Hoe Zit Dat? Ingewikkelde wezens

Mummies. Iedereen kent ze van documentaires of slechte horrorfilms. Maar wat zijn het precies voor ingewikkelde doden? Een GRATIS voorstukje van het verhaal uit de nieuwe Panorama.

Pekkige wezens

Strikt genomen is een mummie het overschot van een overleden persoon, met als verschil met een 'normale' overledene dat deze door verschillende preparatietechnieken of de invloed van natuurlijke omstandigheden niet helemaal ontbindt. Graaf je een overleden persoon na enkele eeuwen op, dan rest meestal enkel het skelet. Bij een mummie blijven ook de zogenaamde zachte delen (zoals de huid) over. Over het algemeen maakt men onderscheid tussen natuurlijke mummies – lichamen door invloed van de natuur gemummificeerd raken – en geprepareerde mummies, die door mensenhanden gemaakt zijn. De naam mummie komt van het Perzische woord mumya, dat pek betekent en is een verwijzing naar de donkere kleur die de huid van geprepareerde mummies krijgt door gebruik van verschillende oliën.

Lees ook: Hoe Zit Dat? In extase door een pilletje

Preparatiemummie

De oude Egyptenaren bedenken enkele duizenden jaren voor onze jaartelling al technieken om het lichaam van een persoon ook na zijn of haar overlijden zo lang mogelijk in goede staat te houden. Ze geloofden dat een overleden persoon niet in het hiernamaals kan komen zonder stoffelijk lichaam en bedenken manieren om het natuurlijke ontbindingsproces van het lichaam tegen te gaan. De techniek van Egyptische mummificatie kent een aantal vaste werkwijzen. Allereerst brengen speciaal opgeleide priesters het lichaam van een overledene naar een Per Nefer, een 'mooi huis.' Dat klinkt chique, maar komt in feite meestal neer op een open tent voor frisse lucht. Het lichaam legt men op een houten tafel, waarna het werk begint. Als eerste snijdt men met een vuurstenen mes de buik aan de linkerkant open en verwijderen ze de darmen, maag, longen en lever. Deze ingewanden rotten snel en versnellen daarmee het ontbindingsproces. De priesters maken de organen schoon, smeren deze in met palmwijn en zalfolie, wikkelen ze in linnen lappen en stoppen de lichaamsdelen in vier potten, canopen. Omdat ook de hersenen snel ontbinden halen ze deze eveneens meestal weg en daar heeft men een bijzondere techniek voor. Met een bronzen haak die via de neusholten het hoofd in gaat komen de hersenen in stukjes weer naar buiten. Hierna vult men alle lichaamsholten met natron (sodazout) en wordt de overledene gedurende dertig dagen in een zoutberg begraven. Het zout onttrekt al het vocht uit het lichaam waardoor de mummie een feit is. Eenmaal uitgedroogd wordt het lichaam ingesmeerd met beschermende oliën, in lappen ingezwachteld en in één of meerdere sarcofagen gelegd en begraven. Omdat het hele proces veel tijd en dus ook geld kost was mummificatie eigenlijk alleen voorbehouden voor de allerrijksten, zoals machtige ambtenaren, opperpriesters en natuurlijk de Egyptische farao's.

Lees ook: Hoe Zit Dat? Wij willen gokken!

Lees het in Panorama

Benieuwd naar het complete verhaal over mummies (inclusief de, jawel, Nederlandse mummies)? Lees het artikel van onze redacteur Dennis de Vos in editie 48 van Panorama, die nu in de winkels ligt. Je kunt het blad ook via onze website bestellen, of op Blendle lezen.