Zwaarste criminelen EBI in hongerstaking wegens 'inhumane detentieomstandigheden'

In de bajes van Vught is een speciale afdeling voor vluchtgevaarlijke gevangenen: de Extra Beveiligde Inrichting (EBI). Nog nooit ontsnapte iemand uit de EBI, en enkel gevangenen met een zeer zwaar crimineel CV komen er terecht. Op dit moment 'wonen' onder meer Ridouan Taghi, Willem Holleeder, Saïd R., tramschutter Gökmen T. en de moordenaar van Theo van Gogh Mohammed Bouyeri in de EBI.

Het Parool schrijft dat op dit moment acht van de elf gevangenen van de EBI in hongerstaking zijn. De overige drie wilden naar verluidt wel meedoen, maar kunnen dat wegens medicijngebruik niet. Het plan van de gedetineerden is om dinsdag en woensdag niks te eten of te drinken. Dit om te protesteren tegen de omstandigheden in de zwaarst beveiligde gevangenis van het land.

"Ze voelen zich niet gehoord en zien de actie als een laatste middel om aandacht te vragen voor de manier waarop ze worden behandeld", aldus Het Parool.

Het strenge regime van de EBI

Het regime in de EBI is, logischerwijs, een stuk strenger dan in andere gevangenissen. De afdeling werd 25 jaar geleden opgetuigd nadat er meerdere ontsnappingen hadden plaatsgevonden uit andere bajesen in Nederland. Daarbij werden bijvoorbeeld ook bewakers gegijzeld.

De lessen die daaruit zijn getrokken vormden de basis voor de nieuwe, zeer streng beveiligde afdeling in Vught. Bewakers dragen bijvoorbeeld geen sleutelbossen, maar cellen kunnen enkel op afstand geopend worden. Er wordt streng gecontroleerd en genoteerd wat in iedere cel aanwezig is - en wat als moordwapen gebruikt kan worden.

Maar ook voor de gevangenen zelf gelden strenge regels. Zo zitten gedetineerden 23 uur per dag vast in hun cel. Ze hebben weinig contact met bewakers of de buitenwereld. En wanneer ze wel bezoek krijgen, zouden ze hun kinderen alleen een hand mogen geven. Of het bezoek vindt achter glas plaats.

Verder worden alle telefoongesprekken - er mag per week twee keer tien minuten gebeld worden - afgeluisterd, wordt briefverkeer gecheckt en wanneer gedetineerden de EBI binnenkomen of verlaten worden alle lichaamsholtes gecontroleerd op de aanwezigheid van verboden spullen.

En dat is nog maar een greep uit de strenge regels op de afdeling.

Bekijk ook

Hoe is het in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI)? | Panorama

Hoe is het in de EBI en welke regels gelden er? Uit de editie van woensdag 7 september 2022: de biografie van de zwarejongensbajes in Vught.

Niet onomstreden

De omstandigheden in Vught zijn dan ook niet onomstreden. Het antifoltercomité (CPT) van de Raad van Europa stelde een jaar terug bijvoorbeeld nog dat de regels binnen de EBI 'buitensporig zijn'. Toch werd het regime sindsdien nóg strenger - minder telefoontjes, plannen voor cameratoezicht bij overleg met advocaten.

Advocaat Hakan Külcü, die op dit moment drie gevangenen bijstaat, en de hongerstaking bevestigt, wil een kort geding aanspannen tegen de Staat. Volgens hem is de 'menselijke maat helemaal kwijt binnen de EBI'.

Eerdere klachten over het te strenge regime in Vught werden echter tot aan het Europese Hof afgewezen.