Verdachte moeder houdt lippen stijf op elkaar: leven de vermiste Inès (13) en Nawal (11) nog? 

Barbaste is een slaperig gehucht met vervallen vakwerkhuisjes, halverwege Bordeaux en Toulouse. De absolute trekpleister is Les Moulin des Tours, een middeleeuwse watermolen omringd door imponerende uitkijktorens. Vanaf haar historische woning kan Naïma bel Allam (48) de toeristen over de eeuwenoude slotbrug zien wandelen.

Ondanks de schilderachtige omgeving is Naïma’s bestaan allesbehalve idyllisch. Ze leeft als een kluizenaar met haar gehandicapte dochtertjes Inès (13) en Nawal (11). Door een hersenontsteking kunnen de meisjes niet zelfstandig lopen, praten of eten. Bij de geboorte van de jongste heeft hun vader de benen genomen.

Terwijl Naïma de kost verdient als boekhoudster, volgen haar kinderen speciaal onderwijs. ’s Avonds en in de weekenden staat de moeder er alleen voor. Buren zien haar alleen bij het boodschappen doen of wanneer ze haar meisjes van de auto naar de woning tilt.

Maar sinds de kerstvakantie van 2016 heeft niemand Inès en Nawal meer gezien. De vensterluiken blijven hermetisch gesloten, de tuin verwaarloost. Wanneer de school de meisjes in maart officieel als vermist opgeeft, legt Naïma verschillende verklaringen af. Eerst zegt ze dat Inès en Nawal bij familie in Marokko verblijven. Daarna komt ze met het bizarre verhaal dat ze haar kinderen heeft afgestaan aan een stel bij een tankstation net over de Spaanse grens. Interpol registreert de verdwijning met als plaats van vermissing ‘Tarifa, Spanje’.

Kerstcadeautjes

Maar de meisjes zijn bij geen enkele grensovergang gesignaleerd. Uit GPS-gegevens blijkt dat Naïma’s auto nooit in Spanje is geweest. Wel heeft ze na de verdwijning een omweg van 35 kilometer door de bossen gereden. Bovendien blijft Naïma gewoon nog de uitkering voor haar meiden ontvangen. In september 2017 arresteert de politie Naïma, dan nog voor verwaarlozing van haar kinderen. Haar auto is nog steeds volgeladen met luiers, voedingssupplementen en kerstcadeautjes. De gendarmerie doorzoekt tevergeefs de wijde omgeving, waaronder ook de wateren rondom de ‘Moulin’. Hoewel elk spoor van Inès en Nawal ontbreekt, besluiten de autoriteiten begin 2018 dat er genoeg bewijs is voor een dubbele moordzaak. Zo vindt de recherche behalve een grote plas opgedroogd bloed, met dna van Inès, ook een abnormale hoeveelheid schoonmaakmiddelen.

Na vier jaar voorarrest laat het hof van appèl Naïma in november 2021 vrij. Ze blijft wel verdachte en onder juridisch toezicht. Pas op 17 juni 2024, ruim zeven jaar na de verdwijning, verschijnt de zaak voor het hof van assisen. Het is een civiele procedure, aangespannen door enkele familieleden van de vermiste meisjes, waaronder hun afwezige vader. “Hij weet ook wel dat hij gefaald heeft,” aldus zijn rechtsvertegenwoordiger Sylvia Brussiau. “Maar hij ligt hier wakker van. Geloof op een goede afloop heeft de familie niet meer, maar ze hopen op een fatsoenlijke begrafenis.”

Waarheid en leugens

Tijdens de verhoren krijgt Naïma een barrage aan voor de hand liggende vragen op zich afgevuurd. Waarom die verschillende verklaringen? Wie zijn de mensen aan wie ze haar dochters heeft toevertrouwd? Hoe verloopt het contact? Wie financiert de zorg? Hoe zit het met de bloedvlek en de schoonmaakmiddelen?

‘Waarom zou ik mijn dochters vermoorden en begraven met de gendarmerie op de hielen? Absurd!’

Maar directe antwoorden hoeven ze niet van Naïma te verwachten. “Er zit een kern van waarheid in alle versies die ik verteld heb, maar ook leugens.” Ze is regelmatig zichtbaar aangedaan wanneer ze over haar meisjes vertelt. “Ik verzeker u, ze leven nog.”

Hoe zit het met die omweg door de bossen? “Ik heb een slecht richtingsgevoel,” antwoordt Naïma. Bovendien weet Naïma dat ze in die tijd is gevolgd door de politie. “Waarom zou ik mijn dochters vermoorden en begraven met de gendarmerie op de hielen? Absurd!”

Kapotte wekker

Rechter Nelly Emin drukt haar nog eens op het hart: “Waarom zegt u niet wat er met uw dochters is gebeurd? Er hangt levenslange opsluiting boven uw hoofd.” Naïma bijt fel terug: “Ik kan het niet uitstaan dat mensen denken dat mijn dochters dood zijn!”

Zelfs Naïma’s moeder, die huilend voor de rechtbank smeekt om de waarheid, krijgt nul op het rekest. “Nogmaals, mijn meisjes zijn veilig. Er komt een dag dat ik u, zonder al deze mensen hier, alles zal vertellen en u meeneem naar uw kleindochters.”

De aanklagers menen dat Naïma toen ze geen opvang heeft kunnen vinden voor de kerstvakantie haar dochters, emotioneel en fysiek uitgeput, heeft gedood. “Daarna is ze in haar eigen fabeltje gaan geloven.” De verdediging wijst er op dat er geen enkel concreet bewijs is dat de meisjes overleden zijn, laat staan dat ze door hun moeder zijn vermoord.

Op de tweede zittingsdag veroorzaakt Naïma commotie door niet op tijd bij de rechtbank te verschijnen. Ze komt, onder politiebegeleiding, drie kwartier te laat opdagen. “Ik lag om 2 uur vannacht nog wakker en heb toen een slaappilletje genomen,” verontschuldigt Naima zich. “Normaal ben ik een stipt persoon. Het was een ongelukje, door alle druk.” De officier van justitie stelt voor haar tijdens het proces vast op te sluiten, maar de rechter neemt genoegen met de belofte dat het ‘niet meer zal gebeuren’.

Naïma is op 20 juni netjes op tijd voor haar schuldigverklaring. De rechter legt, iets boven de eis, veertien jaar cel op. Er is weinig reden tot vreugde bij de familieleden van Inès en Nawal, aldus advocate Brussiau. “De veroordeling is geen overwinning zolang we geen duidelijkheid hebben over wat er met de meisjes is gebeurd.”

Moord in Frankrijk

Het aantal moorden in Frankrijk is vorig jaar met 7% gegroeid, naar 1110. Volgens de autoriteiten komt dat vooral door het toenemende vuurwapengeweld in de banlieues. In een recent interview constateert Patrice Ribeiro, voorzitter van een politievakbond: “Jongeren gedragen zich steeds vaker als geharde criminelen. Ze grijpen naar extreme methodes als marteling en moord om een drugsschuld van een paar honderd euro.” Overigens zijn er wel grote regionale verschillen. Zo kent de omgeving van Marseilles bijna drie keer zoveel moorden als de rest van Frankrijk.