Misdaadcolumn: 'Abdel zocht rijkdom, maar vond de dood'

De gijzeling onlangs in de Apple Store heeft ons weer veel geleerd. Om te beginnen dat één zwaarbewapende en verwarde Albert Heijn-bezorger in staat is om een hele stad op stelten te zetten. Het leverde on-Nederlandse taferelen op, waarvan iedereen op televisie of via social media live getuige kon zijn. Zo’n beetje alles wat we in ons land aan hulpdiensten en elite-eenheden hebben werd opgetrommeld. Helikopter in de lucht, scherpschutters op de daken, arrestatieteams in positie en ambulances voor het geval alles in het honderd zou lopen.

Leerzaam was ook hoe de live-verslaggeving in zo’n situatie uit de bocht kan vliegen. RTL Boulevard, dat zich sinds de noodgedwongen verhuizing van het Leidseplein naar het saaie Mediapark moet behelpen met een levendig Leidseplein-achtergrondje, realiseerde zich niet dat de beelden wel erg contrasteerden met de hectiek die zich intussen op het échte plein afspeelde. En Yvonne Coldeweijer van het juicekanaal Life of Yvonne dreef de politie tot wanhoop door te melden op welke etage in het gebouw zich nog mensen bevonden. Gijzelnemer Abdel Rahman A. intussen had zijn eigen medium uitgekozen. De Amsterdamse stadszender AT5 werd door hem ongevraagd voorzien van appjes en foto’s die een beeld gaven van de situatie in het pand. Het stelde de hoofdredactie voor een lastig dilemma: scoren met hét nieuws om als enige zender direct contact te hebben met de gijzelnemer – een riskante stap – of niets doen en daarmee een mogelijk bloedvergieten voorkomen. Het werd, let even op Yvonne Coldeweijer, gelukkig het laatste.

De dood van Abdel is niet iets om opgetogen te zijn, maar de DSI kon niet anders

Dan gijzelnemer Abdel Rahman A.. Het was Het Parool dat als eerste met zijn naam naar buiten kwam, wat vast tot jaloezie en gedonder heeft geleid op de redactie van De Telegraaf. Abdel bleek geen onbekende van politie en justitie, stond bekend als ‘verward’ en had een strafblad voor wapenbezit en huiselijk geweld. De man paste eigenlijk precies in het profiel van de gemiddelde Amsterdamse draaideurcrimineel met Marokkaanse achtergrond. Onderzoek door de gemeente Amsterdam en de GGD heeft jaren geleden aangetoond dat veel van die jongens een slecht ontwikkelde gewetensfunctie hebben en qua verstandelijke vermogens op het niveau ‘zwakbegaafd’ zitten. Het gijzelingsplan van Abdel past nogal in dat plaatje.

Want wat wás nou eigenlijk het plan? Een vrachtwagentje van AH, zag hij dat als ideale vluchtauto om mee over de grachten te scheuren? Opmerkelijk was ook zijn outfit, een camouflagepak. Ideaal voor de politie, die zo perfect onderscheid kon maken tussen de gijzelaars en de gijzelnemer. En door het vele glas in het Apple Store vormde Abdel een eenvoudig doelwit voor de scherpschutters van de Dienst Speciale Interventies. Een sitting duck in een etalage. Maar zover hoefde het niet te komen. Eén moment van onachtzaamheid, waarin een Bulgaarse gijzelaar kans zag een sprintje te trekken, bezegelde het lot voor de Amsterdammer. In plaats van terug te rennen om een nieuwe gijzelaar te nemen gaf hij toe aan zijn instinct door de Bulgaar achterna te rennen. Niet slim. Dankzij het camouflagepak wist een alert lid van de DSI precies wie hij moest hebben. Een diepe trap op het gaspedaal van een gepantserde SUV, meer was er niet nodig om Abdel uit te schakelen. Het waren akelige beelden van een noodzakelijk en uiterst effectief optreden. Al dacht ons nationale geweten Georgina Verbaan er anders over.

De dood van Abdel is niet iets om opgetogen te zijn. Maar de DSI kon niet anders. De man vormde een reëel gevaar, had zelf voor de doodlopende weg van een criminele loopbaan gekozen en is als enige verantwoordelijk voor een levenslang trauma bij tientallen slachtoffers, die urenlang de dood in de ogen hebben gekeken.

Medeleven met zijn familie is op z’n plaats. Maar medelijden, nee.