Dildo's als data: Dirk Groot uit Purmerend is zwerfafvalanalist

Vanuit zijn achterzak pakt Dirk Groot een wit doosje, klapt ‘m open en laat de twee AirPods die erin zitten zien. “Deze heb ik eerder deze week gevonden. Ik heb alles zo goed mogelijk schoongemaakt en opgeladen. Hij doet het gewoon nog. Mooi, toch?” Hij vindt tussen het afval wel vaker iets wat mensen eerder zijn verloren, dan dat het bewust op straat is gegooid. Zoals speelgoed, telefoons, zonnebrillen. “Zelfs een keer een dildo. Die heb ik maar niet gehouden.”

We wandelen deze ochtend met Groot mee door de straten van zijn woonplaats Purmerend, wat tevens de gemeente is waarvoor hij sinds 2018 jaarlijks groot onderzoek doet naar zwerfafval. Het onderzoek behelst 175 kilometer aan straten, stegen en parken, zo verduidelijkt Groot. Hij heeft er inmiddels 125 afgelegd en heeft de komende weken dus nog wat stappen te zetten. Elk stukje zwerfaval dat hij vindt, wordt meteen gefotografeerd en in een van de twee grote afvalmanden op zijn bolderkar gelegd. Thuis noteert hij bij elke foto het zichtbare materiaal en indien mogelijk het merk van het stukje afval.

Via een zelf inelkaar gezette database in Excel kan Groot met een paar klikken inzichtelijk maken wat hij heeft meest vindt, hoeveel zwerfaval hij per honderd meter heeft aangetroffen en of de straten ten opzichte van het verleden schoner of juist vervuilder raken. We hebben hier dus niet te maken met een doorsnee afvalraper die zich richt op het schoonhouden van de eigen buurt. Groot is zwerfafvalanalist.

Toch begon het allemaal ook voor Groot met ‘gewoon’ opruimen, in 2014. Hij was net voor het eerst vader geworden en liep veel met de kinderwagen buiten, vertelt hij terwijl we via een parkeerplaats bij winkelcentrum Gildeplein een aangrenzende wijk inlopen. “Omdat je achter een kinderwagen toch wat langzamer loopt dan wanneer je doelgericht van punt A naar punt B loopt, heb je meer tijd om rustig om je heen te kijken,” vervolgt hij.

“Ik schrok ervan dat ik zoveel rommel zag in de bosjes. Ik dacht niet meteen: ik ga nu eens de troep van een ander opruimen. Pas toen ik op Twitter zag dat anderen voldoening haalden uit het opruimen, ben ik het ook gaan doen. Ik had gehoord dat je via de gemeente zo’n afvalgrijper en vuilniszakken kon krijgen, dus ik belde op. Niemand daar wist hoe het zat. Een wethouder was zo slim om bij me langs te komen en me meteen tot uitgiftepunt te benoemen voor die grijpers.”

Benieuwd naar de rest van het artikel? Bekijk 'm in de nieuwste Panorama of check het via Blendle.