Hoor wie knokt daar kind'ren

Altijd weer hetzelfde liedje in december: vieren we Sinterklaas of kerst? Of beter gezegd: geven we cadeaus op pakjesavond of leggen we ze onder de kerstboom?

Nu is dat natuurlijk een retorische vraag in huishoudens met kinderen in een sinterklaasgelovige leeftijd, maar daarbuiten zien we steeds vaker een verschuiving van Sinterklaas naar kerstman. Want gezelliger? Geen pietengezeik? Vul dat zelf maar in.

In 1990 hielden we al een enquête onder onze lezers waarin we vragen stelden als: vieren we überhaupt nog Sinterklaas (68% ja, 32% nee), zouden we het sinterklaasfeest missen als we het niet meer zouden vieren (33% ja, 21% een beetje, 17% niet echt, 29% helemaal niet), en, interessant met de wetenschap van nu, is de figuur van Zwarte Piet discriminerend voor mensen met een donkere huidskleur? 32 jaar geleden vond nog bijna 90 procent van niet, maar hoe anders is dat tegenwoordig (buiten ultraconservatieve bolwerken als Staphorst en Volendam)? EenVandaag kopieerde nog niet zo lang geleden onze enquête van toen door op soortgelijke wijze de temperatuur in Nederland te peilen. Dat deden ze vooral door de knuppel in het hoenderhok te gooien met een stelling als: ‘traditionele Zwarte Piet moet blijven’. Daarbij gebruikten ze een grafiek die liep van 2013 tot en met 2020, met daarbij de percentages van mensen die vóór Zwarte Piet waren. Een dalende lijn was zichtbaar, dat zal u niet verbazen. In 2013 stond nog 89 procent aan de kant van Zwarte Piet, in 2020 was dat nog maar minder dan de helft (47%). Hoe groot dat percentage anno 2022 is, weten we niet, maar de lijn kan alleen maar verder naar beneden zijn gegaan en alleen maar naar beneden blijven gaan, tot het moment dat Piet alleen nog maar zwart is in Staphorst en Volendam (want de kans dat het daar ooit verandert lijkt ons klein, helaas).

‘Onder de rivieren gaf Sinterklaas meer geld uit dan boven de rivieren: “Ben ik nou zo gul of zijn jullie zo gierig?” ’

Tot zover de sentimenten, terug naar de kille cijfers. Wat wij destijds ook onderzochten was hoeveel geld Sinterklaas besteedde aan cadeaus. Dat was in 1990 gemiddeld zo’n 200 gulden, maar, ook opvallend, onder de rivieren was dat nog een beetje meer: 250 gulden.

“Ben ik nou zo gul of zijn jullie nou zo gierig,” zou Sinterklaas op z’n Van Gaals onder de rivieren hebben gezegd, maar tegenwoordig is dat geografische onderscheid nauwelijks nog zichtbaar. Dat is waarschijnlijk ook de reden waarom een accountantskantoor als PricewaterhouseCoopers (PwC) dat allang niet meer onderzoekt en alleen nog maar kijkt naar absolute getallen. Zo becijferden zij vorig jaar dat de gemiddelde Nederlander 116 euro besteedde aan sinterklaascadeaus en maar liefst 153 euro aan kerstcadeaus. Wat dat zegt? Weinig, behalve dat er ondanks de crisis waar we vorig jaar ook al inzaten het geld nog altijd rolt. Maar wie nou het meest te besteden heeft? Daar mogen Sinterklaas en de kerstman, net als in 1990, best nog een keer om armworstelen.