Bij de politierechter: 'De ene Pool is de andere niet'

De bankmedewerkster bracht meer aan het licht dan ze kon vermoeden. De Poolse jongeman tegenover haar was zijn bankpas kwijt, zei hij. Vandaar dat hij nu geld probeerde op te nemen met alleen een ID-kaart. Kon dat?

Dat kon, maar dan had hij wel zijn eigen ID-kaart moeten meenemen. Op de kaart die hij overhandigt, staat een foto van een man op wie hij met de beste wil van de wereld niet lijkt. De bankmedewerkster ruikt onraad en slaat alarm. Wanneer Olek* (21) in zijn trainingspak door twee leden van de parketpolitie de rechtszaal wordt binnengeleid, staat hij direct oog in oog met een schoolklas. De leerlingen wonen vandaag lukraak een zaak van de politierechter bij, maar Olek lijkt hun interesse uiterst persoonlijk op te vatten. Demonstratief gaat hij voor hen staan en laat hij zijn ogen zo intimiderend mogelijk van links naar rechts over de schoolklas gaan. Alsof hij elke leerling apart in zich opneemt om hen later een lesje kunnen leren.

“Bent u...” begint de rechter.

“Ik beroep mij op mijn zwijgrecht,” zegt de gemillimeterde Olek nors via zijn vrouwelijke tolk.

“Dat mag, maar voordat we inhoudelijk over uw zaak gaan praten, wil ik graag vaststellen dat de juiste persoon tegenover mij zit. Bent u...”

“Ik beroep mij op mijn zwijgrecht,” zegt Olek opnieuw, maar nu nog norser.

Ook bij de politie weigerde hij bij zijn aanhouding zijn ware identiteit te geven, maar omdat hij veelvuldig in hun databanken voorkwam, was dat raadsel snel opgelost. In een kort tijdsbestek maakte Olek zich schuldig aan maar liefst vijf diefstallen en twee verduisteringen, waarvan een bij een werkgever.

Zwarte winterjas

En nu loopt hij dus weer tegen de lamp. De ID-kaart waarmee hij geld probeerde op te nemen, blijkt kort daarvoor als gestolen te zijn opgegeven door een andere Pool. Samen met een zwarte winterjas, een paar paarse Adidas-schoenen en een iPhone 5s. Ook daar hoeft de politie niet lang naar te zoeken. De zwarte jas heeft Olek aan, net als de paarse schoenen. Bij zijn fouillering komt de iPhone uit een van zijn zakken tevoorschijn.

De man van wie hij de spullen jatte, was zijn kamergenoot in een hotel in het Brabantse Rijen, het zogenaamde Polenhotel, waar een paar honderd Oost- Europeanen goedkoop onderdak huren. Als de politie navraag doet blijkt dat Olek ook daar onder andermans naam, en met weer een andere identiteitskaart, geregistreerd staat. Alweer een strafbaar feit.

De zaak lijkt zo klaar als een klontje.

Zijn advocaat vestigt zijn hoop nog op procedurefouten die door de politie zouden zijn gemaakt, maar dat argument veegt de rechter zonder omwegen van tafel. Ze stuurt Olek acht maanden de cel in, een straf die behalve op de strafbare feiten (het tot tweemaal toe opgeven van een valse identiteit, het bestelen van zijn kamergenoot en de poging om met een valse identiteit geld op te nemen) ook gebaseerd is op zijn strafblad en, in mindere mate, zijn proceshouding. De in beslag genomen jas, schoenen en iPhone gaan zo snel mogelijk terug naar de rechtmatige eigenaar.

En dan ineens, tot ieders verrassing, spreekt de stoer zwijgende Olek alsnog: “Mag ik dan alsjeblieft wel de simkaart terug?”

*De namen in deze rubriek zijn om privacyredenen gefingeerd.