‘Mister Hurkens’ uit Schinveld is een wereldster in China en Taiwan

De telefoon staat roodgloeiend in huize Hurkens. Taiwan aan de lijn. “Yes, hello!” zegt Martin Hurkens met een glimlach van een kind dat over een paar dagen op schoolreis gaat. De laatste voorbereidingen worden getroffen voor de kerstshows in Tainan, een provinciestad in Taiwan dat twee keer zo groot is als Amsterdam. Daar is Martin al een jaar of acht niet alleen kind aan huis, maar ook een ster van Mick Jagger-achtige proporties. “Op het vliegveld staat de pers al klaar,” zegt hij. Daar vindt al meteen de eerste persconferentie van de dag plaats. Vervolgens brengt een vip-busje hem en zijn vrouw Marian naar het hotel waar hordes fotografen en de burgemeester van Tainan al klaarstaan voor een tweede persmoment, wat een hartelijk ontvangst zal zijn. Martin: “Die burgemeester is fan van mij.”

Daarna rijdt hij met diezelfde burgemeester naar het centrum van de stad waar ze de opening van de kerstshow bijwonen die live wordt uitgezonden op tv. Hoogtepunt van de avond is als Martin samen met de burgemeester op een knop drukt waarna overal in de stad de kerstverlichting wordt ontstoken. Want zo gaat het daar al jaren: geen opening van het kerstseizoen zonder Mister Hurkens from the Netherlands. Alsof Martin nog belangrijker is dan de kerstman zelf: “Het zijn Amerikaanse toestanden waar wij ons helemaal niks bij kunnen voorstellen.”

Telefoontje

Het leven van Martin Hurkens, operazanger in hart en nieren, is al dertien jaar met geen pen te beschrijven. Het begint allemaal met een telefoontje uit Hilversum, van de redactie van Holland’s Got Talent. Een telefoontje waar hij niet meteen van weet of het echt is of dat hij door iemand in de maling wordt genomen. Nienke heet ze, Martin weet het nog als de dag van gisteren. “Zij had een YouTube-filmpje van mij gezien, opgenomen in de schouwburg van Sittard waar ik optrad met een plaatselijk jongerenorkest. Daar zong ik Nessun dorma, de aria van Giacomo Puccini die vooral beroemd is geworden door de uitvoering van Luciano Pavarotti. Er werden al snel een paar zakdoekjes gepakt, dus ik denk dat het wel mooi was.”

Dat vindt Nienke dus ook, al weet Martin nog steeds niet of hij wel echt Holland’s Got Talent aan de lijn heeft. Martin: “Dus ik zei: bel morgen maar terug. Zo had ik nog even tijd om te achterhalen of een van mijn twee dochters mij had opgegeven.”

Dat blijkt inderdaad het geval. Martin, op dat moment werkloos na 32 jaar in een bakkerij te hebben gewerkt, is met stomheid geslagen. Een talentenjacht? Hij? Hij ja, het is geen grap. De volgende dag belt Nienke weer.

“Met Nienke van Holland’s Got Talent! NIET OPHANGEN!”

Martin lacht nog steeds zijn tanden bloot als hij eraan terugdenkt: “Ze zei: als je die mensen in de schouwburg in Sittard, die duizenden mensen die dat YouTube-filmpje hebben gezien en mij zo in vervoering kunt brengen, dan kun je ook heel Nederland ontroeren.”

Het is allesbehalve een lokkertje om Martin in het programma te krijgen: niet alleen juryleden Patricia Paay, Gordon en Dan Karaty liggen al snel aan zijn voeten, ook de kijker houdt de zakdoekjes paraat. Aan het einde van de grote finale mag de gedoodverfde favoriet de winnaarstrofee in de lucht steken. Martin: “Terwijl ik eigenlijk al aan mijn pensioen dacht, kreeg ik opeens een tweede carrière. En wat voor één!”

Lokale omroep Beijing

Het is de Limburgse zender L1 die hem jaren later vraagt of hij midden in het centrum van Maastricht het nummer You Raise Me Up wil zingen, een van oorsprong Keltisch folklorenummer en vooral ook een favoriet tijdens uitvaarten. Het is met bijna vijftig miljoen views nog altijd het best bekeken L1-filmpje op YouTube aller tijden. Vanaf dat moment gaat het balletje voor Martin pas écht rollen. “Vraag me niet waarom, maar op de een of andere manier werd dat YouTube-filmpje gezien door een Chinees die in Amerika woonde. In China konden ze dat zelf niet zien, en nog steeds niet, want daar is YouTube nog altijd verboden. Dus wat deed die Chinees? Die verstuurde dat filmpje via WeChat, zeg maar de Chinese WhatsApp, met een vertaling van de tekst in het Chinees erbij. Dat werd zo massaal gedeeld via sociale media dat ik niet veel later werd gebeld door de lokale omroep van Beijing.”

Dat klinkt klein, de lokale omroep van Beijing, maar als je bedenkt dat daar zo’n 25 miljoen mensen wonen en de uitzendingen door ongeveer 80 miljoen mensen worden bekeken, dan weet je dat dat andere koek is dan L1. “Ze vroegen of ik wilde optreden tijdens een show rondom het Chinese nieuwjaar,” zegt Martin. Een retorische vraag natuurlijk: niet veel later zit hij met zijn vrouw in het vliegtuig.

Als het balletje eenmaal rolt, dan is het niet meer te houden: niet veel later belt ook de sportzender van CCTV, de nationale staatszender van China. Of Martin ook wil optreden tijdens de finaleshow van het EK voetbal van 2016 dat net als in Europa ook in China massaal wordt bekeken. Waarom niet, denkt hij: zo’n kans krijg je misschien maar één keer. “In het vliegtuig ernaartoe werd ik meteen herkend,” zegt hij. Niet omdat hij en zijn vrouw de enige niet-Chinezen aan boord waren, maar omdat de hele crew hem daarvoor al op tv had gezien. Martin: “Eerst vroeg de stewardess of zij met mij op de foto mocht. Niet lang daarna stond de piloot voor mijn neus met hetzelfde verzoek. Ik zei nog: Prima, maar moet je niet vliegen?’”

Op het vliegveld van Beijing is het al helemaal een gekkenhuis, herinnert zijn vrouw Marian zich. “Op een gegeven moment heb ik de vrouwen van hem afgeslagen!” zegt ze lachend.

Eenmaal in de studio valt Martins mond al helemaal open van verbazing: “Het bleek een van de grootste, zo niet de allergrootste studio ter wereld te zijn. 21 camera’s, live publiek, werkelijk ongelooflijk.” Van de kijkcijfers slaat hij nog steeds achterover: “200 miljoen! Dat is toch niet normaal!”

‘Terwijl ik eigenlijk al aan mijn pensioen dacht, kreeg ik opeens een tweede carrière. En wat voor één!’

Werkloze bakker

Zelfs Chinezen in Nederland herkennen hem, zegt Martin: “Ik trad ooit op in Den Haag, op het Nederlandse hoofdkantoor van Huawei, dat Chinese telecombedrijf. De Nederlanders die daar werkten, hadden geen idee wie ik was, maar die Chinezen des te meer. Of ik die werkloze bakker was, vroegen ze. Zo sta ik in China bekend: de werkloze Nederlandse bakker die opeens een ster werd. Feitelijk klopt dat natuurlijk niet – dat ik in een bakkerij werkte, betekent niet dat ik ook bakker was – maar het bekt wel lekker, dat geef ik meteen toe.”

Niet alleen in Azië is Martin een grootheid: uit alle uithoeken van de wereld krijgt hij fanmail, van Australië tot Chili en van Japan tot Portugal. “Laatst kreeg ik een brief van een vrouw uit het Canadese Winnipeg,” zegt hij. Haar man was overleden, schreef ze, en aan Martins versie van You Raise Me Up had ze veel steun gehad. “Ik krijg nog steeds kippenvel als ik aan die brief denk. Dat is precies de reden waarom ik muziek maak: mensen blij maken en troost bieden, of dat nu 80 miljoen Chinezen zijn of drie mensen tijdens een huiskamerconcert.”

Het had weinig gescheeld of Martin had zelfs opgetreden in New York, in de wereldberoemde Carnegie Hall. Dat was zeven jaar geleden, ter ere van het 70-jarige bestaan van de Verenigde Naties: “Ik was daar op voorspraak van het Chinese ministerie van Cultuur uitgenodigd om een paar nummers ten gehore te brengen. Het persbericht was al klaar om verstuurd te worden, de koffers waren al bijna gepakt totdat mijn manager belde: sorry Martin, het hele feest gaat niet door.”

Wat wilde nou het geval? Niemand minder dan paus Franciscus, de Chinese leider Xi Jinping en de Turkse president Recep Erdogan stonden op het allerlaatste moment óók op de gastenlijst waardoor de beveiliging werd opgeschaald en de show van Martin moest worden gecanceld. “Dat was wel jammer,” zegt hij met gevoel voor understatement. En het was niet het enige optreden in New York dat niet doorging: “Een Amerikaanse Chinees wilde mij op een feest hebben, maar achteraf bleek dat hij een nogal fanatieke Trump-aanhanger was en dat Trump daar misschien ook zo zou zijn. Dat dat optreden werd gecanceld, ben ik niet zo rouwig om.”

Ook al was Martin dichtbij: hij trad nog nooit op in Amerika, wel in de buurt van Venetië. Ook weer zo’n verhaal dat Martin vertelt alsof hij nog steeds niet kan geloven dat het echt is gebeurd: “Ik was geboekt door een Oostenrijkse weddingplanner die de bruiloft organiseerde van een Oostenrijkse miljardair die met Barbara Meier trouwde, een Duits model dat Germany’s Next Topmodel had gewonnen. Die bruiloft vond plaats op een privé-eiland bij Venetië waar we met een speedboot naartoe werden gevaren. Alsof je in een James Bond-film zit, allemaal brede beveiligers in pak, iedereen chic gekleed. Kom ik daar aan op dat eiland, weet je wie ik daar zag? Arnold Schwarzenegger! Die bleek dus de getuige van die miljardair te zijn. Toen heb ik mij wel een paar keer in de arm geknepen, ja. Dat ik ook tegen mijn vrouw zei: maken we dit nu echt allemaal mee? Het is toch ook allemaal niet normaal?”

Chinese fixer

Het sterrendom past hem eigenlijk ook niet, daar is hij veel te nuchter voor. Maar hij draait wel makkelijk mee in het wereldje, dat zal hij niet ontkennen. “Met de hogesnelheidstrein in Shanghai, ook weer zoiets. Staat er zo’n lange rij waar iedereen netjes op z’n beurt wacht, komt onze Chinese fixer opeens aanzetten: ‘VIP, Martin! Walk!’ En wij dan die hele rij voorbij, wat ik in het begin best gênant vond. Maar die fixer was de zoon van iemand die een vrij hoge positie bij de Communistische Partij bekleedde, dus hij was een bepaalde hiërarchie gewend. Vooral als er hoog buitenlands bezoek kwam, zoals ik. Dat voelt wel gek ja, maar ‘sterren’ worden in China nu eenmaal heel anders behandeld dan bijvoorbeeld in Nederland. Dat ben ik inmiddels wel gewend.”

Zoë, de Taiwanese productieleidster, hangt weer aan de lijn. Welke liedjes er tijdens de openingsshow worden gezongen, en vooral ook hoeveel. Als het aan haar ligt niet té veel, zegt ze lachend op speaker: “Neem vooral je tijd tussen de nummers: in Taiwan zijn we gewend dat sterren de boel vertragen.” Ze lacht: “Dat maakt hen nog groter dan dat ze al zijn.”

Martin heeft deze periode vijf shows in Tainan gepland: “Geloof het of niet, maar daar liggen de mensen al twee dagen van tevoren met een slaapzakje voor het podium,” zegt hij. “Het is een kerstfestival waar zo’n 120.000 mensen op afkomen. Da’s gewoon twee keer Pinkpop, hè. En allemaal gratis, want alles wordt gesponsord.” Daarnaast doet hij ook nog een paar privéshows, waaronder eentje bij een rijke Taiwanese zakenman die een pand heeft laten bouwen dat er vanbinnen uitziet als het interieur van de Titanic. “Die man is rijk geworden met schroefjes,” zegt hij. “Schroefjes waarvoor je niet in de muur hoeft te boren. Volgens mij heeft hij meer dan 120 patenten over de hele wereld wat hem een fortuin oplevert.” Dat pand ligt in de plaats Anping, niet ver van het fameuze Fort Zeelandia, een voormalig VOC-fort. De Nederlandse geschiedenis die in dit gebied ligt, draagt volgens Martin ongetwijfeld bij aan zijn populariteit: “Ze zijn daar sowieso wel Nederland-minded.”

Martin geniet nog van elke trip die hij kan maken, al beginnen de jaren ook voor hem en zijn vrouw te tellen. Geleefd worden is leuk, totdat het lijf en de geest het welletjes vinden. Volgend jaar gaan ze sowieso nog een keer, die afspraken zijn al gemaakt. Maar het zou zomaar eens de laatste keer kunnen zijn: “Volgend jaar is het 400 jaar geleden dat de VOC zich op Taiwan vestigde, dat wordt daar groots gevierd.”

En daarna? Martin weet het eigenlijk niet. Al zijn dromen zijn uitgekomen, behalve optreden met André Rieu op het Vrijthof: “Hopelijk komt het daar nog een keer van.”

Ondertussen hangt Zoë nog maar weer eens aan de lijn: “Hello, Martin!”

Martin: “Yes, hello!”