“Goedenavond, politie, waarmee kan ik u helpen?”
“Ehhhm ja, is er misschien een vertrouwenspersoon of kan ik misschien met iemand spreken? Ik heb een heel dringend bericht.”
“Ja, waar gaat het over mevrouw?”
“Over een moord.”
“Om welke moord? U mag me dat altijd zeggen, we hebben altijd beroepsgeheim.”
“Ik heb al vijf jaar lang hier proberen te bellen, ik wil gewoon met iemand spreken die me wél een keer te woord staat. Sorry, ik ben overstuur. Ik snap dat u uw werk doet en daar zit.”
“Maar waar gaat het over, zeg het maar. Wat wilt u graag kwijt? Vertel maar gewoon?”
“Dat ik iets weet over een moord die nog nooit is opgelost.”
“En over welke moord, de naam van diegene die vermoord is?”
Daarna wordt abrupt de verbinding verbroken door de beller. Dit mysterieuze telefoontje krijgt de meldkamer van de Limburgse politie enkele jaren na de gewelddadige moord op Patrick van der Bolt. De vrouw achter de stem met een typisch Limburgse accent is ene José Logister, een jonge moeder uit Landgraaf, vlakbij de Duitse grens. Zij wil dan kennelijk heel dringend iets kwijt over de achtergronden van de moord.
Deze José speelt een grote rol in deze hele kwestie.
Passerende politieagenten
Terug naar eerste kerstdag 2002, als Patrick van der Bolt bij zijn vriendin José in haar ruim bemeten woning op de bank zit. Ze keuvelen een beetje met elkaar. Het stelletje is verliefd, José heeft enige tijd daarvoor haar relatie met de dan 31-jarige Duitse Turk Ersoy C. uit Aken beëindigd. Voor haar is Patrick nu haar geliefde, de tennisleraar die opgeleid is tot makelaar annex taxateur. Wat Van der Bolt dan nog niet weet, is dat hij enkele uren later abrupt aan zijn einde zal komen. Die decemberavond verschijnt aan de voordeur van het Landgraafse huis plots toch de ex van José Logister, de bovengenoemde C. Hij heeft in de uren daarvoor in zijn auto in de straat gezeten. Enigszins opmerkelijk gedrag om dat op juist die plek te doen. Toevallig passerende politieagenten spreken hem die nacht ook aan, maar ondernemen verder geen actie. Eenmaal binnen treft de Akenaar aldaar zijn voormalige geliefde met haar nieuwe lover Van der Bolt.
De twee mannen rijden korte tijd later, het is al na middernacht, ieder in hun eigen auto richting Heerlen. Patrick sms’t rondom dat moment nog naar José: “Hij gaat met me mee.” Zij moet hem daarom niet bellen, zo drukt de tennisleraar zijn gloednieuwe liefde nog op het hart. Van der Bolt doelt in zijn tekstbericht op Ersoy C. Logister besluit in de uren daarna tóch te bellen, omdat haar gevoel kennelijk zegt dat er iets niet in de haak is. In tranen spreekt zij de voicemail van de mobiele telefoon van Van der Bolt in: “Pat, was is loos, waar ben je? Laat je niet ompraten door hem alsjeblieft. Ik hou van je.” Een reactie van Patrick van der Bolt op deze waarschuwing en tevens smeekbede komt er echter niet. En dat zorgt voor nog meer onrust zorgt bij zijn partner José.
Wat vaststaat is dat hij na zijn late bezoekje aan José Logister in Landgraaf uiteindelijk aankomt in zijn appartementje aan het Van Grunsvenplein in het centrum van Heerlen. De dertiger woont hier al een tijdje en voelt zich op deze plaats op zijn gemak. Vanuit zijn eigen thuis bezoekt hij soms de nabijgelegen kroeg. Het leven van Van der Bolt verloopt voorspoedig. Toch gaat het uiteindelijk gruwelijk mis.
‘Pat, was is loos, waar ben je? Laat je niet ompraten door hem alsjeblieft. Ik hou van je.’ Een reactie van Patrick op deze smeekbede komt er echter niet
Tweede kerstdag 2002 belt zijn vriendin José talloze keren naar Patrick. Ze houdt het bijkans niet meer van ongerustheid, een stemmetje in haar hoofd zegt haar dat er iets met haar vriend gebeurd moet zijn. Uiteindelijk gaat ze naar zijn flatwoning. De adrenaline giert op dat moment door haar lijf. Maar de vrouw wil per se weten wat er aan de hand is. Samen met een buurman van Patrick krijgt ze de schrik van haar leven: door het keukenraam zien ze het levenloze lichaam van Van der Bolt, gekleed in een trui en spijkerbroek, op zijn buik liggen. In een plas bloed, dichtbij de balkondeur. Dit zou er op kúnnen duiden dat hij nog heeft proberen te vluchten.
In shock bellen de twee goede bekenden van Patrick een ambulance in de hoop dat er nog wat te redden valt. Maar de gealarmeerde broeders kunnen niet veel later, samen met een eveneens opgeroepen arts, niets anders vaststellen dan dat de Heerlenaar is overleden. Door geweld, want in de achterkant van zijn lichaam is een schotwond te zien.
Binnen het politiekorps wordt al snel een onderzoeksteam van twintig rechercheurs geformeerd. Logischerwijs kammen de mannen in witte pakken eerst de plaats delict uit. Hieruit blijkt dat er geen sporen van braak zijn, wat impliceert dat Patrick van der Bolt zélf zijn moordenaar moet hebben binnengelaten. Wat ook opvalt is dat er drie waxinelichtjes branden in de woonkamer. Wie heeft die aangemaakt? En waarom? Dit vragen sommige speurders zich onder andere af. Het gezin van Patrick van der Bolt - vader Ed, moeder Miep en de twee broers Ron en Frank – is ondertussen al op de hoogte gebracht. De schrik, verbijstering en het verdriet is bij hen logischerwijs onvoorstelbaar groot.
De recherche heeft, zoals dat meestal gaat in moordzaken, ook hen en vrienden van het slachtoffer op dat moment in het vizier als verdachten. Patrick wordt enige tijd na zijn gewelddadige dood gecremeerd, maar alleen de naaste familie mag van de Limburgse opsporingsdiensten afscheid nemen. Het zien van het stoffelijk overschot zou namelijk specifieke daderinformatie kunnen opleveren.
Dna-spoor op kogelhuls
Terwijl het speurwerk verder doorgaat, arresteert de recherche begin 2003 een verdachte. Het gaat om de eerdergenoemde Ersoy C., de ex-vriend van José Logister. Is hier sprake van een definitieve doorbraak in deze zaak waarin volgens justitie mogelijk eerwraak het motief is geweest? Het antwoord: nee. De man komt uiteindelijk, na enige tijd vast te hebben gezeten in de gevangenis van Sittard, weer op vrije voeten. Het op de plaats delict aangetroffen dna op een kogelhuls komt namelijk niet overeen met dat van hem. En ook niet van een van zijn familieleden die in Turkije wonen, zo vindt de recherche uit.
En: de Duitser met Turkse roots ontkent in alle toonaarden in de nacht van de moord op Patrick van der Bolt ook maar één seconde in diens appartement in de binnenstad van Heerlen te zijn geweest. Is hij hierdoor ook geen verdachte meer? Nee, dat blijft hij wel. Maar de speurders ‘krijgen hem niet op de plaats delict’, zoals dat in het jargon van rechercheurs heet. Het gevonden dna-spoor blijkt later overigens ook niet van de buurman van het slachtoffer te zijn.
Maar van wie dan wél? Dik twaalf jaar na de moord op de tennisleraar constateren studenten van de Universiteit Maastricht (UM) tijdens een second opinion, die tevoren overigens niet door justitie is aangekondigd bij de nabestaanden, dat sommige sporen niet voldoende onderzocht zijn. Daarmee wordt ook gedoeld op bloedsporen op de verwarming op de plaats delict. Binnen het gezin van Patrick van der Bolt leeft in de jaren na de moord de hoop dat er door vernieuwde en dus verfijnde technieken het op de plaats delict aangetroffen dna alsnog nauwkeuriger onderzocht kan gaan worden. In 2018 volgt hieromtrent echter een heel grote teleurstelling.
Broer Ron: ‘Ik heb in de nasleep vanaf 2015 alleen een defensieve, afwijzende en zelfs intimiderende houding van het OM gemerkt. Hier laat ik het bij’
Dan komt Patrick van der Bolts broer Ron er namelijk achter, nota bene via journalist Sanne Boer van het radioprogramma Argos die dan de podcast De moord op Patrick over deze onopgeloste moordzaak maakt, dat het buisje met het de aangetroffen dna er niet meer is. Zij hoort dit van het Openbaar Ministerie in Limburg. De mededeling leidt tot onthutsing bij de nabestaanden van de vermoorde Patrick. Een oplossing van deze cold case is hierdoor nóg verder weg. Patricks vriendin José en mogelijke kroongetuige is dan overigens al, in 2010 om precies te zijn, op 41-jarige leeftijd overleden. Zij ligt begraven op haar laatste rustplaats naast de kerk van de Landgraafse wijk Waubach.
Graf José
Terwijl in mei dit jaar in de winkelstraat voor de plaatselijke kerk twee tieners duidelijk hoorbaar stoere verhalen aan elkaar staan te vertellen, stiefelt even verderop een bejaarde vrouw richting de ingang van het netjes verzorgde kerkhof. “Voor wie komt u?” vraagt ze vriendelijk en ietwat nieuwsgierig aan de verslaggever van dit weekblad. “José Logister? Och ja, dat was die vriendin toentertijd van die vermoorde Patrick hè?” Zonder het antwoord op haar vraag af te wachten, schuifelt de oude Landgraafse verder. Zijzelf moet klaarblijkelijk aan de rechterkant van de begraafplaats zijn; José Logister heeft haar laatste rustplaats even verderop gevonden. Daar ligt zij, ietwat in de hoek, in een modern graf van zwart marmer. Bij haar eveneens overleden vader en moeder.
Terwijl op de achtergrond vogeltjes kwetteren in de warme zon, kijkt Logister vanaf een foto met grote kijkers de wijde wereld in. Haar blonde haren zijn goed zichtbaar op de gevoelige plaat. Ligt hier de oplossing van het mysterie rondom de moord op Patrick van der Bolt voorgoed begraven? Dát zou zomaar heel goed kunnen en ook binnen zijn familie leeft dat idee. Maar José kan nooit meer antwoord geven op de vele vragen die er nog leven bij de familie, vrienden en kennissen van de bruut vermoorde Patrick.
Lastpak
Broer Ron van het slachtoffer woont tegenwoordig in het idyllische dorpje Berg en Terblijt, vlakbij toeristenstadje Valkenburg. Dit is overigens een plek waar in het verleden de 68-jarige Sjef Leukel in zijn huis werd vermoord. Net als Patrick van der Bolt dus. Een zaak die overigens ook tot op de dag van vandaag niet opgelost is. Het naaste familielid wil nu niet al te veel meer kwijt over de moordzaak rondom Patrick, zo verklaart hij tijdens een telefoongesprek.
“Je overvalt me. Ik heb momenteel weinig behoefte op specifieke zaken in te gaan. Het heeft veel energie gekost en maakt familiair en emotioneel veel los. De huidige omstandigheden lenen zich daar niet voor,” legt Ron van der Bolt uit. Had hij niet meer verwacht van het Openbaar Ministerie en de politie bij de cold case-zaak? “Ja... Ik had een meer open houding verwacht, begripvol en vanuit het opsporingsbelang. Ik heb alweer jaren niets meer gezien en gehoord van het OM nadat mijn advocaat het OM gewezen heeft op een aantal tactische onderzoeksmogelijkheden in het dossier en daar vragen over heeft gesteld. Dat zegt genoeg over het OM, denk ik. Want zo gaat het dus al twintig jaar,” zegt de broer van de doodgeschoten Patrick. “Je voelt je eerder een lastpak dan een nabestaande die denkt welwillend geïnformeerd te kunnen worden. Ik heb in de nasleep vanaf 2015 alleen een defensieve, afwijzende en zelfs intimiderende houding gemerkt. Hier laat ik het nu echt bij.”
Het Openbaar Ministerie in Limburg pakte tijdens de zaak rondom de dood van Nicky Verstappen in 1998 in de voorbije jaren nog groot uit met onder meer een dna-verwantschapsonderzoek en volop aandacht in de media. Op dat laatste zit het OM in de zaak rondom de al 22 jaar onopgeloste moord op Patrick van der Bolt klaarblijkelijk niet te wachten. De opsporingsdienst in het diepe zuiden van Nederland kreeg van ons enige tijd geleden een hele lijst met vragen voorgelegd. Dit verzoek betrof vragen als: “In hoeverre wordt er op dit moment nog onderzoek verricht in deze zaak?” En: “Wordt een man uit het Duitse Aken nog altijd als verdachte aangemerkt in deze zaak?” Ook wordt de cold case officier van justitie van het Limburgse OM gevraagd verduidelijking te geven over de rol van de eerdergenoemde belangrijke getuige José Logister, die inmiddels dus is overleden.
Wat uiteindelijk volgt is een heel summiere reactie vanuit het opsporingsbolwerk dat is gevestigd in Maastricht. “Wij gaan niet in op de afzonderlijke en verdiepende vragen die nu voorliggen,” is het enige dat woordvoerster Renate Peters hierover wil zeggen. Concreet houdt men aldaar over het onderzoek naar de moord op Patrick van der Bolt de kaken stijf op elkaar. Geen oproep voor mensen die mogelijk nog nieuwe informatie hebben over deze al decennia onopgeloste kwestie, niks. “In zijn algemeenheid kunnen wij het volgende aangeven: in de aanpak van cold cases proberen wij de schaarse opsporingscapaciteit zo effectief mogelijk in te zetten. Dit betekent dat de cold case-zaken met de meeste opsporingsindicatie als hoogste worden geprioriteerd,” aldus Peters. En: “Als nieuwe informatie binnenkomt die (nadat deze is beoordeeld, red.) aanleiding vormt voor nader onderzoek, dan wordt die prioritering opnieuw bekeken en als nodig aangepast. Elke concrete nieuwe aanwijzing zal worden uitgelopen, zij het dat dit om capacitieve redenen niet altijd direct kan.”
Heeft u nieuwe informatie over deze moordzaak? Tips kunnen naar redactie@panorama.nl
‘Gezin werd er hechter van’
Ed en Miep van der Bolt sloten zich als ouders van de vermoorde Patrick in de jaren na de brute moord aan bij de Federatie Nabestaanden Geweldslachtoffers. De impact op hen door de nog altijd onopgeloste moord op hun zoon bleek begrijpelijkerwijs heel groot. Maar er heersten ook verbijstering en vraagtekens, zo vertelden zij tegen andere lotgenoten. De inmiddels overleden vader van Patrick van der Bolt zei: “Je hoopt dat je het samen aan kunt. Ons gezin zou niet het eerste zijn dat na zo’n drama uit elkaar valt. Maar binnen ons gezin is de band juist hechter geworden.” Toch hadden de ouders ieder hun eigen manier van rouwen: “Je gaat niet helemaal gelijk op.” De meest essentiële vragen – wat is er gebeurd en wie heeft dit op zijn geweten – zijn tot nu toe nog altijd onbeantwoord gebleven voor moeder Miep. En dat is pijnlijk en heeft gezorgd voor een litteken op haar ziel.
Online onbeperkt lezen en Panorama thuisbezorgd?
Abonneer nu en profiteer!
Probeer direct- Argos, VPRO/HUMAN, Google Streetview, Vimeo