“Sorry, mag iek even bij?” hoor ik hem in de treincoupé zijn openingszin herhalen. Even verderop stapt de man weer op het perron, mét een flinke buit: vier boodschappentassen die uit- puilen met lege blikjes en flesjes. Oftewel: statiegeld. De flessenjager plaatst zijn tassen tegen een bankje en stapt met frisse moed in de volgende trein, aan de overkant van het perron. Door de trein- raampjes heen zie ik hoe de blikjesverzamelaar zijn routine herhaalt, met een elan alsof hij het al jaren doet. Op het perron komt nu ook een andere man aangelopen. Hij blijft stilstaan naast de vier volle tassen en lijkt de wacht te houden, vermoedelijk voor vervelende conducteurs of nieuwsgierige straatcoaches. Zijn partner in crime sluit zich na enkele minuten aan, wederom met vier zakken bomvol plastic en blik. Plakkerige zooi? Niks daarvan: plastic goud! Als mijn trein vertrekt, daalt het besef langzaam in: de georganiseerde statiegeldjager anno 2023 verdient in tien minuten meer dan het uurtarief van een journalist.
Ontslagbrief
Om nu direct een ontslagbrief naar mijn baas te tikken is ook zo rigoureus, dus besluit ik mijn nieuwsgierigheid eerst maar eens in reportagevorm te gieten. Een dag lang statiegeld inzamelen, om te achterhalen hoe lucratief dit kakelverse fenomeen nu echt is. Want sinds de invoering van 15 cent statiegeld op blikjes en kleine plastic flesjes, afgelopen april, lijkt het geld voor het oprapen te liggen. De statiegeldjager wordt in de media als een nieuw fenomeen geduid: mensen van verschillende lagen in de samenleving die de godganse dag jagen op lege blikjes en flesjes en daar hun boodschappen van betalen. Voor een zo hoog mogelijke score tipt een vriend om mijn slag te slaan bij een voetbalstadion. “Dat is echt een goudmijntje voor die lui,” laat ik mij vertellen. “Ik zeg het je. Iedere keer als ik tegenwoordig naar een wedstrijd van Ajax ga, zie ik die gasten bezig. Niet normaal wat ze allemaal ophalen.” Een nieuwsfilmpje van AT5 van eerder dit jaar lijkt zijn uitspraken te bevestigen. “Het geld ligt op straat,” zegt een grijnzende flessenverzamelaar naast de Johan Cruijff Arena in de camera van de Amsterdamse nieuwszender.
Benieuwd naar de rest van het artikel? Bekijk 'm in de nieuwste Panorama of check het via Blendle.
- Paul Tolenaar