Nog altijd angst voor het Beest van Harkstede

I. De jeugd van Het Beest

Willem van Eijk werd geboren op 13 augustus 1941 en hij groeide op in het waterrijke poldergebied bij Korteraar (ZH) in een kinderrijk arbeidersgezin. Tijdens zijn lagereschooltijd in Ter Aar vertoonde hij al buitensporig gedrag en zijn klasgenootjes noemden hem ‘Gekke Willempie’. Hij deed vier jaar over de eerste klas voordat hij werd overgeplaatst naar het speciaal onderwijs waar hij tot zijn 14de bleef. Toen hij van die school vertrok, kon hij nog steeds niet lezen of schrijven.

Van Eijk had een hekel aan leren; hij hield zich liever bezig met het mishandelen en doden van dieren. Al snel stond hij bekend in het dorp als een wrede dierenbeul. Hij verdronk katten, martelde honden en trapte eendenkuikens dood. Hij overgoot de hond van de buren met petroleum en stak het dier in brand. Toen hij nog maar acht jaar was noemden zijn eigen broers hem – zo jong als hij was – ‘het kwaad in persoon’ en Willem begon al snel te leven van diefstal. Na een jeugd vol criminaliteit en geweld werd hij op jonge leeftijd in een psychiatrische inrichting geplaatst. Volgens zijn therapeuten was Van Eijk geobsedeerd door seks en dood en was hij niet in staat om een normale relatie te onderhouden.

In zijn dorp stond ‘Gekke Willempie’ bekend als een wrede dierenbeul. Hij verdronk katten, martelde honden en trapte eendenkuikens dood

II. Het eerste slachtoffer

Op zondagavond 20 juni 1971 bezocht Cora Mantel (15) haar vriend Brian in Amsterdam en tegen elf uur zette Brian zijn vriendinnetje af bij de tramhalte die haar naar het Haarlemmermeerstation zou brengen. Ze zou daar de laatste bus naar haar woonplaats Uithoorn pakken. Cora miste deze bus en het blonde tienermeisje besloot te gaan liften naar huis. Willem van Eijk reed toevallig langs en hij bood haar een lift aan. Ze stapte bij hem in maar bij Uithoorn sloeg hij een andere weg in en hij begon het meisje lastig te vallen. Cora weigerde op zijn avances in te gaan en wilde ontsnappen, maar Willem wurgde haar met zijn handen en legde haar op de achterbank om vervolgens te gaan rijden. Toen hij geluiden hoorde realiseerde hij zich dat het meisje nog leefde en hij wurgde haar nogmaals – deze keer met zijn sjaaltje. Hij misbruikte haar vaginaal en anaal en gooide haar naakte lichaam daarna in een sloot. Haar kleding nam hij mee en gooide hij ergens anders weg.

Twee dagen later, op 22 juni, werd het dode meisje gevonden. Later zou van Eijk tijdens een verhoor zeggen dat hij spijt had van deze moord omdat ‘ze maar zo kort had geleefd’. Maar, zo zei hij: “Ik kreeg eindelijk mijn kans en die heb ik gepakt.” Hij gaf ook toe dat hij vaak intens verlangde naar (en droomde over) het vermoorden en verkrachten van vrouwen. Later zou hij aan Sytze van der Zee, schrijver van het boek Anatomie van een seriemoordenaar – Het Beest van Harkstede, vertellen: “Ze bood me nog een sigaret aan, een menthol. Ik had al voor mezelf besloten dat ik haar ging doden en toen ik vlak bij Uithoorn een andere weg insloeg dan ze aangaf en daar stopte, zei ik tegen haar: We gaan effe leuk afscheid van elkaar nemen. Toen ze weigerde en uit de auto probeerde te stappen, toen is het ongeluk gebeurd.”

III. Slachtoffer 2: verpleegster Aaltje

Op zondagavond 18 augustus 1974 woonde verpleegster Aaltje van der Plaat (43) in Ter Aar een kerkdienst bij. De predikant had die avond gepredikt over de Bijbelse figuur Job met als thema Zij die hier wellicht voor het laatst zijn. Na de dienst besloot ze te gaan lopen naar haar huis in Nieuwveen omdat ze zin had om een luchtje te scheppen. De toen 33-jarige werkloze seizoenarbeider Van Eijk zag Aaltje vanuit zijn witte woonboot voorbijlopen en hij kreeg ‘de lust om haar te neuken’ zoals hij later in een bekentenis zou zeggen.

Hij pakte een mes en reed op zijn brommer achter de vrouw aan. Toen zij een rustige plek bereikte, bedreigde hij haar met het mes terwijl hij haar bruut verkrachtte. Zij schreeuwde hard en hij stak haar dood. De verpleegster werd met 27 messteken vermoord. Haar buik werd opengereten en hij sneed haar linkertepel af. Ze had diepe snij- en steekwonden. De moordenaar sneed haar buik van onderen naar boven open en hij ging met zijn handen in haar buik naar binnen om haar darmen aan te raken. Tegen Van der Zee zou hij later zeggen: “Ze lag op de grond. Ik stak heel onverwachts. Eén keer, regelrecht in haar hart. Ze was direct dood. Ik ben een jager, ik weet hoe ik moet steken. Ik heb daarna nog drie-, viermaal gestoken. Niet meer. Ik heb haar buik toen opengesneden, maar ik heb niet haar darmen betast, zoals de politie later heeft gezegd. Ook heb ik niet een borst afgesneden, dat was een tepel.” Willem stopte na deze moord zijn kleding in een vuilniszak, prikte gaten in de zak en verzwaarde hem met keien, om hem vervolgens vlakbij zijn woonboot in het water te gooien.

De dag na de moord, op 19 augustus 1974, werd het naakte, ernstig verminkte lichaam van Aaltje van der Plaat gevonden in een maïsveld halverwege tussen Korteraar en Nieuwveen. Twee dagen later viel de rijkspolitie de woonboot van Van Eijk binnen. Een zestal getuigen had Willem op zijn brommer in de buurt van de vindplaats van het lichaam gezien op de avond van de moord op Aaltje. Van Eijk zoop zich kapot en werkte bijna niet meer. Op zijn woonbootje had hij met druipende bloedrode verf de woorden ‘De Vrijheid’ geschilderd. In de boot vond de politie vijf uitbeenmessen, een groen sjaaltje, stapels pornobladen en damesondergoed. De rechercheurs verdachten van Eijk al snel ook van de moord op Cora Mantel en na drie dagen verhoor bekende Willem beide moorden.

Benieuwd naar de rest van het artikel? Bekijk 'm in de nieuwste Panorama of check het via Blendle.