Sportcolumn: 'Rellen voor je leven'

Micha Jacobs

Ik had nog nooit een voetbalrel van dichtbij meegemaakt toen ik begin jaren negentig met mijn seizoenkaart voor 5 gulden (zoveel kostte een seizoenkaart van VVV-Venlo destijds voor kinderen tot 16 jaar) in de Koel stond, bij VVV-PSV. Het uitvak aan de overkant stroomde aan de achterkant leeg, het naastgelegen bos in waar ook een woonwagenkamp lag. Het PSV-tuig wilde de confrontatie aangaan met de harde kern van VVV, en dacht slim te zijn door via het bos de andere tribunes te bereiken. Maar daar kwam het, waarschijnlijk opgewacht door een paar slagvaardige kampers, nooit aan.

Toen al wist ik dat hooligans niet het licht hadden uitgevonden. Dan druk ik mij nog zacht uit: hooligans behoren tot de allerdomste en zieligste schepsels die op deze aardkloot rondlopen. Voorbeelden daarvan hebben we genoeg gezien de afgelopen tijd, in Nijmegen, in Maastricht, in Almelo, en vorige week nog in Berlijn waar de Berlijnse Muur onder handen werd genomen door twee Feyenoord-hooligans. Uit naam van je club een half stadion of een halve stad slopen, terwijl je daarmee vooral ook je eigen club sloopt: het is van een stuitende domheid die hardnekkiger is dan een voetschimmel. Natuurlijk had ik er ontzag voor, zoals ik ook ontzag had voor de bloeddorstige hond van de buren die als een gek in het hek begon te bijten als ik langsliep – iets met een agressieprobleem –maar dat PSV-tuig viel in het niet bij wat ik een paar jaar later zag, begin 1996 in Düsseldorf. Daar speelde Feyenoord tegen Borussia Mönchengladbach, in de kwartfinale van de Europa Cup 2. Meer dan 20.000 straalbezopen en doorgesnoven Rotterdammers reisden mee met wat onlangs in een documentaire op ESPN ‘de grootste Europese uitwedstrijd ooit’ van Feyenoord werd genoemd, omdat het wel een thuiswedstrijd leek. Rotterdam- Düsseldorf is natuurlijk ook een stukje van niks, zeker niet voor Europese begrippen.

Vanaf de Duitse zijde zag ik hoe het Legioen door de hekken brak, op de sintelbaan terecht kwam, achterna werd gezeten door Duitse herdershonden, terug het vak in werd geslagen, slaags raakte met de Duitse ME, daarna met een 2-2-gelijkspel weer richting bus liep en onderweg alles sloopte wat maar Duits was, ook een paar onfortuinlijke Gladbachsupporters die in de stroom Feyenoorders terechtkwamen en in mekaar werden geslagen. Ik versnelde mijn pas richting auto, dat weet ik nog. Hoe vaak heb jij eigenlijk moeten rellen… sorry, rennen voor je leven?

Mario Wisse

Als kind stond ik ooit oog in oog met het Monster van Laak, een woest ogende spierbundel van meer dan twee meter lang die samen met schuimbekkende Haagse hooligans op het vak afkwam waarin ik samen met mijn vader naar een bekerwedstrijd van onze favoriete amateurclub stond te kijken. De amateurclub had veel te veel kaartjes verkocht, dus rennen voor ons leven was geen optie. Nooit meer ben ik zo bang geweest. Later las ik dat het monster eigenlijk een zachtaardige jongen was. Een grote vriendelijke reus dus, die vooral bezig was met het in het gareel houden van de opgefokte types om hem heen. Toch ga ik sindsdien liever een blokje om als er hooligans in de buurt zijn. Voor mijn vader was het niet voor het eerst dat hij zoiets meemaakte. Op 29 mei 1974 was hij in de Kuip getuige van de eerste grootschalige supportersrellen ooit in Nederland. Het was de UEFA Cup-finale tussen Feyenoord en Tottenham Hotspur en Britse hooligans vochten met verbouwereerde Nederlandse agenten. Agenten inderdaad, want de politie had nog nooit reden gezien om de Mobiele Eenheid op een partijtje voetbal af te sturen. Mijn vader vertelt me nog weleens over de ijzeren pijpen en afgebroken stoeltjes waarmee de Engelsen Feyenoord-supporters te lijf gingen. Zelf bleef hij ongedeerd, maar genieten van de UEFA Cup-winst van zijn favoriete club was er die avond niet meer bij. Sindsdien hebben Nederlandse hooligans een hoop bijgeleerd, met als absolute dieptepunten de grote rellen in de jaren tachtig en De Slag van Beverwijk in 1997. Anno 2021 wordt opnieuw de ene na de andere voetbalwedstrijd ontsierd door supportersgeweld.

De KNVB deelde na amper een derde van het seizoen dit jaar al 354 stadionverboden uit. De afgelopen jaren waren dat gemiddeld zeshonderd stadionverboden per heel seizoen. “Waarom verplichten we de clubs niet een percentage van hun budget te besteden aan veiligheidsmaatregelen?” zegt de Bredase burgemeester Paul Depla.

“Als ze hun financiën niet op orde hebben, kunnen ze bestraft worden met puntenverlies. Waarom niet precies zo’n systeem met het veiligheidsbeleid?” Eens. Café’s die tuig aantrekken worden na een paar waarschuwingen gesloten. Voetbalclubs die een magneet zijn voor dezelfde types ballen vrolijk verder. Want ja, een beetje geweld hoort er nou eenmaal bij. Als je er net zo slap op reageert als die naïeve agenten tijdens de UEFA Cup-finale van 1974 wel, ja. Maar bijna vijftig jaar later zouden we toch beter moeten weten.