13 ‘cocaïnehaaien' gevonden voor de kust van Brazilië

Haaien die coke gebruiken; het lijkt op het plot van een Amerikaanse B-film C-film en dat is het ook. In 2023 verscheen Cocaine Shark, een horror/actiefilm die een 1,8 uit 10 scoort op IMDB. Toch zit er ergens een kern van waarheid in het belachelijke Hollywood-verhaal.

Zo schreven wij in de zomer van 2023 al over cokehaaien in Florida. De zeemonsters snoepten naar verluidt van gedumpte drugspakketten die dealers op zee achterlieten. Het resultaat: wilde hamerhaaien. Marinebioloog Thom Hird en milieuwetenschapper Tracy Fanara onderzochten het fenomeen en deden testen met nepcoke om te kijken hoe de haaien zouden reageren. Of de twee onomstotelijk hebben bewezen dat de haaien in Amerika aan het Colombiaanse marcheerpoeder zaten, is niet duidelijk.

Cokehaaien in Brazilië

Onderzoekers in Brazilië denken dat bewijs wel te hebben. Dertien zogeheten scherpsnuithaaien die zijn opgevist voor de kust van Rio de Janeiro hebben sporen van coke in hun lever en spieren. Dat publiceerden wetenschappers in het blad Science of the Total Environment. De hoeveelheid coke in de scherpsnuithaaien was honderd keer hoger dan eerder aangetroffen coke-concentraties in andere zeedieren.

Deze ontdekking is zowel 'bijzonder' als 'potentieel zorgwekkend', aldus onderzoeker Sara Novais. Hoewel ze zelf niet betrokken was bij het project, pleit Novais wel voor meer onderzoek naar de potentiële gevaren voor de haaien. Mogelijk heeft de coke effect op de eierproductie en de jongen van de roofvissen. Een ander mogelijk effect is dat de haaien vreemd gedrag gaan vertonen.

Bekijk ook

Haaien worden helemaal wild van gedumpte coke | Panorama

Haaien die met hun bek in de poeder zitten, klinkt als waanzin. Toch is het mogelijk in Florida echt het geval.

Oorzaak

Maar hoe komt de coke in de haaien terecht? Op die vraag hebben de onderzoekers nog geen definitief antwoord. In Brazilië tref je cokesporen aan in de rivieren rondom Rio de Janeiro, onder andere door de afwatering van illegale cocaïnelabs. Ook komen cokeresten via het riool in het water terecht. Een derde optie lijkt meer op het verhaal van de cokehaaien in Florida: de haaien doen zich tegoed aan gedumpte drugspakketten in het water. Alles is mogelijk, al wordt vervuild water als meest voor de hand liggende oorzaak genoemd.

De onderzoekers willen verder graag weten of het eten van 'cokehaaien' problemen kan opleveren voor mensen. Haaienvlees is traditioneel gezien onderdeel van de Braziliaanse keuken. Brazilianen eten haai in stoofpotjes, maar ook filets en haaiensteaks zijn populair.