Misdaadcolumn: 'De troebele blik van helderzienden'

Ik zou liegen als ik zou beweren dat ik veel lezerspost ontvang. En als het gebeurt is het meestal naar aanleiding van iets wat ik eerder heb geschreven. Iemand wijst me op een fout, doet een suggestie, scheldt me de huid vol of komt met een serieuze tip.

Het mailtje dat ik onlangs kreeg doorgestuurd viel onder een categorie die ik maar al te goed ken: helderzienden.

U kent ze wel. Het zijn die mensen (vaak vrouwen) die dingen ‘zien’ die ons gewone stervelingen volledig ontgaan.

Ze leggen moeiteloos contact met je overleden oma, al leiden die sessies er nooit toe dat oma nog even vertelt waar ze de fotoboeken heeft gelaten die al een tijdje zoek zijn. Meestal gaat het over aanstaande huwelijken, verwachte erfenissen, dreigende sterfgevallen of slepende kwalen. Het lijkt misschien een hele eer, zo’n gave, maar dat stralen de meeste paragnosten niet bepaald uit. Vaak wordt het met een bekommerd gezicht verteld. “Ik ben een medium. Ik zie en voel dingen.” Alleen het ‘ik kan er niets aan doen’ ontbreekt.

Kraanmachinist en schuinsmarcheerder Herman Ploegstra verdween na een avondje sporten

De briefschrijver viel meteen met de deur in huis. Het was hem opgevallen dat ik meerdere keren over de vermissing van Herman Ploegstra (foto) uit het Zeeuwse IJzendijke heb geschreven. Dat had hij goed ‘gezien’, om maar even in termen van het bovennatuurlijke te blijven.

De zaak Ploegstra fascineert me al sinds 26 oktober 2010, toen de kraanmachinist na een avondje sporten in Breskens spoorloos verdween. Ploegstra bleek een schuinsmarcheerder te zijn, een levenswijze die hem mogelijk wat vijanden had opgeleverd. Maar ook staken geruchten de kop op dat hij iets te warme contacten onderhield met de plaatselijke boef Evert de Clercq. De recherche haalde werkelijk alles uit de kast om de zaak op te lossen, maar het leverde niets op. “Niet verwonderlijk,” aldus de briefschrijver. Als paragnost had hij zijn zesde zintuig er nog eens goed op losgelaten en wat blijkt? Herman moest onderweg naar huis ontzettend plassen, had zijn auto aan de kant gezet en ‘ergens bij een groot water’ zijn blaas geledigd. Helaas was hij daarbij zijn balans verloren en in het water gevallen. Kortom: geen moord, maar een tragisch ongeval.

Door te wijzen op een ‘groot water’ wekte de schrijver de indruk verder niets van de zaak af te weten. Wellicht meende hij hiermee aan betrouwbaarheid te winnen. Maar alles wat over de verdwijning van Ploegstra bekend is, is op internet terug te vinden. Ook dat er een groot water in de buurt is, namelijk de Westerschelde. Toch kon de tip linea recta de prullenbak in, want op het moment dat Ploegstra verdween en zijn vermeende fatale plasje deed was het eb. Ploegstra kon hooguit in de modder zijn gevallen. En dat is niet gebeurd, zo heeft grondig sporenonderzoek uitgewezen.

Ik heb de schrijver bedankt voor zijn bijdrage en ik kan nu al voorspellen – sorry voor de onbedoelde woordspeling – dat mijn reactie niet in dank zal worden afgenomen. Want dat is een andere eigenschap die paragnosten, koffiedikkijkers en wichelroedelopers gemeen hebben; ze eisen zeer serieus te worden genomen en claimen vaak ‘al meerdere keren een zaak te hebben opgelost’. Dit laatste durf ik op basis van ruim dertig jaar ervaring als misdaadverslaggever te ontkrachten. Er is nog nooit een moord of verdwijning louter en alleen door de inbreng van een paragnost opgelost. Nog nooit. Kortom, ik heb niets met dit volkje. Ze hebben hetzelfde fanatisme als complotdenkers en deinzen er niet voor terug om nabestaanden ongevraagd hun ‘hulp’ aan te bieden. “Mevrouw, ik zie dat uw vermiste dochtertje als kindslaaf in Manilla wordt vastgehouden door een groep mensenhandelaars.” Je zal het maar van zulke types moeten hebben. Zo’n medium zal je laatste strohalm maar zijn. Het is een gotspe.