Gökmen T. richtte 5 jaar geleden een bloedbad aan: wat gebeurde er op 18 maart 2019?

Maandag 18 maart is het precies 5 jaar geleden dat het Utrechtse tramdrama zich afspeelde. Gökmen T. Stapte die dag rond 10.40 uur in bij de halte aan het Oktoberplein. Enkele minuten trok T. een wapen. Daarop stond, zo bleek later, de tekst:

“Wie Sharia volgt, gaat naar paradijs. Wie democratie volgt gaat naar hel. Jullie maken mensen dood die moslim zijn. En Allah laat mij jullie dood..."

Het drama

Door de chaos die ontstond, trok iemand in de tram aan de noodrem, waarna Gökmen T. uit het voertuig sprong. Verschillende automobilisten stopten. Ook zij werden beschoten door de 'Rode Turk' alias 'Lokman', zoals hij in de Utrechtse wijk Kanaleneiland bekendstond.

Vervolgens kaapte T. een rode Renault Clio waarmee hij naar de Tichelaarslaan scheurde. Die auto wordt later leeg aangetroffen. Wel had de tramschutter een handgeschreven briefje achtergelaten met de woorden:

"Ik doe dit voor mijn geloof. Jullie maken moslims dood en willen jullie ons geloof van ons afpakken, maar gaat niet lukken. Allah is groot"

De boodschap was geschreven op een brief van het OM over een verkrachtingszaak waarin T. verdachte was op dat moment. Even later werd Gökmen T. aangehouden. Bij de aanslag kwamen uiteindelijk vier mensen om, en raakten meerdere personen gewond.Op 20 2020 veroordeelde de rechtbank Midden-Nederland T. tot levenslang, vanwege moord op 4 mensen, de poging daartoe op 3 mensen en de bedreiging met een terroristisch oogmerk van 17 mensen.

Ook gevaarlijk in de bak

Het eerste gedeelte van zijn straf zat T. uit in de PI in Vught. Die periode verliep zonder problemen, stelt zijn advocaat Temeltasch. Sinds zijn overplaatsing naar de Rotterdamse bajes De Schie is het echter schering en inslag.

De gevangenis deed in enkele jaren tijd meermaals aangifte tegen T. Hij was meermaals zeer agressief en 'verbouwde' eigenhandig de recreatieruimte en fitnesskamer. Daarnaast gooide hij een pan hete olie naar een medewerker en stak hij een andere bewaker in zijn wang en oor. Het wapen had T. zelf gemaakt van een stuk leiding van een koelkast.

Eind 2023 achtte de rechter hem schuldig aan poging tot zware mishandeling - voor het gooiden van de olie - en poging tot moord vanwege de steekpartij. Volgens de rechtbank had T. die laatste gepland en uitgedacht. In andere woorden: T. ging met voorbedachten rade te werk.

De veroordelingen staan, maar gaan niet gepaard met extra gevangenisstraf. Gökmen heeft immers al levenslang. Maar als hij na 25 jaar een verzoek tot gratie indient - alle tot levenslang veroordeelden hebben hier recht op in Nederland - spelen de extra veroordelingen wel degelijk mee. Zeker een zwaar feit als poging tot moord vergroot zijn kans op vervroegde vrijlating beslist niet.