Bij de politierechter: 'Dealen met dealers'

Tot het jaar 1700 werd ons land geteisterd door de pest, een epidemie die dood en verderf zaaide onder vele duizenden mensen. Tegenwoordig is er een nieuwe pest en die heet cocaïne. Vooral hier in Utrecht slaat die hard toe. Mede door Abdel, die er bewust voor heeft gekozen om deel uit te maken van een systeem dat mensen naar de verdoemenis helpt. Op vele manieren. Dat is niet niks.”

De historische paralel die de officier van justitie trekt, lijkt aan Abdel* (23), een magere jongen in een grijs joggingpak, niet besteed. Uitdrukkingsloos hoort hij hem aan. Vanmorgen is hij door het busje van de Dienst Justitiële Inrichtingen van de PI naar de rechtbank gebracht. Later vandaag zal hij dezelfde reis in omgekeerde richting maken. Wat hij verder ook zegt.

Anderhalve maand geleden werd Abdel samen met een medeverdachte door agenten in burger uit een Renault Clio getrokken waarin even later dertig bolletjes cocaïne, een kleine hoeveelheid heroïne, een weegschaaltje, een dealertelefoon, een bedrag van bijna 3000 euro in cash en de bankpas van een vermoedelijke klant werden gevonden. Maandenlang behoorde Abdel tot het leger van Utrechtse straatdealers, een leger waarvan niemand de precieze omvang kent en waarop politie en justitie nauwelijks vat krijgt. Elk jaar worden er talloze jongens zoals Abdel opgepakt, in de wetenschap dat hun plaats vaak dezelfde dag nog wordt ingenomen door een ander die staat te popelen om snel geld te verdienen en de risico’s van het vak voor lief neemt. Meer dan een paar maanden hoeven ze vaak niet te zitten. En ook dat vergt van de politie al een flinke en kostbare investering.

Om het dealen over een langere periode te bewijzen staan zogenoemde dealertelefoons weken- of maandenlang onder de tap en zijn vaak meerdere observatie-acties nodig. Om de bewijsbare dealperiode nog wat op te rekken, en daarmee de mogelijke celstraf te verlengen, wordt aan afnemers gevraagd hoe lang zij hun drugs al van de bewuste straatdealer kopen, maar hun verklaringen zijn voor de rechter zelden genoeg om ook echt tot een bewezenverklaring te komen.

‘Abdel maakte bewust deel uit van een systeem dat mensen naar de verdoemenis helpt’

De telefoon waar Abdel zijn bestellingen op binnen kreeg, stond een paar maanden onder de tap. De gesprekken en berichten die de politie in die periode onderschepte laten weinig ruimte voor twijfel. Er werden concrete verkoopafspraken gemaakt en er werd openlijk gesproken over ‘wit’ en ‘bruin’. Bovendien straalde Abdels eigen telefoon negen van de tien keer aan op dezelfde telefoonmast als de dealertelefoon, wat doet vermoeden dat de twee telefoons veelal in het bezit waren van één en dezelfde persoon. Ontkennen heeft voor Abdel dus weinig zin. De kunst is nu om voldoende te bekennen om als een meewerkende verdachte te worden aangemerkt, maar te weinig om justitie wijzer te maken dan ze al zijn. Volgens Abdel kwam het voorstel om de dealertelefoon te ‘delen’ begin dit jaar van zijn medeverdachte, die later nog voor de rechter moet verschijnen.

“Waarom besloot u op dat voorstel in te gaan?” vraagt de rechter.

“Ik zat even met een geldprobleem toen,” antwoordt Abdel.

“Schulden en zo.”

“Hoeveel?”

“Ongeveer 10.000.”

“En nu?”

“Nog steeds.”

“Wat heeft u dan met het geld gedaan wat u hiermee verdiende?”

“Gewoon, leuke dingen.”

“Hoeveel heeft u met dealen verdiend?”

“Hooguit 2000 euro.”

De rechter kijkt hem argwanend aan. “Ik denk wel iets meer, toch?”

Abdel schudt zijn hoofd. “Zeker niet.”

“Nu is er ook een afnemer die tegen de politie zegt dat hij zijn drugs al zeker acht maanden bij u kocht. Kan dat kloppen?”

“Onmogelijk,” zegt Abdel.

“En van wie kreeg u de drugs die u verkocht?”

“Dat weet ik niet meer,” klinkt het standaardantwoord van een dealer op de standaardvraag van een rechter.

Het moge duidelijk zijn: meer dan het harde bewijs dat er al ligt, gaat Abdel de rechter vandaag niet geven. Voor het dealen over een periode van 3,5 maand krijgt hij een celstraf van acht maanden opgelegd, waarvan de helft voorwaardelijk.

*Alle namen in deze rubriek zijn om privacyredenen gefingeerd.