Bij de politierechter: 'Ik ben geen verloren zaak ofzo'

De laatste keer dat Delano (28) een rechtszaal van binnen zag, werd hij veroordeeld tot een onvoorwaardelijke celstraf van 36 maanden vanwege een gewapende overval en verboden vuurwapenbezit. Tweederde daarvan zat hij uit, waarna hij, zoals tot voor kort vrijwel alle gedetineerden*, automatisch in aanmerking kwam voor een voorwaardelijke invrijheidstelling. Met nog driehonderd dagen van zijn celstraf te gaan, liep Delano de gevangenispoort uit, met een enkelband om zijn been en de afspraak dat hij zich aan een flink aantal algemene en bijzondere voorwaarden zou houden.

Dat deed hij niet. Sterker nog, hij overtrad ze vrijwel allemaal. Met als klap op de vuurpijl zijn ontsnapping tijdens een bezoek aan de reclassering. Op het parkeerterrein zagen zijn begeleiders hem er ineens als een haas vandoor gaan, in een gereedstaande auto springen en uit het zicht verdwijnen. Zijn doorgeknipte enkelband werd later die dag teruggevonden, ergens in een berm. Delano zelf volgde enkele dagen later. Sindsdien zit hij weer achter slot en grendel. Aan de politierechter de vraag hoe het nu verder moet met hem.

“Kijk, ik had dat natuurlijk niet moeten doen,” barst spraakwaterval Delano los zodra hij de kans krijgt. “Dat was niet zo slim van me, maar ik was wanhopig. De afspraak was dat ik vanuit mijn detentie naar een ontwenningskliniek zou gaan, maar in plaats daarvan hebben ze me in een forensische psychiatrische kliniek gezet waar ik omringd word door tbs’ers en andere levensgevaarlijke gekken. Er is er eentje bij die de godganse dag loopt te schreeuwen. Over brandbommen en aanslagen en weet ik het wat allemaal. Ik durf nauwelijks de afdeling op. Straks heb ik een mes in mijn rug. Ik hoor daar niet. Ik ben psychisch prima in orde. Ik heb al weet ik het hoe vaak om overplaatsing gevraagd, maar niemand luistert. Toen ben ik er zelf vandoor gegaan. Stom natuurlijk, maar wat moest ik anders? Ik wou voor geen goud terug naar dat gekkenhuis.”

“Nou is die ontsnapping natuurlijk niet het enige dat u wordt verweten,” houdt de rechter hem voor.

“Weet ik,” zegt Delano, “maar de rest is allemaal onzin.”

“Van een eerder verlof keerde u te laat terug...,” begint de rechter aan een opsomming.

“Dat had met mijn vrouw te maken. Die had een miskraam gehad.”

‘Ik durf nauwelijks de afdeling op. Straks heb ik een mes in mijn rug. Ik hoor daar niet’

“U verzuimde uw enkelband op te laden, waardoor u het toezicht onmogelijk maakte...”

“Dat ding was gewoon kapot.”

“Bij middelencontroles testte u vier keer positief...”

“Vier keer maar, dat valt toch wel mee?” pareert Delano. “Ik kan toch ook niet alles in één keer goed doen?!?”

“En dan is er nog het verhaal dat u vanuit de kliniek naaktfilmpjes zou hebben verspreid op internet...”

“Dat is al helemaal de grootst mogelijke onzin,” besluit Delano. Op een dag wordt de leiding van de kliniek waarin hij verblijft er op geattendeerd dat er vanaf een account van Delano nogal expliciete video’s worden verspreid. In de jacht op een verborgen telefoon of tablet wordt nog dezelfde dag zijn hele kamer binnenstebuiten gekeerd. Tevergeefs. De enige telefoon die wordt aangetroffen is er eentje waar hij recht op heeft en waarvan het gebruik bekend is en gecontroleerd wordt. Daarop worden geen expliciete beelden of andere verdachte gegevens aangetroffen.

“Volgens de reclassering liegt u veel, legt u de verantwoordelijkheid voor uw fouten steevast bij anderen en heeft u een ongemotiveerde houding,” gaat de rechter nog even door.

“De reclassering kan zoveel zeggen. Ik ben geen verloren zaak of zo,” vindt Delano.

Daar denkt de officier, net als de reclassering, anders over. Delano heeft meer dan genoeg kansen gehad en ze stuk voor stuk verbruid. Als het aan haar ligt, wordt zijn voorwaardelijke invrijheidstelling herroepen en gaat hij het restant van zijn straf gewoon uitzitten in de gevangenis. De rechter heeft iets meer bedenktijd nodig, maar komt twee weken later tot precies hetzelfde oordeel: Delano moet nog driehonderd dagen zitten.

*Alle namen in deze rubriek zijn om privacyredenen gefingeerd.

** Sinds 1 juli 2021 is de nieuwe wet Straffen en Beschermen van kracht. Daarin is de voorwaardelijke invrijheidstelling beperkt tot een duur van maximaal twee jaar.