Het is 12 december 2021 en de geur van vuurwerk hangt boven het circuit van Yas Marina in Abu Dhabi. Het kolkt op de tribunes en in de pitstraat. Christian Horner, de teambaas van Red Bull, vliegt iedereen in de armen die hetzelfde shirt draagt als hij. Jos Verstappen loopt verdwaasd rond in een haastig aangetrokken hoodie, waar de naam van zijn zoon op staat. ‘World Champion 2021’. En op de baan bolt Verstappen uit, het nummer 33 nog op de zijkant van zijn auto, een nummer dat sindsdien is veranderd in nummer 1. Jankend van geluk maakt hij zijn ereronde af. In zijn oor schreeuwt engineer Gianpiero Lambiase dat Verstappen de verdiende wereldkampioen van 2021 is en dat hij eindelijk een keer geluk heeft gehad.
Al in de uitloopronde geeft Verstappen een liefdesverklaring aan zijn team. “Kunnen we dit niet gewoon nog tien, vijftien jaar samen blijven doen?” Later, als hij in een interview over die woorden wordt bevraagd, bevestigt hij zijn verklaring. “Er is geen reden om ooit iets te veranderen aan dit team.”
Loyale coureur
De Formule 1 is een wereld die altijd in beweging is en waar contracten soms net zoveel waard zijn als het papier waarop ze geschreven zijn. Als een rivaliserend team maar hard genoeg met een stapel bankbiljetten wappert, is er altijd wel een manier om eerder gemaakte afspraken door de versnipperaar te gooien. Loyaliteit, kortom, is niet iets wat bij iedereen bovenaan de prioriteitenlijst staat. En waarom zou het ook? In de topsportwereld bijt je elkaar met liefde de strot af als dit betekent dat je meer kans op succes maakt dan je tegenstander. En als een ander team meer betaalt of meer kansen biedt op de wereldtitel, stap je over. Er zijn echter voorbeelden te vinden van coureurs die vele jaren bij hetzelfde team bleven rijden.
Tot aan het einde van het seizoen 2023 was Lewis Hamilton zo’n loyale coureur. Hij kwam in 2013 over van McLaren naar het team van Mercedes en zou daar vanaf 2014 de titels als kraaltjes aaneenrijgen. In 2021 kwam er een einde aan zijn heerschappij, dankzij een briljante Verstappen en een twijfelachtige beslissing van de raceleiding in de slotronden van de eerdergenoemde Grand Prix van Abu Dhabi. Het was de bedoeling dat Hamilton in 2022 keihard terug zou slaan, maar Mercedes had de nieuwe reglementen bij lange na niet zo goed door als het Red Bull-team van Max Verstappen. Hamilton ging van het verzamelen van winnaarstrofeeën naar het knokken voor vijfde en zesde plaatsen. In de zomer van 2023 tekende hij echter een nieuw contract bij het team met de ster, iets wat destijds werd gezien als een teken van ultieme loyaliteit. Door dik en dun aan elkaar verbonden. Samen winnen, samen verliezen.
In februari 2024 bleek echter dat die loyaliteit van Hamilton aan Mercedes haar grenzen kent. De Formule 1-wereld schrok zich wezenloos toen de zevenvoudig wereldkampioen opeens bekendmaakte dat hij voor 2025 bij Ferrari had getekend. En dat contract dat in 2023 was getekend? Waar een wil is, is een weg. Een uitweg, in dit geval.
Op het moment dat Hamilton zijn bekendmaking deed, leek er bij Red Bull weinig aan de hand. Het team legde de laatste hand aan zijn auto voor het nieuwe seizoen en iedereen verwachtte dat 2024 een voortzetting van 2023 zou worden. Die verwachting ging gepaard met de nodige vrees bij de ‘concurrentie’, want Verstappen had in 2023 19 van de 22 races gewonnen. Het loont de moeite om die getallen nog even te herhalen: 19 van de 22 races. Hij had drie races verloren. Meer dan duizend ronden aan kop en in no-time namen als Ayrton Senna en Alain Prost voorbij op de lijst van ‘veelvraten’. Nooit eerder was een coureur zo dominant en het zegt veel dat Verstappen na de laatste race van het seizoen met de nodige emotie terugkeek op zijn krankzinnige dominantie. “Dit beleven we waarschijnlijk nooit weer”, waren zijn woorden. Red Bull en Verstappen, de pletwals van het Formule 1-veld.
Grote roerganger
Wat niet veel mensen wisten was echter dat er achter de schermen het nodige aan het borrelen was binnen Red Bull. Dat geborrel was al een tijdje aan de gang, maar zou zeer spoedig en ongekend venijnig aan het licht komen. De oorsprong van het gedoe is terug te voeren naar 22 oktober 2022. Dat is de sterfdag van Dieter ‘Didi’ Mateschitz, de mede-oprichter van Red Bull en de grote roerganger achter het Formule 1-team. Hij zorgde niet alleen voor het geld, maar ook voor de spirit, de geest van Red Bull. De vrije omgeving, de harde, maar faire bedrijfscultuur.
Mateschitz was de man die Christian Horner neerzette als teambaas en die Helmut Marko zijn positie gaf als adviseur en hoofd van het Red Bull-opleidingsprogramma. Mateschitz was de man aan wie zoveel mensen loyaal waren, waaronder Verstappen. Met het overlijden van Mateschitz viel een deel van de ziel van Red Bull weg en ontstond er een machtsvacuüm. En het was dat vacuüm dat langzaam maar zeker begon te vreten aan de fundering van Red Bull als Formule 1-team. Diverse partijen probeerden de macht naar zich toe te trekken, terwijl de geest waarin Mateschitz het team oprichtte en leidde, stukje bij beetje afbrokkelde. Ruwweg leidde deze interne strijd tot twee kampen: het kamp-Horner en het kamp-Marko. Horner had de steun van de Thaise aandeelhouders, terwijl Marko rugdekking kreeg van het Oostenrijkse deel van Red Bull.
Die strijd ontplofte kort voor de start van het seizoen 2024, toen duidelijk werd dat Christian Horner een affaire had met zijn persoonlijk assistente. Wat volgde was een openlijke vete tussen de twee kampen binnen Red Bull, waarna appjes en foto’s die Horner naar zijn assistente had gestuurd op straat kwamen te liggen. Het eens zo hechte team, dat in 2023 bijna alles wist te winnen, barstte opeens volledig uit elkaar. En alsof dat niet genoeg was, liet Jos Verstappen in de pers optekenen dat wat hem betreft de positie van Horner ‘onhoudbaar’ was en dat de teambaas wat hem betreft moest vertrekken. Terwijl het geruzie binnen Red Bull zich voortzette, mengde een opvallende naam zich in het geheel: Toto Wolff, teambaas van Mercedes. Hij was niet te beroerd om een beetje olie op het vuur te gooien en bood Verstappen het door het aanstaande vertrek van Hamilton vrijkomende Mercedes-stoeltje aan. En als het aan Wolff lag, kon Helmut Marko – de man aan wie de Verstappens volledig loyaal zijn – meeverhuizen.
Marko is de man aan wie Verstappen zijn Red Bull-zitje te danken heeft. Deze nestor van Red Bull bepaalde in 2014 al dat Verstappen op zijn zeventiende een Formule 1-contract zou krijgen en was de drijvende kracht achter diens overstap van Toro Rosso naar Red Bull in 2016. Marko heeft Verstappen altijd gesteund en was altijd de man op wie niet alleen Max zelf, maar ook zijn entourage blindelings kon vertrouwen. En dat creëert loyaliteit. Die loyaliteit gaat zelfs zo ver, dat Verstappen openlijk liet optekenen dat als Marko door het hoogste management van Red Bull gedwongen zou worden om te vertrekken, hij eveneens zijn biezen zou pakken.
Die wisselwerking kwam aan het licht in het weekend van de Grand Prix van Saoedi-Arabië, toen Helmut Marko rondbazuinde dat Red Bull van plan was hem te schorsen wegens zijn vermeende aandeel in de rel rond Christian Horner. Of dat daadwerkelijk zo was houden we in het midden, maar het gevolg was een openlijke steunbetuiging van Verstappen, die aan eenieder die het wilde horen verkondigde dat Marko wat hem betreft moest blijven en dat zijn eigen lot aan het lot van de Oostenrijker verbonden was. Het kwam nooit tot een schorsing en de gewiekste Marko had even laten zien dat als het op politiek aankomt, hij absoluut weet hoe de hazen lopen.
Die strijd binnen Red Bull ontplofte kort voor de start van het seizoen 2024, toen duidelijk werd dat Christian Horner een affaire had met zijn assistente
En terwijl Marko de pers bespeelde, lieten vader Verstappen en manager Raymond Vermeulen zich opzichtig fotograferen terwijl ze in gesprek waren met Wolff. De druk werd steeds verder opgevoerd bij Red Bull en de geruchten over een voortijdige overstap van Verstappen naar Mercedes gonsden door de hele paddock. Ging Verstappen echt weg bij Red Bull? Sportief gezien was er geen enkele reden toe, want waar Verstappen het seizoen 2024 aftrapte met twee overwinningen, bleek dat Mercedes nog altijd geen idee had waarin hun auto tekortkwam. Voor het derde jaar op rij kwam de renstal van Wolff aan de start met een auto die niets in te brengen had tegen Red Bull, of zelfs tegen Ferrari of McLaren. Waarom zou Verstappen de overstap naar een dergelijk team willen maken?
Sleutelrol
Max Verstappens wens om ‘niets te veranderen’ hield slechts twee seizoenen stand, want nadat de rel rond Horner enigszins was gaan liggen, kwam er een nieuwe aankondiging vanuit Red Bull. Adrian Newey, de beste ontwerper die de sport ooit heeft gezien en de man die een sleutelrol speelde bij alle wereldtitels die Red Bull behaalde, maakte bekend dat hij na het seizoen 2024 bij het team vertrekt. Op het moment van schrijven is nog niet duidelijk of Newey naar een ander team verkast of dat hij stopt, maar verschillende bronnen melden dat hij zeer diep in gesprek is met Ferrari, een team waar Newey altijd al eens voor had willen werken. Newey weg, Horner uit de gratie bij de Verstappens, een team dat al lang niet meer zo harmonieus is als op die emotionele avond in Abu Dhabi. Voor een coureur die vooral rust zoekt in een team is Red Bull momenteel bepaald niet de ideale omgeving.
Als Verstappen een stap wil maken, heeft hij normaal gesproken de teams voor het uitkiezen. Toch ligt het allemaal wat gecompliceerder en dat heeft vooral met de nieuwe regels die eraan komen te maken. Eens in de zoveel jaar gaat de Formule 1 op de schop. De vorige keer profiteerde Red Bull, maar toen in 2014 de Formule 1 van de V8-motor naar de als een brommer klinkende V6 ging, was Mercedes spekkoper. Met de rugdekking van een grote fabrikant ontwikkelde het team van Toto Wolff zo’n goede motor, dat het er tot de regelveranderingen van 2022 plezier van had. Het team won in die jaren zeven titels, zes met Hamilton en ook nog eentje met Nico Rosberg. Mercedes heeft daarmee een geweldig cv als het om nieuwe krachtbronnen gaat.
En laat dat nou net centraal staan in de nieuwe regels van 2026. De Formule 1 moet met zijn tijd mee: de nieuwe motor zal, met het oog op duurzaamheid, over anderhalf jaar voor de helft door elektrische krachten worden aangedreven. De andere helft blijft komen van een verbrandingsmotor. Het is een techniek die nog nooit eerder op het hoogste competitieve niveau is gebruikt, waarmee de teams moeten pionieren. De ontwikkeling is allang begonnen en op de paddock wordt er gefluisterd dat één team een stuk verder is dan de rest.
Natuurlijk is dat Mercedes. Toto Wolff loopt per race weer net wat rechter, de borst steeds meer vooruit. Ook al vechten zijn auto’s voor plaats zes en heel soms voor een podium, hij lijkt ervan overtuigd te zijn dat de huidige status van subtopper van tijdelijke aard is. Ondertussen is men bij Red Bull een stuk minder zelfverzekerd. Ten eerste ontwikkelt het team de motoren zelf. Het Amerikaanse Ford helpt dan wel, maar die fabrikant mist de ervaring die Mercedes en bijvoorbeeld Ferrari wel hebben. Het project, onder leiding van Christian Horner, schijnt volgens steeds sterker wordende geruchten niet zo best te verlopen. Ook maakte de FIA tijdens de Grand Prix van Canada bekend dat er aerodynamisch flink wat veranderingen aankomen voor het seizoen 2026. Juist daarmee zou Adrian Newey zijn stempel kunnen drukken, of in het ergste geval, een minder sterke motor kunnen compenseren. Alles bij elkaar genomen is Red Bull voor 2026 een onzekere factor, omdat het niet meer kan leunen op de technologische voorsprong die het team de laatste jaren de dominantie heeft bezorgd.
Een nieuwe werkgever voor Max Verstappen in 2026 is dus helemaal niet zo’n gekke gedachte. En dan is er bijna geen andere optie dan Mercedes. Ferrari zit met Hamilton en Leclerc al vol en ook het steeds beter wordende McLaren heeft met Lando Norris en Oscar Piastri een geweldig rijdersduo, dat ook nog eens goed samenwerkt. Dat Verstappen kiest voor teams als Audi of Aston Martin lijkt onwaarschijnlijk. Audi begint net en zal wat jaartjes nodig hebben om competitief te zijn en Aston Martin deed het leuk in het begin van 2023, maar is inmiddels flink weggezakt.
Toto Wolff was niet te beroerd om olie op het vuur te gooien en bood Verstappen het door het aanstaande vertrek van Hamilton vrijkomende Mercedes-stoeltje aan
Geen geheim
Er is nog een laatste optie, waarin Verstappen het simpelweg voor gezien houdt. Hij maakt er geen geheim van andere ambities in de autosport te hebben dan Formule 1, zoals bijvoorbeeld de 24 uur van Le Mans. En over de regels van 2026 is hij mild gezegd niet al te enthousiast. Inmiddels houdt hij zich in, maar wie tussen de regels door leest, ziet dat hij er weinig vertrouwen in heeft. De voor de helft elektrische motoren zijn een stuk minder krachtig en de batterijen moeten constant worden opgeladen door bijvoorbeeld terug te schakelen en te remmen. Uit vroege simulaties bleek dat er dan soms zelfs teruggeschakeld moet worden op het rechte stuk om een beetje snelheid te behouden.
Om dit krachtsverschil te compenseren en ongewenste bijeffecten zoals het terugschakelen te voorkomen, worden allerlei extra opties uit de hoge hoed getoverd. Zoals in de race beweegbare vleugels en bijvoorbeeld een inhaalknop die je tijdelijk extra vermogen geeft. Verstappen wil het liefst een F1-auto die gewoon hard gaat, die extra opties hoeven van hem allemaal niet. “Misschien hebben we wel bananenschillen nodig om het spannend te maken,” zei hij tegen de verzamelde pers in Canada, refererend aan de game Mario Kart. Eerder gaf hij al serieuze kritiek. “Voor mij is het vooral belangrijk om de auto’s lichter te maken in plaats van al deze hulpmiddelen om inhalen of een auto volgen makkelijker te maken. Er moet een andere manier zijn om het interessant te houden.”
Red Bull is natuurlijk niet gek en leest de kranten ook. Een coureur van zijn niveau vervang je niet, alles wat je ervoor terugkrijgt is minder. En dus probeert het team er alles aan te doen om het Verstappen naar de zin te maken. Ondanks de zeer wisselende resultaten, kreeg teamgenoot Sergio Perez een contractverlenging van twee jaar. De belangrijkste reden? Het zorgt voor stabiliteit, datgene waarnaar Max verlangt. Voor volgend seizoen lijkt het dan wel goed te komen. Ook al lopen Ferrari en McLaren in en kan zelfs Mercedes sporadisch in ieder geval één Red Bull verslaan, Verstappen is met zijn team nog steeds de beste combinatie op de grid.
Omdat de regels volgend jaar nog wel hetzelfde zijn, moet het wel heel gek lopen wil Verstappen niet ook dan de belangrijkste titelkandidaat zijn. Daarmee heeft het de belangrijkste kaart in handen. Verstappen reist alleen maar de hele wereld af om te winnen, een team opbouwen of vechten voor de zesde plaats interesseert hem niet. Een teamwissel aan het eind van dit jaar zou dus vooral veroorzaakt kunnen worden door de onrust bij Red Bull, maar het lijkt onwaarschijnlijk dat de situatie zo onwerkbaar wordt dat Verstappen zijn potentiële kampioensauto van 2025 inruilt voor een langzamere versie bij een ander team. Ook Toto Wolff weet dat hij Verstappen zonder competitieve auto niet kan verleiden de overstap te maken. Toch hoeft hij zijn ingezette charmeoffensief nog niet op te geven. Hij moet alleen even geduld hebben.
Online onbeperkt lezen en Panorama thuisbezorgd?
Abonneer nu en profiteer!
Probeer direct- NL Beeld, Getty Images, Red Bull Content Pool e.a.