Bij de politierechter: 'Van de haak'

Dat is een rechtbanktekenaar,” zegt de rechter tegen Issam* die al een paar keer angstvallig over zijn schouder heeft gekeken naar de man met de iPad die achter hem in de zaal zit. “Maar die kan u alleen van achteren zien. En met een beetje geluk werkt hij voor een Belgische krant,” knipoogt de rechter naar de tekenaar.

Issam is 19 jaar oud, maar wie hem hier ziet zitten, zou hem hooguit 15 schatten. Een schooljongen, al besloot hij een jaar geleden zijn schooltas voorlopig aan de wilgen te hangen om zich naar eigen zeggen ‘te oriënteren op zijn toekomst’.

Twee maanden geleden werd hij door de politie aangehouden nadat er in de buddyseat van zijn scooter ruim 45 gram cocaïne werd aangetroffen, keurig verdeeld over 63 identieke porties. Straatwaarde: dik 2000 euro. Daarnaast werd ook een telefoon in beslag genomen die bol stond van de dealercommunicatie en een bedrag van 185 euro in ‘dealercoupures’.

“Wat was u van plan met die cocaïne?” vraagt de rechter.

Heel even schieten de ogen van Issam naar opzij, waar zijn advocaat zijn blik beantwoordt met een bemoedigend knikje.

“Het was in mijn bezit,” zegt Issam als op commando.

De rechter kan een glimlach niet onderdrukken.

“Het was in uw bezit, dat klopt. Maar voor wie was het bedoeld?”

“Voor iemand anders.”

“Voor één iemand anders of voor heel veel anderen?” vraagt de rechter.

“Voor één iemand anders,” zegt Issam.

“Is het dan niet opmerkelijk dat het in 63 verschillende pakjes zat? Dan is het toch veel praktischer om het allemaal in één verpakking te doen?”

Issam haalt zijn schouders op. “Het was in mijn bezit,” zegt hij nogmaals.

“Nou, u bent in elk geval wel rolvast,” concludeert de rechter. Op een zomeravond krijgt de politie melding van een vechtpartijtje in de binnenstad. Daarbij zou een scooterrijder betrokken zijn die zijn kenteken heeft afgeschermd of anderszins onleesbaar heeft gemaakt. Die scooterrijder is Issam, die eerst te voet probeert te ontkomen en daarna weigert zich te identificeren. Op zoek naar een identiteitsbewijs, en naar het chassisnummer van de scooter, openen agenten daarna de buddyseat. Een gang van zaken waar Issams advocaat grote bezwaren tegen heeft.

In de buddyseat van zijn scooter werd ruim 45 gram cocaïne aangetroffen, keurig verdeeld over 63 identieke porties. Straatwaarde: dik 2000 euro

“Ten eerste: als iemand weigert zich te identificeren, dan neem je hem mee naar het bureau. Dat zijn de regels. Ten tweede: een chassisnummer staat op het chassis, niet in de buddyseat. En ten derde: in het dossier zitten meerdere foto’s van de scooter waarop het kenteken moeiteloos te lezen is. Van enige vorm van afscherming lijkt geen enkele sprake. Kortom: er was voor de politie geen juridische grond om de buddyseat van de scooter te openen en te doorzoeken,” besluit de raadsman. De officier van justitie ziet dat anders.

Ze eist een werkstraf van 90 uur en een voorwaardelijke celstraf van drie weken.

“U woont nog bij uw ouders,” richt de rechter zich weer tot Issam. “Wat vinden zij hier van?”

“Alleen mijn vader weet het,” zegt Issam. “Mijn moeder niet.”

“Nu maar hopen dat ze geen Belgische kranten leest,” zegt de rechter, maar die kwinkslag lijkt aan Issam niet besteed.

De spanning druipt van zijn jongensgezicht.

“Ik ben het met uw advocaat eens dat het proces-verbaal getuigt van enige vooringenomenheid,” leidt de rechter zijn vonnis in. “Het feit alleen al dat er gesproken wordt van ‘dealercoupures’, wat dat ook moge zijn, zegt wat dat betreft genoeg. Maar veel erger vind ik het dat achteraf met allerlei kunstgrepen is geprobeerd om dit dossier rond te krijgen. Zo werkt het natuurlijk niet. U moet zich aan de regels houden, maar dat moet de politie ook. Dat is niet gebeurd. Er was geen enkele aanleiding om die buddyseat te openen en te doorzoeken. Dat betekent dat het bewijs onrechtmatig is verkregen en dat ik u dus moet vrijspreken. U heeft geluk dat u van de haak afvalt, ik hoop wel dat u dat beseft.”

Issam knikt. “Mag ik nu gaan?” vraagt hij terwijl hij al naast zijn stoel staat.

Wanneer hij de zaal uit is, slaakt de rechter een diepe zucht.

“Als je als agent je werk niet goed doet, dan zijn dit de consequenties,” zegt hij tegen de officier. “Of ben ik nou te streng voor de politie?”

*Alle namen in deze rubriek zijn om privacyredenen gefingeerd.