De 29-jarige Patrick* zit duidelijk niet op zijn gemak. Schuin voor hem staat een grote televisiecamera. Wanneer hij over zijn rechterschouder kijkt, iets wat hij nadrukkelijk niet doet, kijkt hij recht in de ogen van de man die ook zonder pruik en plaksnor duidelijk herkenbaar is als presentator Alberto Stegeman. Het is niet de eerste keer dat Patrick hem treft. De vorige keer was tijdens de zogenoemde ‘confrontatie’, waarbij Patrick met het schaamrood op zijn kaken en voor het oog van de camera toegaf dat hij inderdaad 15.000 euro gestolen had van de 83-jarige Willem, bij wie hij eens in de twee weken als thuishulp, maar vaker ook als huisvriend, over de vloer kwam.
“Een uiterst pijnlijke zaak,” vat de rechter het verhaal samen.
“Voor iedereen, denk ik. Temeer ook omdat meneer afgelopen augustus is overleden. Gecondoleerd nog met dat verlies,” richt ze zich rechtstreeks tot de nabestaanden achterin de zaal. Patrick zit er ondertussen als verstijfd bij. Zijn ogen wijd opengesperd. Dan barst hij in snikken uit.
“U wist dat niet?” vraagt de rechter hem.
Huilend schudt Patrick zijn hoofd.
“Neemt u mij niet kwalijk,” verontschuldigt de rechter zich.
“Ik was in de veronderstelling dat u dat wist. Gaat het?” Patrick knikt. Afgelopen februari raakt hij zijn baan als thuis- hulp kwijt, waarna hij in financiële problemen komt.
Dan herinnert hij zich dat hij Willem ooit geholpen heeft met het installeren van een app voor internetbankieren op diens telefoon. Hij beschikt nog altijd over de inloggegevens.
In april schrijft Patrick voor het eerst 5000 euro over van Willems spaarrekening naar diens lopende rekening en vervolgens, met de omschrijving ‘gift’ naar zijn eigen rekening. Binnen een paar maanden doet hij datzelfde nog twee keer, telkens een bedrag van 5000 euro. Dan pas merken Willem en zijn partner de vreemde afschrijvingen op, maar omdat ze Patricks achternaam niet kennen, hebben ze dan nog geen idee door wie Willem wordt bestolen. Dat verandert wanneer zij Alberto Stegeman benaderen, die de dief onder valse voorwendselen naar Willems woning lokt en hem daar met draaiende camera staat op te wachten.
“Ik was er behoorlijk gloeiend bij,” herinnert Patrick zich die dag.
“Hoe was dat voor u?” vraagt de rechter.
“Verschrikkelijk,” verzucht hij met gebroken stem. “Ik heb die mensen zoveel pijn gedaan. Ik was hun thuishulp, maar we hadden vooral ook een hele fijne vriendschap. Echte vriendschap. Hun deur stond altijd voor mij open. Ik was kind aan huis. En dan doe ik zoiets...” snikt hij schuldbewust. “En dan hoor ik vandaag dat hij overleden is... Ik heb er kippenvel van.” “Klopt het dat meneer u tijdens die confrontatie zei dat u het hem alleen maar had hoeven vragen, dat hij u het geld dan gegeven had?”
Patrick snikt en knikt.
“Waarom deed u dat niet?”
“Schaamte, denk ik,” zegt hij. “Maar die schaamte is nu nog veel groter.”
Wanneer de rechter hem het laatste woord geeft, draait Patrick zich voor het eerst om naar de nabestaanden.
‘Hun deur stond altijd voor mij open. Ik was kind aan huis. En dan doe ik zoiets...’
Hij condoleert hen.
“Het spijt mij echt heel erg. Ik baal er ook enorm van dat ik nu pas hoor dat hij overleden is, al is dat vooral mijn eigen schuld. Ik had zelf contact op kunnen nemen. Daar heb ik het lef niet voor gehad. Maar ik zal alles tot op de laatste cent terugbetalen.”
“Dat siert je,” zegt een nicht van de overleden Willem.
Voor de diefstal veroordeelt de rechter de tot vandaag strafbladloze Patrick tot een werkstraf van 120 uur.
De voorwaardelijke celstraf van twee maanden die de officier van justitie daarnaast eist, laat ze achterwege.
De vordering schadevergoeding wijst ze toe. Omdat Patrick uit eigen beweging al 3000 euro terugbetaalde, bedraagt die 12.000 euro.
Na de zitting kijkt Alberto Stegeman van een afstandje toe hoe Willems weduwe Patrick opzoekt.
“Ik ben Willem kwijt,” zegt de oude vrouw met een brok in haar keel. Zwijgend legt Patrick een hand op haar tengere schouder.
De bewuste aflevering van Stegeman op de Bres is naar verwachting in januari te zien bij SBS6.
*Alle namen in deze rubriek zijn om privacyredenen gefingeerd.
- Petra Urban