Nederland is al 30 jaar ‘te vol’

Het gaat de laatste tijd weer zo vaak over links, rechts en alles wat ertussen zit dat ons richtingsgevoel volledig van het padje raakt. En dan duurt het nog ruim twee maanden voordat er weer Tweede Kamerverkiezingen zijn, kun je nagaan. Of wij nu ook een duit in dat zakje gaan doen? Nee hoor: we richten onze blik op precies dertig jaar geleden, toen de politieke verhoudingen duidelijker waren dan nu, er minder versplintering binnen ons politieke spectrum was en wij samen met een marktonderzoeksbureau onderzochten hoe rechts Nederland eigenlijk was.

Al in 1993 vond de VVD Nederland ‘te vol’: ‘De spankracht voor het opnemen van nog meer buitenlanders is bereikt’ 

Waarom specifiek rechts? Omdat de VVD in 1993, net als nu, zwalkte als een dronkenlap na sluitingstijd en er eigenlijk geen alternatief op de rechtervleugel was, op de nog veel rechtsere Centrum Democraten van Hans Janmaat na.

Van de mensen die wij onderwierpen aan onze enquête, ‘een representatief deel van de Nederlandse bevolking vanaf 18 jaar’, zei 25% dat ze op het CDA zouden stemmen, 15% op de VVD, 10% op D66, 8% op de PvdA en 9% op andere niet nader te noemen partijen. Van de overgebleven 33% was 23% nog zwevend en liet 10% de stembus helemaal links liggen. Boeren, dieren, andersgeaarden en woke Nederland hadden toen nog geen eigen stem, over andere tijden gesproken.

We hielden onder andere het asielbeleid van toen tegen het licht – typisch zo’n rechts stokpaardje – in de vorm van vragen als: Is Nederland vol? (49% ja – 44,6% nee – 6,1% neutraal), Zijn de meeste uitkeringsgerechtigden profiteurs?’ (27,9% ja – 54,6% nee – 26,5% neutraal) en Is Nederland te gastvrij voor buitenlanders? (28,7% ja – 60,6% nee – 10,7% neutraal). Maar ook op sociaal gebied peilden we hoe rechts ‘we’ eigenlijk waren als land. Zo vond maar liefst twee derde van de ondervraagden dat je werklozen moest verplichten om ‘sociaal werk’ (lees: vrijwilligerswerk) te doen in ruil voor een uitkering, vond bijna de helft (49,8%) dat je straffeloos geweld mocht gebruiken tegen criminelen (lees: voor eigen rechter spelen) en was bijna dertig procent zelfs voorstander van de doodstraf.

Wat de politiek van onze bevindingen vond? Benk Korthals (VVD): “Of Nederland vol is? De spankracht voor het opnemen van nog meer buitenlanders is inderdaad bereikt.” Voor de PvdA was het glas toen al halfvol, zei PvdA-Kamerlid Jan van Zijl: “Als 29% Nederland te gastvrij vindt, dan wijs ik liever op de veel grotere groep van 61% die dat niet vindt.” CDA’er Gert Koffeman: “Ik betreur het dat men niet bereid is nog wat meer in te schikken ten behoeve van sommige groepen buitenlanders.”

Net als toen is ons huidige asielbeleid een splijtzwam die de Nederlandse politie verdeelt, die het einde van het laatste kabinet-Rutte betekende en die ongetwijfeld ook een heet hangijzer bij de aankomende verkiezingen zal zijn. Leg dat naast ons onderzoek van toen en weet: niks nieuws onder de zon.