De bizarre wereld van miljardairsbunkers, apocalyps-appartementen en survival-penthouses

Twee jaar geleden publiceerde de Amerikaanse schrijver Douglas Rushkoff een bijzonder boek, genaamd Survival of the Richest. Kort samengevat: ruim 200 pagina’s over de bizarre manieren waarop de allerrijkste mensen zich momenteel voorbereiden op het einde van de wereld. Dat hier nog geen Netflix-film van is gemaakt, is een gemiste kans. Alleen al het eerste hoofdstuk lijkt zo uit een Black Mirror-aflevering te zijn gegrepen. Daarin nemen vijf miljardairs de auteur mee naar een afgelegen resort in de woestijn. Vervolgens moet Rushkoff, vanwege zijn technologische kennis, allerlei vragen beantwoorden van deze stinkrijke tech-ondernemers. “Welk land is strategisch de slimste keuze om onze apocalyptische bunkers in te bouwen? Nieuw-Zeeland, of toch Alaska? En hoe moet zo’n fort er dan precies uitzien? Belangrijker nog: hoe bewaken wij onze doomsday-retraites?”

Hoe langer Rushkoff zich tussen de paranoïde miljardairs bevindt, hoe maffer de vragen aan hem worden. “Hoe garandeer ik de loyaliteit van de gewapende mannen die straks mijn luxe schuilbunker moeten beschermen tegen indringers en woedende menigten? Hoe zorg ik ervoor dat mijn eigen bewakers zich niet tegen mij zullen keren? Door hen voedsel te onthouden? Of toch gewoon door hen van die ‘disciplinaire halsbandjes’ om te doen?” Kortom: hoe overleven ik en mijn bankrekening zo comfortabel mogelijk een nucleaire oorlog, een allesvernietigende tsunami of een zombie-uitbraak, terwijl het plebs langzaam uitsterft? Nogmaals: bizar dat hier nog geen bioscoopfilm van gemaakt is.

Ondergrondse tunnelsystemen

Miljardairs die zich bloedserieus voorbereiden op een apocalyps is geen toekomstmuziek. In Survival of the Richest vertelt een grote baas van een makelaarskantoor bijvoorbeeld hoe zijn ondergrondse bunkersysteem al gebouwd is én dat hij al tien Navy SEAls heeft klaarstaan om deze te komen beveiligen zodra de pleuris uitbreekt. Reid Hoffman, de ceo van netwerkgigant LinkedIn, wist de New Yorker onlangs te vertellen dat een meerderheid van Silicon Valley-miljonairs een fort, bunker of atoomkelder heeft aangeschaft of momenteel laat bouwen. “Wie in Silicon Valley (het epicentrum van technologische bedrijven in Californië, red.) zegt dat hij of zij een huis heeft gekocht in Nieuw-Zeeland, hoeft verder niks te zeggen. De goede verstaander weet wat daarmee wordt bedoeld.”

Geen rijtjeshuizen dus, maar opgepoetste bunkers uit de Koude Oorlog. Veelal met ondergrondse tunnelsystemen, opslagplaatsen of loodsen, die een upgrade krijgen tot apocalyps-appartement, survival-penthouse of hyper-exclusieve atoomkelder. Kortom: billionaire bunkers. Niet ontworpen om het menselijk ras te redden van de ondergang, nee, om de rijkste 1% van onze samenleving de meest comfortabele en zorgeloze post-apocalyptische ervaring te bieden. Terwijl de rest van de wereld uitsterft.

Hoever sommige rijke stinkerds daar in gaan, blijkt uit een recent interview met de baas achter zo’n exclusief bunkerbedrijf. “We hebben bij een van onze cliënten rondom zijn bunker letterlijk een negen meter diepe gracht moeten graven en deze vervolgens gevuld met een extreem brandbare vloeistof, die nog helderder is dan water. Zodat de eigenaar, met de kleinst mogelijke inspanning, deze gracht kan ontsteken in een ring van vuur.” In hetzelfde interview vertelt de producent het verhaal van een klant, een oliemagnaat uit Texas, die zo bezorgd was over het naderende einde van de wereld, dat hij niet meer sliep. Pas sinds hij voor vier generaties van zijn familie een plekje had gereserveerd in zo’n luxe bunker slaapt hij weer ‘als een baby’.

Opmerkelijker nog: de inrichting, de voorzieningen en de mate van weelderige luxe van deze top notch bunkers. Vijfsterrenhotels, maar dan verscholen in de bergen of onder de grond en bestand tegen een kernbom. Niet met een gouden draaideur, maar met een ontploffingsbestendige toegangspoort. Wij zetten de mooiste, duurste en opvallendste exemplaren op een rijtje. Voor als u de loterij wint en bij God niet weet wat u met uw miljoenen moet.

‘s Werelds grootste ‘billionaire bunker’

The Oppidum

Prijskaartje: tussen de 10 en 100 miljoen dollar

Waar: Tsjechië

Van het handjevol bedrijven dat weelderige bunkers in het assortiment hebben, kan er maar eentje de allerbeste zijn. Beschouw Oppidum dan ook rustig als de Rolls Royce onder de billionaire bunkers. Het credo van dit Zwitserse bedrijf zegt genoeg: “Onze klanten in staat stellen hun ‘superluxe dagelijkse levensstijl’ te behouden in geval van een bovengrondse catastrofe.” En dat mag wat kosten. De goedkoopste bunkers van Oppidum beginnen bij een schamele 10 miljoen dollar. Wie meer te besteden heeft om Het Einde in stijl door te brengen komt uit bij het L'Heritage-model. Prijskaartje: een duizelingwekkende 100 miljoen dollar. Maar dan heb je ook wat.

Dit pronkstuk bevindt zich ergens in een vallei nabij Praag. Waar precies, dat is natuurlijk topgeheim. Want ja, die indringers en woedende menigten hè? Enfin, deze peperdure bunker werd in 2013 opgekocht door de Tsjechische ondernemer Jakub Zamrazil. Niet geheel zonder risico, want het bouwwerk lag er destijds niet bepaald onderhouden of lucratief bij. De oude bunker stamt namelijk uit 1984, toen de Sovjet-Unie en Tsjechoslowakije het ding lieten bouwen om hun belangrijkste mensen onder te kunnen brengen als de Koude Oorlog zou escaleren tot een kernoorlog.

Wie meer te besteden heeft om Het Einde in stijl door te brengen komt uit bij het L'Heritage-model. Prijskaartje: een duizelingwekkende 100 miljoen dollar

Zover kwam het (net) niet en de bunker raakte buiten gebruik. Totdat Jakub Zamrazil bedacht: hier kan ik rijk van worden. Om 's werelds grootste miljardairsbunker te realiseren is deze Zamrazil vervolgens ver gegaan. Heel ver. Het vernieuwde ondergrondse bunkercomplex beschikt nu over een groot master-appartement van maar liefst 6750 vierkante meter. Het design en de inrichting is om je vingers bij af te likken. Tel daar zeven suites van ieder 1720 vierkante meter bij op en je hebt een behoorlijk uitgestrekte woonoppervlakte.

En dan de voorzieningen: een bubbelbad, regendouche en dubbele wastafel voor elk appartement. Een gigantische, ondergrondse tuin, compleet met virtuele raampanelen die de illusie wekken dat u buiten in het zonnetje rondloopt. Verder nog een complete spa, twee zwembaden, een fitnessruimte, bioscoop, bibliotheek, biljartkamer en zelfs een nachtclub en cocktailbar. Het is in deze schuilbunker allemaal aanwezig en ziet er nog gelikter uit dan een hotel in Dubai. Zelfs aan de kinderen is gedacht: terwijl boven de bom valt, vermaakt uw kroost zich kostelijk in een van de speelkamers. En het werk kan ook gewoon doorgaan, want in de luxe vergader- en conferentiekamers zijn alle voorzieningen aanwezig. Ook al zal een groot deel van uw netwerk vergaan zijn tot as. Of tot zombies.

Allemaal leuk en aardig, maar hoe veilig ben je in deze billionaire bunker? Het antwoord: enorm. ’s Werelds grootste ondergrondse schuilplaats is omgeven door hoge muren en beschikt over een eigen verdedigingssysteem en een helikopterplatform. Wie hier aankomt, vluchtend voor de radioactieve straling van Poetin, is via de geheime gang op de begane grond binnen 60 seconden ondergronds, achter de ontploffingsbestendige deur. Bommen, neerstortende vliegtuigen, ziektes, natuurrampen: niks of niemand kan u hier nog iets maken. De kans is groot dat supermarkten en Thuisbezorgd gesmolten of vernietigd zijn, maar wees gerust: in deze chique bunker ligt voor tien jaar aan non-bederfelijk voedsel, alsook medische benodigdheden, communicatienetwerken, een compleet water- en luchtzuiveringssysteem én tal van generatoren.

Ook niet verkeerd: een kolossale wijnkelder. Is de rust boven eenmaal wedergekeerd, maar de wereld nog steeds te onveilig om voluit te verkennen? Dan heeft u met The Oppidum ook een volledige ​​bovengrondse woonwijk tot uw beschikking. Met zo’n 323.000 vierkante meter aan platteland.

Een moderne Ark van Noach

The Vivos Group

Prijskaartje: 25.000 tot 2,2 miljoen dollar

Locatie: Amerika en Duitsland

Voor sommige mensen is 100 miljoen dollar simpelweg te veel geld. Dat kan. Bezoek dan vooral even de website van The Vivos Group. Uiterst betaalbare bunkers, met een vleugje klasse. Moet u wel eerst naar South Dakota. Daar bevinden zich de Black Hills en vlak daarachter 575 bombestendige bunkers van gehard beton en staal, ooit bedoeld als opslagdepot voor explosieven en munitie van het Amerikaanse leger tijdens de Tweede Wereldoorlog. Deze honderden bedekte koepels kregen in 2016 een chique make-over door The Vivos Group. Nu worden ze aangeboden voor 35.000 dollar per stuk aan heel bezorgde mensen. Dat bedrag zou je kunnen splitten, want elke bunker kan tien tot twintig mensen huisvesten. Let wel: zo wordt de apocalyps wel een hutjemutje-verhaal, want deze rakkers zijn niet groter dan 24 vierkante meter. Luxere en ruimere varianten zijn er ook, voor de juiste prijs. Wie zijn deur hermetisch wil kunnen afsluiten, om tsunamigolven, radioactieve straling of lava buiten te houden, betaalt ook extra.

Een alternatieve optie is de Vivos-bunker in Indiana, drie staten verderop. Dit is een soort gigantische, gezamenlijke bunker voor 80 personen. Dit exemplaar stamt uit de Koude Oorlog en is dus in staat een kernexplosie te doorstaan. En volgens de website ook een ‘directe vliegtuigcrash, biologische en chemische organismen, schokgolven, aardbevingen, tsunami’s, elektromagnetische pulsen en vrijwel elke gewapende aanval’. Handig. Ook hier betaal je 35.000 dollar per jaar. Een queensize stapelbedden, een brandstoftank van 30.000 liter en voedsel voor twaalf maanden zijn inclusief. Kinderen hoeven maar 25.000 te betalen. Maar let op: in het geval van een apocalyps - als het eigenlijk al te laat is dus – kan de prijs heel snel oplopen, soms wel tot 1 miljoen. Wees er dus snel bij. Want, zoals The Vivos Group-baas Robert Vicino in 2020 al zei: “De dominostenen vallen. We kunnen een maand verwijderd zijn van een totale meltdown. Wat gaat iedereen doen als ze geen eten en geen geld meer hebben? Het kan lelijk worden. Maar tegen die tijd zal het te laat zijn om me nog te bellen.”

Dichterbij huis biedt The Vivos Group ook opties. In het Duitse Rothenstein liet het Amerikaanse bunkerbedrijf in 2015 een sheltercomplex van maar liefst 76 hectare uit de grond stampen. Deze bunker, genaamd Europa One Shelter, valt dan wel weer in de categorie van billionaire bunker. De streng beveiligde appartementen zijn 230 vierkante meter groot en beginnen bij 2 miljoen euro. “Kopers willen dezelfde pasvorm en afwerking als een privéjacht. Mensen moeten niet alleen overleven, maar ook psychologisch overleven,” aldus ceo Robert Vicino. Zit wat in. Psychologisch overleven, hoe doe je dat dan? Nou, met grote zwembaden, theaters, sportzalen, goede restaurants én een eigen helikopterdienst. “Een moderne Ark van Noach,” noemt Vicino zijn Europese paradepaardje. Uitgehouwen onder een 120 meter hoge berg, bestand tegen iedere denkbare ramp én ontworpen met een twaalfkleurig kleurenpalet. Wat wil een miljardair met doemstress nog meer?

Kleine kanttekening: geld is niet genoeg om bij The Vivos Group een bunker te scoren. Hier word je uitgekozen. Mensen met psychologische problemen, een strafblad of intolerantie voor diversiteit maken sowieso geen schijn van kans. Het moet daar beneden straks wel gezellig blijven.

Net hartje New York

Survival Condo

Prijskaartje: van 3 tot 4,5 miljoen dollar

Locatie: Kansas (VS)

Waar ooit het kernwapenarsenaal van John F. Kennedy gereedstond om de Sovjet-Unie van de aardkloot te vegen, spenderen miljardairs nu hun vrije dagen in hun stijlvolle vakantiebunkers. Ondernemer Larry Hall kocht in 2008 een afgedankte raketsilo in een afgelegen stukje Kansas. Daar betaalde hij destijds drie ton voor. Vervolgens stak hij 20 miljoen dollar en vele jaren in een verbouwing en nu verhuurt en verkoopt Hall zijn omgetoverde apocalyps-retraites voor miljoenen dollars aan de zwetende elite.

“We willen onszelf en onze familie beschermen wanneer de overheid daar zelf niet langer toe in staat is,” zo motiveerde Hall onlangs zijn lucratieve strijdplan. Wie zijn imposante Surival Condo binnenstapt, ziet als eerste een ingelijste foto van een lachende John F. Kennedy, samen met de lanceerploeg van de 389th Strategic Missile Wing. De tijden zijn veranderd. Deze raketsilo, met zijn metersdikke muren en stalen deuren van acht ton, moet de mens nu juist beschermen tegen nucleaire raketten, in plaats van deze af te vuren. Uiteraard in weelderige luxe. Verdeeld over vijftien verdiepingen creëerde Hall twaalf absurd mooie penthouse-units, waarvan de meeste 1098 vierkante meter groot. Prijskaartje: 4,5 miljoen dollar. Een goedkopere variant is het penthouse van 560 vierkante meter: 3 miljoen dollar. Daarvoor krijgt u wel nog een ondergronds dierenpark, speelhal, zwembad, klimmuur én schietschool. “Je kunt hierheen komen en met alles schieten, van pistolen tot sluipschuttersgeweren,” aldus Hall. Handig, voor als de Russen straks voor de deur staan.

Ook biedt The Survival Condo genoeg eten, drinken en brandstof om het met z’n allen vijf jaar uit te houden. Te lang om onder de grond te wonen? Welnee: op de virtuele ‘Led-vensters’ wordt de vertrouwde buitenwereld live geprojecteerd. Een van Halls klanten, een New Yorker, koos bijvoorbeeld al voor videobeelden van Central Park om zo de stadsgeluiden, toeterende taxi’s en fluitende vogels niet helemaal te hoeven missen. Als het einde straks nabij is, kunnen in The Survival Condo 75 miljonairs en miljardairs terecht. Tussen hen zal zich ook de eigenaar van het pand bevinden. Hall zelf ziet de nabije toekomst namelijk ook niet al te rooskleurig in en reserveerde vast een penthouse voor zichzelf, zijn vrouw en hun 19-jarige zoon.

Op maat gemaakt voor in de achtertuin

Rising S Bunkers:

Prijskaartje: van 39.500 tot 8,4 miljoen dollar

Waar: Texas (VS)

Normaal gesproken verkoopt bunkerspecialist Gary Lynch ‘tussen de twee en zes schuilplaatsen per maand’. En dan ‘vooral in de winter’ want in de zomer ligt de bunkermarkt doorgaans op zijn gat. Maar sinds de Russische inval in Oekraïne kan zijn bedrijf Rising S Bunkers daar enkele nulletjes achter plakken. “De telefoon staat niet stil,” vertelde Lynch trots aan Britse tabloid The Sun, daags na de inval die de wereld op z’n kop zette. “Alleen al op donderdag, de eerste dag van de invasie, verkochten wij vijf eenheden.” Oorlog was zelden zo lucratief.

Over zijn klanten vertelde Lynch in 2022 aan VICE: “Er zijn veel mensen die nog nooit naar schuilkelders hebben gekeken, en ons vragen stellen als: Zal deze bunker mij beschermen tegen nucleaire neerslag? Wij zeggen dan: nou nee, deze bunker gaat je niet beschermen tegen een voltreffer van een kernbom.” Wat maakt de bunkers van Lynch dan wel zo speciaal? Kijk vooral even op zijn website. En dan niet voor zijn ‘minibunkers’ van 39.500 dollar, maar naar The Aristocrat. Een op maat gemaakte vijfsterrenbunker van 8,35 miljoen dollar (levering niet inbegrepen) die overal geplaatst kan worden. Inclusief sauna, bowlingbaan, een garage en op maat gemaakte vloeren en tapijt. Vóór 23:00 besteld, morgen in uw achtertuin.

Wie zijn deze rijke klanten?

Zowel in de rondleidingen die journalisten kregen in de bunkers uit dit artikel als in de interviews die de bunkerbazen gaven, wordt de identiteit van de kopende klanten strikt geheim gehouden. Toch wist Evan Osnos, een onderzoeksjournalist van The New Yorker, te melden dat het hier vooral gaat om ‘directeuren van Sillicon Valley-giganten, miljardairs en hedgefondsmanagers’. Rijke stinkerds dus.

Grappig genoeg verschijnen steeds meer bekende namen in het wereldje van billionaire bunkers. Zo onthulde het Amerikaanse magazine Wired niet zo lang geleden wat Mark Zuckerberg precies van plan is met het uitgestrekte terrein op Hawaii, dat hij in 2014 al aanschafte. Een resort met luxe boomhutten, een compleet dorp van riante villa’s én - daar komt ie - een ondergrondse bunker van 5000 vierkante meter.

Ook de Facebook-baas bereidt zich voor op een complete meltdown. Achter een explosiebestendige deur en met een watertank van 17 bij 6 meter, een elektriciteitsnetwerk en voldoende woon -en werkruimte voor al zijn Facebook-vrienden. Naar verluidt steekt The Zuck een slordige 270 miljoen dollar in dit project. Een peulenschil natuurlijk. Verder is dit project gehuld in mysterie en een twee meter hoge muur. Op de nabije stranden patrouilleren bewakers op quads en iedereen die hiermee betrokken is tekende een geheimhoudingsovereenkomst. Wie die schendt, wordt direct van Facebook geflikkerd.