiden. Van Dam, die net weduwnaar is, blijkt zich te hebben ontfermd over een vrouw uit de buurt, die nogal wat te stellen heeft met haar echtgenoot. Van Dam daarover in een dagboekje: ‘Ze belt me iedere dag huilend op en vertelt dan heel erg bang te zijn dat hij haar wat aan zal doen, of misschien wel wil doodmaken. Hij heeft dit volgens haar al eens eerder geprobeerd door haar keel dicht te knijpen.’

Van Dam biedt de vrouw niet alleen een schouder, maar ook een slaapplaats voor als de problemen thuis uit de hand lopen. Dat valt niet bij iedereen in goede aarde. In oktober 1991 staat er midden in de nacht opeens een man bij Loek aan de voordeur. Van Dam daarover in zijn dagboek: ‘Om 3.30 uur schrikt iedereen in huis zich lam. Er wordt zeer hard op de ramen en deur geslagen en geschreeuwd. Het bleek haar man te zijn die zijn vrouw kwam halen. Ik kan zo van wat ik allemaal gehoord en gezien heb een boek schrijven, maar ik stop ermee want ik word er misselijk van.’ 

Het is weinig verrassend dat de boze echtgenoot verdachte nummer één is wanneer enkele maanden later Van Dam wordt doodgeschoten. De 37-jarige Ruben B. wordt aangehouden, maar ontkent iets met de zaak te maken te hebben. Aanwijzingen tegen de Hagenaar zijn er genoeg, maar het harde bewijs ontbreekt. En dan maakt de recherche een fout; om B. af te luisteren zet het team een richtmicrofoon in, wat in die tijd nog een verboden opsporingsmiddel is. Het leidt ertoe dat B. daags voordat hij voor de rechter moet verschijnen plotseling wordt vrijgelaten. Daarmee is de zaak terug bij af. 

Dat blijft zo, totdat er afgelopen november dus opeens weer aandacht wordt gevraagd voor het vastgelopen onderzoek. Er is ‘nieuwe informatie’, aldus de politie. Die info was binnengekomen naar aanleiding van de coldcasekalender. Maar de editie waarop de moord op Van Dam wordt belicht werd al in 2020 uitgegeven. Valt daaruit op te maken dat de informatie vier jaar op de plank heeft gelegen? Of houdt het coldcaseteam de kaarten tegen de borst en is het allemaal tactiek? Natuurlijk weet de recherche heel goed in welke hoek de dader moet worden gezocht en is de hulp van het publiek alleen maar ingeroepen om te voorkomen dat het team later tunnelvisie wordt verweten.

We hebben dat trucje eerder gezien. In 2021 startte de politie in Groningen een groot media-offensief om de moord in 1997 op Els Slurink (33) weer onder de aandacht te brengen. Achteraf bleek dat het team verdachte Jahangir A. dankzij een dna-spoor allang in het vizier had. De mediacampagne was slechts bedoeld geweest om extra informatie binnen te krijgen. Ergo: het zou dus zomaar kunnen dat in Den Haag hetzelfde trucje wordt toegepast en een aanhouding slechts een kwestie van tijd is. Dat is te hopen. En anders zou ik weleens willen weten waarom die ‘nieuwe’ informatie vier jaar op de plank is blijven liggen.