Frenkie zonder fratsen

Het zijn vijftien seconden die misschien wel het meest zeggen over de voetballer Frenkie de Jong. Het is 5 juli 2019.

In Camp Nou, de voetbaltempel van FC Barcelona, wachten meer dan 20.000 fans op Frenkie die vandaag officieel wordt gepresenteerd als nieuwste aankoop van de Catalanen. De deal is in januari van dat jaar al beklonken – Frenkie tekent voor vijf jaar en Barcelona betaalt Ajax, waar Frenkie op dat moment nog een glorieuze zegereeks in de Champions League voor de boeg heeft, het duizelingwekkende bedrag van 75 miljoen euro –maar dat is op die warme dag in juli allemaal sneeuw van gisteren.

In het nieuwe thuisshirt van Barcelona, waarop de klassieke blauwpaarse strepen om onbegrijpelijke redenen zijn ingeruild voor een foeillijk schaakpatroon in dezelfde kleuren, begint Frenkie aan een paar trucjes met de bal, zoals gebruikelijk bij een officiële presentatie. Hij lacht van oor tot oor, alsof hij nog altijd op dat trapveldje in Arkel staat, het dorpje in Zuid-Holland waar hij opgroeide. Tik, tik, tik: zestien keer wipt hij de bal van zijn linkernaar zijn rechtervoet, daarna houdt hij het leer een paar keer in de lucht met zijn rechterknie terwijl zijn onderbeen een strekkende beweging maakt, om vervolgens de show af te sluiten met een paar balletjes op de zijkant en de hak van zijn rechtervoet. Met een nog grotere glimlach als waarmee hij het veld betrad, zwaait hij een paar keer naar het publiek.

Bij menig voetballer zou een prijskaartje van 75 miljoen euro als een molensteen om zijn nek hangen, maar het lijkt Frenkie niet te deren. Ook niet dat vóór zijn presentatie de druk behoorlijk wordt opgevoerd als er in het stadion beelden te zien zijn van Johan Cruijff, het icoon van de club, en van Ronald Koeman die het belangrijkste doelpunt uit de clubgeschiedenis maakte, die winnende vrije trap in de Europa Cup 1-finale op Wembley tegen Sampdoria. Frenkie zal de Nederlandse dynastie, die de laatste jaren op sterven na dood was, weer in ere herstellen, daar is iedereen in Barcelona van overtuigd. Maar het zal hem een zorg zijn. Druk? Welke druk? Er is geen plek op de wereld waar Frenkie op dat moment liever wil zijn.

Idolaat van Messi

Het scheelde weinig of hij had hier helemaal niet gestaan. Manchester City en Paris Saint- Germain, de meest poenerige clubs ter wereld, hadden al eerder een zak met geld op tafel gelegd, maar Frenkie, begeerd door heel Europa, hield die zilvervloot af. Barcelona zou zich toch ook nog wel melden bij zijn zaakwaarnemer? De liefdesgeschiedenis tussen hem en Barcelona begint vijftien jaar eerder al, in de zomer van 2004, als Frenkie, dan net 7, met zijn ouders op vakantie is aan de Spaanse Costa Brava. Zoals iedere Nederlander die in de buurt is bezoekt ook de familie De Jong Barcelona, en dan met name Camp Nou, het immense stadion dat zelfs leeg tot ieders verbeelding spreekt, zeker tot die van jonge voetballers die dromen over een bestaan als profvoetballer. Diezelfde avond speelt Barcelona, op dat moment getraind door Frank Rijkaard, niet ver buiten de stad een oefenwedstrijd tegen een lokale amateurvereniging. Natuurlijk staat ook Frenkie langs de lijn. Hij kijkt zijn ogen uit: naar Ronaldinho en Eto’o vooral, maar ook naar Spaanse en andere Europese toppers als Xavi, Iniesta, Larsson en Giovanni van Bronckhorst, die net het EK in Portugal achter de rug hebben.

In de tweede helft komt er opeens iemand in het veld van wie op dat moment nog maar weinig mensen hebben gehoord: Lionel Messi, net 17. Niemand weet hij wat hij ziet, zo’n kleine behendige Argentijn, Frenkie is meteen fan. Idolaat bijna. En dat wordt in de jaren daarna alleen maar erger. De adoratie voor Barcelona, en dan met name voor Messi, zit zo diep dat Frenkie in 2015, vlak voor de jaarwisseling, met zijn vriendin Mikky een stedentripje naar Barcelona boekt met natuurlijk twee kaartjes voor Barcelona- Betis Sevilla in zijn zak. Wederom kijkt hij zijn ogen uit. Hij schijnt zelfs een kinderlijk enthousiast berichtje naar zijn zaakwaarnemer Ali Dursun te hebben gestuurd dat hij zó dicht op het veld zat dat hij Neymar, nog zo iemand waar hij tegenop kijkt, bijna kon aanraken. Wist hij veel dat hij vijf jaar later op datzelfde veld zou staan.

Niet in een hokje te plaatsen

Dat Frenkie niet alleen vanwege zijn karakter, maar zeker ook vanwege zijn kwaliteit aan de bal een speciale voetballer is, weet ook Jos Bogers, zijn jeugdtrainer bij Willem II, waar hij van zijn 7de tot zijn 18de speelt. “Hij was heel stoïcijns in het veld,” zegt Bogers in dagblad Trouw, net nadat Frenkie in Barcelona heeft getekend. Overspelen doet hij nauwelijks, maar hem voetballend proberen op te voeden blijkt zinloos. Bogers: “Frenkie wist heel goed wat er moest gebeuren. Voor mij als jeugdtrainer was het niet zozeer een les, als wel een bevestiging van wat ik dacht: tegen sommige voetballers hoef je niet zoveel te zeggen.”

Benieuwd naar de rest van het artikel? Je leest het in de Panorama van deze week of via Blendle.