De Brabantse kerstmoord: wie wurgde de zwangere Mariëtte?

Sint Hubert, donderdag 24 december 1992. Het is waterkoud, deze vroege ochtend. In een hoekwoning aan Nimrod klinkt om vier uur een wekker. Er floept een lampje aan. Bart Bens, die werkt als vervoerder voor een mestdistributiebedrijf, moet er vroeg uit. Nog één dag flink aan de bak en dan is het kerst. Terwijl zijn zwangere vrouw Mariëtte zich nog eens omdraait, doorloopt Bart zachtjes zijn gebruikelijke ochtendritueel van wassen, aankleden en ontbijten. De chauffeur is snel, nog geen kwartier nadat hij zich uit bed heeft laten zakken, trekt hij de deur achter zich dicht. Bart verkeert dan nog in zalige onwetendheid van het drama dat zijn leven voor altijd zal veranderen.

Sint Hubert is een dorp met iets meer dan duizend inwoners en maakt deel uit van de gemeente Mill en Sint Hubert. Het gehucht heeft ruim 1400 inwoners en veel mensen kennen elkaar. Misdaad is hier ver weg, daarvoor moet je in Nijmegen of Den Bosch zijn. Niet in deze oase van rust waar Bart Bens en Mariëtte ‘Jet’ Peters al een tijdje wonen. Het stel is vijf jaar eerder getrouwd en sinds vier maanden weten ze dat de eerste baby op komst is. Om die reden doet Jet, in het dagelijks leven administratief medewerkster bij een elektrobedrijf in Uden, het wat rustiger aan.

Bedankt voor je aanmelding! Let op: je ontvangt binnen 10 minuten een mail om jouw e-mailadres te bevestigen.

Inschrijven

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

Op de avond van woensdag 23 december zijn ze wat vroeger naar bed gegaan. Bart omdat hij er om vier uur uit moet, Jet omdat ze in verband met haar zwangerschap extra rust nodig heeft. Ze heeft de volgende dag vrij, dus kan ze lekker blijven liggen. Misschien dat ze die donderdag naar haar ouders zal gaan, wat Jet vrijwel dagelijks doet. En wellicht is er nog tijd voor wat laatste voorbereidingen voor kerst. Als ze rond lunchtijd maar thuis is, want dan komt Bart langs om een boterham te eten.

Indringers op rooftocht?

Het is 13.15 uur als Bens zijn werkauto op de oprit parkeert. Meteen nadat hij is uitgestapt slaat de schrik hem om het hart. De ruit van de voordeur is ingeslagen. En binnen, in de woonkamer, blijkt de boel compleet overhoop te zijn gehaald. Het is doodstil in huis. Waar is Jet? is Barts eerste gedachte. In paniek rent hij de trap op. Daar, in de slaapkamer, stuit hij op een tafereel dat zijn leven voor altijd zal veranderen. Mariëtte ligt dood op bed. Gewurgd, zo zal later blijken. Ook zijn er bloedsporen. Stille getuigen van een worsteling die aan de moord vooraf is gegaan.

Het lijkt erop dat Jet heeft gevochten voor haar leven. Zwaar ontdaan belt Bart aan bij de buren. “Hij kwam midden overdag bij ons binnenvallen, totaal overstuur,” zo vertelt de vrouw later in Opsporing Verzocht. “Hij zei dat er iets mis was met Mariëtte. Mijn man is met hem meegegaan, wij hadden een kind van drie maanden. Ik heb ons kind op bed gelegd en ben achter hem aan gegaan. Ik kom binnen, mijn man zegt: Ga jij naar boven, daar is Mariëtte. Ik loop naar boven, de slaapkamer binnen, dan zie je iets en je weet eigenlijk niet wat je ziet.”

Een inbraak, dat is de eerste indruk die de recherche krijgt als de woning die nacht grondig wordt onderzocht. Een van de rechercheurs legt de plaats delict op video vast. De beelden tonen een huiselijke woonkamer vol snuisterijen en kerstversieringen. De boel is flink overhoopgehaald. Lades en een lamp liggen op de vloer, een stereotoren is losgekoppeld, enkele losse kabels verraden dat er al wat apparatuur is weggehaald. Op de bovenverdieping is het niet veel beter, ook daar doorzochte kastjes en lades en spullen die her en der op de grond zijn gesmeten. De indringers die de dood van Jet op hun geweten hebben, zijn tijdens hun rooftocht ruw tekeergegaan.

Eigenlijk op een nogal atypische manier; doorgaans werken inbrekers stil en in alle rust om geen alarm te slaan. Bij een verdere inspectie van de woning stuit de poltie op een bijzonderheid: in de garage staat de Peugeot van het echtpaar met daarin een televisie en een videorecorder. Het wekt de indruk dat de daders van plan zijn geweest de auto met buit en al mee te nemen. Maar vermoedelijk omdat de Peugeot is voorzien van extra beveiliging, is het niet gelukt om de auto te starten.

In paniek rent Bart de trap op. Mariëtte ligt dood op bed. Gewurgd. Ook zijn er bloedsporen. Het lijkt erop dat ze heeft gevochten voor haar leven

Het tafereel wekt verbazing bij de recherche; zo veel geweld om een afgeschreven tv en videorecorder die bij de lommerd hooguit een paar tientjes opleveren. Wat is hier gebeurd? Waarom moest een jonge, zwangere vrouw het zwijgen worden opgelegd? Alles wijst op een uit de hand gelopen inbraak; het ingeslagen ruitje, de doorzochte kamers, de apparatuur die klaarstond om mee te nemen. En daar komt nog eens bij dat Bart die nacht dat hij naar zijn werk reed een Ford Transit heeft zien rijden. “Misschien waren dat de inbrekers en hebben ze me zien wegrijden,” aldus Bens later in Opsporing Verzocht. “Nu denk ik weleens dat ik toen toch even had moeten stoppen.”

Afdruk Adidas-schoen

Om het onderzoek een extra impuls te geven, worden de media ingeschakeld. Het verhaal over de fatale inbraak met een zwangere vrouw als slachtoffer maakt overal in de regio diepe indruk. De recherche brengt veel info naar buiten, over de Ford Transit (die overigens nooit zal worden gevonden en verder ook door niemand is gezien), over een afdruk in de voortuin van een Adidas-schoen en het vermoedelijke tijdstip van de moord, ergens tussen 04.15 en 13.15 uur.

Maar lang niet alle details halen de krant en tv. Sommige vragen staan zelfs nu, bijna dertig jaar later, nog open. Paste de inbraak in een reeks andere inbraken in die omgeving? Zijn er vergelijkbare zaken gevonden? Zijn er vreemde vingerafdrukken aangetroffen op de buit? Of op andere plekken? Konden vingerafdrukken of DNAsporen worden herleid naar vrienden en familie van het echtpaar? Hebben de daders kostbaarheden meegenomen of juist laten liggen? Het wordt nooit duidelijk of de politie dergelijke bijzonderheden achterhoudt omdat het daderkennis betreft of omdat ze er simpelweg niet zijn. Omdat de recherche er altijd rekening mee moet houden dat inbraaksporen in scène kunnen zijn gezet om een ander misdrijf te maskeren (ook wel staging genoemd) wordt echtgenoot Bart Bens stevig aan de tand gevoeld. ‘Uitgemolken’, zoals de man het later in een gesprek met De Gelderlander zelf zal noemen.

Alles moet Bens vertellen. Hoe het huwelijk was. Hoe de dag voor de moord eruit had gezien. Hoe laat hij was vertrokken en hoe hij zijn vrouw had aangetroffen. Steeds weer keren de vragen terug, soms iets anders geformuleerd, bedoeld om te kijken of Bens zich op bepaalde punten tegenspreekt. Maar er komt niets naar voren wat hem verdacht maakt. “Ze hadden al snel in de gaten dat ik er helemaal niks mee te maken had.” De recherche zet maandenlang alles op alles om de dader(s) van de laffe moord te vinden, maar zonder resultaat. In februari 1993 komt het team tot een bittere conclusie: er is geen enkel spoor meer, het onderzoek zit muurvast. En er zijn nieuwe zware zaken in de regio die om mankracht vragen. Het dossier-Sint Hubert komt op de plank terecht en zal daar blijven tot 2018, wanneer een coldcaseteam er opnieuw mee aan de slag gaat.

Uit de hand gelopen

Deze stap betekent dat het team nog kansen ziet, dat er nog losse eindjes zijn. “Je moet geen Don Quichot worden, we gaan niet aan een dood paard trekken,” zo verklaart teamleider Jeroen Snellen het nieuwe onderzoek in de media. ”De ernst van de zaak weegt natuurlijk ook mee. Twee jonge mensen die alles zo netjes voor elkaar hadden en een gezinnetje willen gaan stichten. En dan zoiets...” 

Een van de scenario’s waar het team nog altijd aan vasthoudt, is dat van een uit de hand gelopen inbraak, zo blijkt uit de nieuwe opsporingsberichten. Vooral Opsporing Verzocht pakt uit. Woordvoerder Willem van Hooijdonk doet uitvoerig uit de doeken hoe er begin jaren 90 verschillende bendes actief waren in Brabant en Gelderland, vooral op het platteland. Het feit dat er een oude tv en videorecorder stonden om als buit mee te nemen, is volgens Van Hooijdonk ook veelzeggend. “Nederlandse inbrekers zouden zo’n tv eerder laten staan. Maar het is slechts een theorie, we houden ook nog andere opties open.”

Welke opties dat zijn, daarover laat de politie zich niet uit. Voor zover bekend leidde Jet een heel rustig leven en lag ze met niemand overhoop. Er zijn zoals gebruikelijk in dergelijke zaken talloze collega’s, vrienden en familieleden gehoord, maar blijkbaar is daar niets uitgekomen wat de brute en zinloze moord kan verklaren. “Wij hebben nooit kunnen begrijpen waarom Mariëtte dit moest overkomen, net nu ze een paar maanden zwanger was van hun eerste kind,” aldus een zus van Jet in Opsporing Verzocht. “Je blijft je gewoon steeds afvragen: waarom is dit gebeurd? Waarom met haar? Wie kan in godsnaam zoiets doen en daar vervolgens al 26 jaar gewoon mee rondlopen?”

Het tafereel wekt verbazing bij de recherche: zo veel geweld om een afgeschreven tv en video-recorder, die bij de lommerd hooguit een paar tientjes opleveren

Bart Bens probeert na de moord de draad van het leven weer op te pakken. Hij blijft voorlopig wonen in het huis waar hij zo gelukkig was met Jet, maar laat voor de veiligheid wel rolluiken installeren. Toch valt het leven aan de Nimrod hem te zwaar. Hij verhuist naar Mill, krijgt uiteindelijk een nieuwe relatie en weet het drama met steun van familie en vrienden een plek te geven. “Maar dit boek gaat natuurlijk nooit meer dicht.”

Altijd pijnlijk: de doem der verdenking

De recherche ontkwam er in 1992 bij aanvang van het onderzoek niet aan om het vizier in eerste instantie te richten op echtgenoot Bart. Het is nu eenmaal een gegeven dat de meeste moorden zich in de relatiesfeer afspelen; de kans om in de eigen woning zomaar door een willekeurige dader te worden vermoord, is zeer gering.

Het misdrijf had kenmerken van een moord waarbij de dader een inbraak had geënsceneerd om de boel te verhullen, een bekend verschijnsel in de criminologie. De onuitgesproken doem der verdenking heeft Bens lang achtervolgd. Ten onrechte, zo benadrukte politiewoordvoerder Willem van Hooijdonk in Opsporing Verzocht. “In al die jaren is er ook maar niets van gebleken dat hij iets met de dood van zijn vrouw en ongeboren kind te maken heeft.”

Bart wordt 'uitgemolken' door de recherche. Steeds weer keren de vragen terug. Maar er komt niets naar voren wat hem verdacht maakt

Wendy: kerstdrama in Hilversum

Ook Jason Whitehead uit het Engelse Leeds is een van die mensen voor wie de kerstdagen nooit meer gezellig en ontspannen zullen verlopen. Want op woensdag 26 december 2001 verdween zijn moeder Wendy Whitehead (45) plotseling, zonder ook maar een spoor achter te laten, uit haar Hilversumse appartement. Jason heeft alles gedaan wat in zijn vermogen lag om zijn moeder op te sporen. Hij deed zijn verhaal in Engelse kranten, liet zich interviewen door de BBC en maakte enkele jaren geleden de oversteek naar Nederland om samen met een team van het toenmalige programma TROS Vermist de plaatsen te bezoeken waar Wendy had gewoond en gewerkt.

De zoektocht leverde niets op, zoals ook de dramatische oproep van Jason in de uitzending vrijwel zonder resultaat bleef. “Ik heb nu in ieder geval kunnen zien waar het zich allemaal heeft afgespeeld,” zei een teleurgestelde Jason. “Maar verder heb ik eigenlijk vooral dingen gehoord die ik al wist. Toch blijf ik hopen dat mijn moeder ooit wordt gevonden, al besef ik natuurlijk dat de kans daarop steeds kleiner wordt.”

Over de toedracht van het kerstdrama zijn intussen weinig twijfels meer. In de flat aan de Nieuwe Doelenweg in Hilversum wist iedereen dat Wendy en haar vriend Steve Oldman (47), een Engelse bouwvakker met wie ze samenwoonde, regelmatig flink met elkaar overhoop lagen. Wendy, die vanwege Steve’s werk op een bouwplaats bij Schiphol in Nederland terecht was gekomen, had nooit echt haar draai kunnen vinden in haar nieuwe woonomgeving en zocht nogal eens troost in de fles. Ook Steve dronk stevig en door de gezamenlijke slemppartijen ontstond er vaak ruzie om niets, wat meer dan eens gepaard ging met geschreeuw en geweld. “Wendy heeft bij een van die ruzies Steve met een kapot wijnglas in de rug gestoken,” wist een buurvrouw destijds te vertellen. De vrouw was ‘blij’ dat het stel uit de flat was verdwenen, al betreurde ze het lot van Wendy. “Het ging daar gewoon niet goed en je kon er eigenlijk op wachten dat het een keer vreselijk zou ontsporen.”

En dat gebeurde dus, al duurde het lang voordat het werd opgemerkt. Pas vier maanden na die tweede kerstdag in 2001 zagen buren dat de woning van Wendy en Steve door mannen in witte pakken werd onderzocht. De reden van het recherche-onderzoek werd snel duidelijk: Wendy was spoorloos verdwenen. Haar vader John Allison had onraad geroken toen hij geen vaderdagkaartje had gekregen – iets wat Wendy nooit vergat – en hij haar al maanden niet meer aan de telefoon had gekregen. Steeds was het Steve geweest die opnam en elke keer had hij een andere smoes paraat. Naar de politie gaan om de vermissing op te geven, was er niet van gekomen. “Ik heb het druk en de dagen gaan hard,” had Steve gezegd.

Het recherche-onderzoek leverde niets op. En de kans dat de zaak ooit nog wordt opgehelderd, is intussen vrijwel nihil. Want als Steve Oldman inderdaad verantwoordelijk is voor de verdwijning van Wendy – iets waar de politie eigenlijk wel van uitgaat – dan heeft hij dat geheim letterlijk meegenomen in zijn graf. Want op maandag 22 september 2003 pleegde Oldman zelfmoord, door zich op een verlaten industrieterrein in zijn thuisland in zijn auto te vergassen. Op de bijrijdersstoel werd een afscheidsbriefje gevonden; Steve Oldman had zelfmoord gepleegd ‘omdat zijn nieuwe Nederlandse vriendin hem had verlaten’. Over Wendy repte hij met geen woord.

Hoezo, vrede op aarde?

1) De 27-jarige Chantal de Vries werd in de kerstnacht van 2019 op een parkeerplaats met zeven messteken om het leven gebracht. De dader, Wim V., werd veroordeeld tot achttien jaar cel en tbs met dwangverpleging wegens de Hengelose kerstmoord.

2) Op 23 december 2019 werd in Spijkenisse de 44-jarige Robby Klomp doodgestoken. De man was voor een ‘gezellig’ etentje bij vrienden toen hij naar buiten ging om een opstootje te sussen. Dit werd hem fataal. De daders zitten inmiddels vast. 

3) Op tweede kerstdag 2002 wordt de 36-jarige tennisleraar Patrick van der Bolt ’s ochtends dood gevonden in zijn appartement in Heerlen. Hij is vermoord. Twintig rechercheurs worden op de zaak gezet, maar tot op de dag van vandaag is de moord nog steeds niet opgelost.

4) Op tweede kerstdag 2016 werden de 22-jarige Rotterdammer Faichel Rimon en zijn 29-jarige oom Shurandly Rimon uit Hellevoetsluis midden in een woonwijk neergeschoten. Ze overleden in het ziekenhuis. Volgens het Openbaar Ministerie scheelde het niet veel of er waren meer doden gevallen. 

5) Het Meisje van Teteringen is de naam van het meisje dat op eerste kerstdag 1990 bij het Brabantse Teteringen dood werd gevonden. Ze is vermoedelijk van Marokkaanse afkomst. Men schatte haar leeftijd tussen 15 en 25 jaar. Haar lichaam toonde sporen van geweld en verhongering. Het meisje bleek ook vastgebonden te zijn geweest. Haar lichaam was gewikkeld in een bruine deken en een vloerkleed. Het hoofd was bedekt met een rode doek. De politie heeft destijds een onderzoek ingesteld, maar een dader werd nooit gevonden.