Crime to Go: in gesprek met de 'Godmother' van de penoze, Thea Moear (+VIDEO)

Deze week aflevering 1, met Thea Moear, de voormalige rechterhand van topcrimineel Klaas Bruinsma, oftewel ‘de Lange’, zoals hij in het criminele milieu werd genoemd. “Penoze, ik vind het een rotwoord.”

"Ik heb de grootste penozefiguren zien huilen in de gevangenis. Die gasten huilden niet om minder straf te krijgen, maar ze vonden het raar dat de advocaat ze niet vrij kon krijgen, nadat ze alles al bekend hadden. Dat vind ik maar niks. Praten doe je gewoon niet. Dus wat is eigenlijk penoze?”

Het is een hobbelige rit over de grachten. We zijn op weg naar een adres waar Thea jarenlang kantoor hield en van waaruit ze een florerende hasjhandel bedreef. Miljoenen guldens gingen er destijds in om. Maar we rijden ook naar de plek waar ‘de kit’, zoals Thea de politie steevast noemt, een inval deed. Het is een verhaal dat Thea nooit eerder verteld heeft. Zelfs niet in het boek The Godmother, geschreven door journalist Bart Middelburg in 2000. Thea heeft natuurlijk wel meerdere invallen van de politie gehad, maar deze in het bijzonder is haar bijgebleven. Daarnaast blikken we met deze oer-overleefster terug op haar turbulente leven in de drugshandel en bespreken we de bepaalde codes van de onderwereld. De namen van Klaas Bruinsma en Etienne U. komen voorbij, maar ook de kopstukken van nu.

Gelukkig in de liefde

Thea Moear is gelukkig. Ook in de liefde. Ze heeft een twintig jaar jongere vriend. Ontmoet via Facebook. Volgend jaar augustus wordt ‘de Godmother’ 70 jaar. Je zou het haar niet geven. Als Thea terugkijkt op haar leven, zou ze alles precies hetzelfde doen.

ALLES. “Mits ik m’n oude partners ‘de Lange’ en ‘de Snor’ terug zou hebben. Als je zulke partners vindt, die zo eerlijk zijn en waar je zo goed mee kan werken, dan is de helft al gedaan. Alleen dan heeft het kans van slagen. Je moet een goede organisatie achter je hebben staan. Mensen uit het milieu moeten weten dat ze geen geintjes met je uit moeten halen of denken dat ze over je heen kunnen lopen.”

Haar leven in de onderwereld heeft ook zeker mindere kanten gehad. Zo heeft ze vijf jaar moeten zitten in een Panamese gevangenis. Toch kijkt Thea heel anders naar die zaken: “Toptijd gehad.”

Klaas Bruinsma

Op de vraag wat de dood van Klaas Bruinsma voor haar betekende, antwoordt Thea: “Ik beschouwde ‘die Lange’ als m’n broertje. Ik heb nooit een affaire met hem gehad. Dat kon ook niet in onze business. Die Lange zei weleens tegen mij: ‘Ik heb een hekel aan vrouwen die in de handel zitten.’

‘Nou, dank je Lange,’ zei ik dan, ‘ik ben ook een vrouw.’

‘Nee,’ zei hij: ‘Jij bent geen vrouw.’ Hij bedoelde dat als compliment.” Als een van de weinige, echt succesvolle vrouwelijke drugshandelaren in de Nederlandse geschiedenis, levert het Thea de maffiaterm ‘de Godmother’ op. Tot op de dag van vandaag wordt zij daarmee geassocieerd.

Die Lange in de Langestraat

Een aantal jaren huurde Klaas Bruinsma een woning op de Langestraat nummer 92,1 hoog. De woning was gehuurd op naam van Frans van Arkel, het alias wat Bruinsma altijd gebruikte. De woning diende als kantoor waar de handel werd bedreven. Het was een komen en gaan van klanten. Thea: “Op een maandagmorgen wilde ik naar de slager lopen om eten te halen voor m’n hondje en ik zag aan de overkant van de gracht vier mannen in een auto zitten. Ik sta nog stil en kijk naar de overkant, zo van: ken ik die gasten?

Want misschien moeten ze wel bij ons zijn. Ik loop verder het bruggetje over en opeens word ik op mijn schouder getikt en zegt een man: Juffrouw, wilt u even mee teruglopen, politie. Ik was zo verbouwereerd dat ik nog zei: Ik moet even eten voor mijn hondje halen. Waarop de man zei: Loopt u nou maar rustig mee terug. Terwijl wij terugliepen, schoot er natuurlijk van alles door mijn hoofd. Shit, als ik aanbel doet die Snor meteen open, want die denkt natuurlijk dat ik iets vergeten ben. Ondertussen stonden er vier man om me heen. Dus een van die mannen zegt: Wilt u even aanbellen? Dus ik bel aan en zeg: Snor kleed je effe aan, kit voor de deur! Die Snor zegt: Wat? Ik zeg: Kit voor de deur. Die Snor ging meteen de boel zo snel mogelijk wegwerken. Er lag overigens alleen maar een plak stuff, dat hij aan de achterkant uit het raam had gegooid, wat ze trouwens later meteen vonden.

Maar ondertussen belt die Lange die van niks wist met de vraag of er nog iets te doen was. Waarop die Snor zegt: Lange, we hebben een inval! en gooit de hoorn erop. Die Lange hoort dat en schrikt, want die wist dat er een gun onder het kussen lag. Hij besluit terug te bellen, maar zodra die Snor hoort dat het Bruinsma weer is, zegt ie: Lange, we hebben een inval! En hij gooit meteen de hoorn er weer op. Voor de kit de huiszoeking begon, vroegen ze ons: Hebben jullie nog iets in huis? Wij allebei: Nee niets. Tot een van de heren uit de slaapkamer kwam met een gun in zijn hand en zei: Wat is dit dan? Snor en ik keken elkaar verbouwereerd aan, want we hadden geen idee dat daar een gun onder het kussen lag. Maar dat was dus juist hetgeen waar die Lange ons voor wilde waarschuwen.”

De Dominee

Netflix-series over Pablo Escobar of El Chapo kijkt Thea niet. De legendarische films van The Godfather heeft Thea zelfs nog nooit gezien. “Criminaliteit wordt te veel geromantiseerd. Dat klopt helemaal niet. Criminaliteit is namelijk geen romantiek. Verre van. Het is gewoon hard werken. Zo zag ik het ook.” Over de Nederlandse film De Dominee over het leven van Klaas Bruinsma, is Thea niet te spreken: “Ik ben in slaap gevallen toen ik aan het kijken was. Veel dingen kloppen ook helemaal niet. Aan het eind van de film ga ik zelfs dood. Ik ben springlevend!”

Mocro Maffia

“Die Mocro-scene is niet mijn scene.” Met de huidige kopstukken heeft Thea niks. “Als ik er wat over lees in de media, dan denk ik: voor wat pakken ze elkaar nu?

Het zijn vaak kleine dingen. En de jongetjes die ze daarvoor gebruiken. Dat hadden wij anders opgelost in het verleden. Je kunt namelijk ook gewoon met elkaar gaan praten. Als je eerlijk en straight bent, kan iedereen met elkaar werken. Maar liegen en stelen, wat ook gebeurt natuurlijk, daar krijg je gezeik van. Dat was vroeger ook al zo.”

Etienne U.

Toen Klaas Bruinsma werd vermoord op 27 juni 1991, was Thea al een aantal jaar niet meer actief in de organisatie. Dit hield concreet in dat ze zich niet meer met de dagelijkse bezigheden bemoeide, maar wel altijd op de achtergrond bleef omdat ze aandeelhouder was. Thea ontving van Bruinsma een maandelijkse toelage van 12.000 gulden. “Dit was geld om op te maken, om van te leven, zei die Lange altijd. Het grote geld zat immers in de zaak.

Een paar dagen voor zijn dood heb ik nog een gesprek met die Lange gehad op zijn zeiljacht Neeltje Jacoba. Hij vertelde me toen dat hij wat geldproblemen had en of mijn toelage omlaag kon, naar 8000 gulden. Prima Lange, antwoordde ik. Die Lange had altijd tegen mij gezegd dat als er iets met hem zou gebeuren, ik gewoon mijn aandeel kreeg uitbetaald en dat ik me financieel geen zorgen hoefde te maken. Ik had me op dat moment niet voor kunnen stellen dat hij vijf dagen later er niet meer zou zijn en ik kon fluiten naar m’n centen.” Volgens Thea is Etienne U.

(Eutje, toentertijd de tweede man in de organisatie het van Klaas Bruinsma) er met de poet vandoor gegaan. “Ik heb destijds via de advocaat van Eutje een voorstel gekregen: 30.000 gulden afkoopsom. Dat is echt een lachertje. Ik herinner me Eutje als bodyguard van die Lange, niet meer en niet minder. Dus waar gaat dit over? Niet alleen bij mij heeft Eutje zich niet aan zijn afspraken gehouden, ook bij andere mensen.”

Op de vraag of Thea denkt dat er dertig jaar later nog wat te halen valt bij Etienne U., antwoordt ze lachend: “Eutje zit in Suriname.

Hij zal toch niet alles opgemaakt hebben? Maar als Eutje toevallig ooit voor mijn auto loopt, is de kans groot dat ik gas geef. Ik ben niet verbitterd hoor. Heb een heerlijk leven gehad, maar financieel ben ik er bekaaid afgekomen.”

Bekijk hier het hele interview:

Wie is Thea Moear?

Moear was vanaf het begin betrokken bij het drugsimperium van Klaas Bruinsma dat opgericht werd in het midden van de jaren zeventig. Terwijl Bruinsma zich binnen ‘de firma’ vooral met de aankoop, het transport en de distributie van de hasjhandel bemoeide, beheerde Thea de financiën. In 1985 ging ‘de Godmother’ met ‘pensioen’. In de nacht van 27 juni 1991 werd Klaas Bruinsma vermoord voor het Amsterdamse Hilton-hotel. Moear vertrok daarop naar Latijns-Amerika en belandde in 2000 voor vijf jaar in een Panamese gevangenis op verdenking van drugshandel. In 2005 keerde ze voorgoed terug in haar geliefde Amsterdam.

Wie is Hettie Vos?

In Panorama’s misdaadserie Crime To Go stapt iedere week een hoofdpersoon uit de misdaad in de Biro (het grappige karretje op de foto) bij Panorama’s verslaggeefster Hettie Vos. Dit kunnen slachtoffers, strafrechtadvocaten, misdaadverslaggevers, maar ook ex-criminelen zijn. Hettie Vos is al ruim twintig jaar werkzaam in de misdaadjournalistiek en was tien jaar lang de rechterhand van misdaadverslaggever John van den Heuvel bij het maken van zijn tv-programma’s.