Het ongelooflijke verhaal van de lugubere kwartetmoord: 'Bloed! Dood! Mijn man!'

Het scherm van Thi’s iPhone X licht op, een inkomend gesprek. Het is 13 november 2018, even voor drieën in de middag. Thi neemt op. Aan de andere kant van de lijn treft ze een goede vriendin, die zegt dat Thi onmiddellijk naar de winkel moet gaan. Er is iets met haar man Tuan. Thi springt op haar fiets, het is maar een paar honderd meter. Bij de winkel aangekomen, zet ze haar fiets op het binnenplaatsje en rent naar de achterdeur van de winkel. Wat ze daar ziet, tart iedere beschrijving. Vlak achter de deur ligt haar man op zijn rug, badend in het bloed. Zijn hoofd is doorboord met drie kogelgaten. Thi schrikt zich wezenloos. Het is meteen duidelijk dat er hier niets meer te redden valt. Gillend rent ze de straat op en schreeuwt de buurt bij elkaar: “Bloed! Dood! Mijn man!” Een voorbijganger hoort het ijzingwekkende geroep om hulp van de vrouw, die in shock de haren uit haar hoofd trekt.

De voorbijganger besluit een kijkje te nemen en loopt naar de achterzijde van het pand. De aanblik van het bloedige tafereel zal voor altijd op zijn netvlies gebrand staan. Hij belt 112. Buiten zakt Thi radeloos op haar knieën en gilt de hele buurt bij elkaar. Een gealarmeerde buurvrouw komt aangesneld. Later blijkt dat Thi’s echtgenoot niet het enige slachtoffer is...

Het geluid van sirenes zwelt aan in de wijk Velve-Lindenhof. Bij de meldkamer van 112 is even daarvoor alarm geslagen. In een pand aan de Van Leeuwenhoekstraat ligt een man in een grote plas bloed. “Er is veel paniek,” luidt de melding.

Het wanhopige, voortdurende gegil van Thi gaat de agenten die als eersten ter plaatse zijn door merg en been. De vrouw zit op haar hurken, op het parkeerterreintje achter de growshop. Ze wijst naar de deur. Als de agenten de deur openen, zien ze een man liggen. Een man met een Aziatisch uiterlijk, badend in het bloed.

Als ze naar links kijken, zien ze een meter of vier verderop nog een lichaam. Ook die persoon lijkt dood. Hij ligt op zijn buik, met zijn hoofd op de drempel in de richting van de opslagruimte. Zijn rechterarm is onder zijn lichaam gevouwen en er ligt een soort krans van bloed om hem heen.

Haar wanhopige, voortdurende gegil gaat de agenten die als eersten ter plaatse zijn door merg en been

Koikarpers

Als het medisch personeel de dood van de twee mannen vaststelt, wordt de growshop om 15.17 uur aangemerkt als plaats delict. Het pand wordt hermetisch afgesloten. Op dat moment gaat de politie nog uit van twee slachtoffers.

Als een toegesnelde forensisch expert anderhalf uur later het pand verkent en bezig is met het plakken van speciale geel-zwarte zogenoemde ‘targetstickers’ rondom de slachtoffers, ziet ze achter de balie in de winkel een derde lichaam liggen. Het bloed stroomt de winkel in, naar een vijverbak met koikarpers. Ze ziet direct dat ook deze persoon overleden is en plakt ook stickers om dit lichaam heen. Buiten brengt ze verslag uit van haar vondst.

Nóg eens drie kwartier later wordt in de opslagruimte, verscholen achter een paar dozen, het levenloze lichaam van een wat oudere man gevonden. Het vierde slachtoffer ligt op zijn rug in het bloed. Zijn bril staat hoog op het voorhoofd, zijn gezicht is rood besmeurd. De gebogen rechterarm van de man is omhoog geheven, alsof hij de kogels heeft willen afweren...

Het team-Litouwen wordt geformeerd. Met in totaal tachtig rechercheurs is het, na de Enschedese vuurwerkramp, een van de grootste onderzoeksteams in de naoorlogse geschiedenis van de Nederlandse politie. Vernoemd naar een van de Baltische lidstaten, zoals veel rechercheteams in die tijd worden genoemd naar landen of steden. Rechercheteams hebben overigens altijd volstrekt willekeurige namen. Heel bewust, zodat ze niets inhoudelijks over een onderzoek of zaak prijsgeven. Het onderzoek naar de viervoudige moord betekent een enorme aanslag op de reguliere politiecapaciteit in Twente. Vandaar dat vanuit het hele land rechercheurs worden ingevlogen. Los van het personele aspect vergt het onderzoek bovendien een enorme logistieke operatie.

Geluk bij een ongeluk: een deel van het hoofdbureau in Enschede staat sinds enkele dagen leeg.

Kort daarvoor is het gebouw namelijk nog gebruikt als decor voor de film De beentjes van Sint-Hildegard, de kaskraker met Herman Finkers en Johanna ter Steege in de hoofdrollen. De filmploeg heeft nog maar net een week ervoor z’n biezen gepakt als de ruimte wordt ingenomen door het team-Litouwen.

Timberland-afdruk

De eerste dagen is het vooral keihard buffelen. Litouwen heeft eigenlijk maar één missie: zo snel mogelijk de daders van dit brute misdrijf achter de tralies krijgen. Want mensen die in staat zijn om vier mensen van het leven te beroven, kunnen die niet nóg meer dood en verderf zaaien?

Daar komt bij dat het rechercheteam concrete geluiden opvangt dat er mensen rondlopen die uit zouden zijn op wraak.

Er wordt aanvankelijk in twee teams gewerkt: 24/7 gaat het onderzoek door. De eerste twee weken leven de tachtig rechercheurs op Chinees en pizza’s. Er circuleert een foto op social media van een stapel pizzadozen van de grond tot aan het plafond.

De rechercheurs onderzoeken de slachtoffers op aanwezigheid van sporen en temperaturen om het exacte tijdstip van overlijden te kunnen vaststellen. Experts krijgen de telefoons van de doden overhandigd, opdat zij de toestellen digitaal kunnen uitlezen op waardevolle informatie. Er wordt een speurhond losgelaten in het pand en de rechercheurs gaan na of de daders vingerafdrukken op deurklinken hebben achtergelaten. De forensisch onderzoekers vinden talloze schoensporen van bezoekers van de winkel. Er zijn meerdere voetstappen achtergelaten in bloed, waaronder afdrukken van sportschoenen. Ook treffen de rechercheurs afdrukken aan van een zogenoemde ‘tapse blok’, over het algemeen afkomstig van schoenen van het merk Timberland. Die ‘tapse blok’ is zichtbaar op de trap naar boven.

De eerste, kaalgelopen houten treden blijken besmeurd met bloed. Het schoenprofiel ziet er als volgt uit: een grof 21-delig blokprofiel onder de neus van de voet, waartussen zeven sterren te zien zijn. Onder de hak zit een 13-delig blokprofiel, met twee sterren ertussen. De afdrukken komen overeen met schoenmaat 40.

Een van de afdrukken met dat patroon wordt ook gevonden bij het lichaam van de vermoorde growshophouder Tuan.

Uit het ‘bloedbeeld’ blijkt dat, na het zetten van de bloederige stap, er nog bloed van het slachtoffer over de afdruk is gesijpeld. Het forensisch team concludeert daaruit dat Tuan, korte tijd nadat die voetstap er is neergezet, op die plek is neergevallen.

Rondom Tuan worden ook afdrukken van een kleinere schoenmaat gevonden. In de rest van het pand zijn nog veel meer bloederige stappen te zien. Die zijn waarschijnlijk achtergelaten door schoenen van het merk Nike. Ze zijn te vinden bij de andere drie slachtoffers en bij de kassa in het kantoortje.

Van alle getuigen, hulpverleners en slachtoffers worden de schoenen en het profiel van de zool fotografisch vastgelegd om zo de afdrukken op een later moment te kunnen vergelijken met mogelijke dadersporen.

De onderzoekers verpakken achtergebleven kogelhulzen met uiterste precisie. Ook de vindplaatsen worden gemarkeerd. In totaal treffen zij in het pand tien hulzen aan, waarvan een op het zoldertje. Op de bovenverdieping worden ook nog schoensporen aangetroffen, achtergelaten door Adidas-schoenen op een stoffige, opengescheurde plastic zak.

Hondenpoep

Ook de kassa in het kantoortje wordt onderworpen aan sporenonderzoek. Het zou immers kunnen dat de schutters er dna of vingerafdrukken op hebben achtergelaten. Dichtbij hangt een leeg schap aan de muur met daarop een aftekening in stof. Eronder hangt een afgebroken voedingskabel. De onderzoekers trekken de voorzichtige conclusie dat er een apparaat van het schap is weggenomen.

De experts stellen bovendien allerlei losse voorwerpen veilig, waaronder de voedingskabel die  vermoedelijk is losgetrokken. Op tafel staan nog een vers kopje koffie, een blikje energiedrank en een asbak vol peuken. Op het Senseokoffieapparaat staat een leeg plastic bekertje, klaar om gevuld te worden. Onder het klepje van het apparaat zit nog een ongebruikte koffiepad. Buiten worden stukken gevonden van een wapen. Al snel blijkt dat het gaat om een deel van een speelgoedpistooltje.

Dat de forensisch experts werkelijk geen detail on-onderzocht laten, blijkt wel als iets verderop op de stoep een platgetrapte hondendrol wordt gevonden. Aangezien er ernstig rekening mee wordt gehouden dat het een van de schutters was die in de uitwerpselen is getrapt, worden er pilonnen omheen gezet en neemt een forensisch expert een monster van de hondenpoep.

Alle voorwerpen waar mogelijk sporen op zitten, gaan voor nader onderzoek naar het Nederlands Forensisch Instituut, het NFI.

Als de eerste resultaten van de onderzoeken al na drie dagen binnenkomen, moeten de leden van team-Litouwen welhaast denken dat ze dromen. Het forensisch onderzoek heeft namelijk een schat aan informatie opgeleverd.

Het onderzoek gaat 24/7 door. De eerste twee weken leven de tachtig rechercheurs op Chinees en pizza’s

Bingo! De aanhoudingen

Aan een van de hulzen in de growshop kleeft het dna-profiel van de 32-jarige Dejan A. uit Hengelo. Op dat moment gaat er een adrenalinestoot door het team. Was iedereen bij de start er al van overtuigd dat het zou lukken de daders van dit misdrijf op te sporen, vanaf nu gaat het onderzoek een nieuwe fase in.

Dejans dna is aangetroffen op een huls die naast de achterdeur van het kantoortje ligt. Dichtbij het stoffelijk overschot van growshophouder Tuan. De rechercheurs realiseren zich dat deze ene dnatreffer onvoldoende is om de zaak voor de rechter te brengen. Elke advocaat zou er gehakt van maken. Dejan kan immers simpelweg verklaren dat hij inderdaad de huls ooit in handen heeft gehad – om door te verkopen bijvoorbeeld –maar dat dat nog niets zegt over zijn betrokkenheid bij de viervoudige moord.

Korte tijd later worden echter de bewakingsbeelden bekeken van een gijzeling anderhalve week eerder in het Hengelose havengebied. Op die beelden duikt diezelfde Dejan op, samen met zijn vader Camil. Bij deze gijzeling wordt een autohandelaar afgeperst, en ook daarbij wordt geschoten.

De kogels die door de recherche worden teruggevonden, blijken van hetzelfde kaliber als de moordwapens in Enschede.

Vanaf nu zijn Dejan A. en zijn vader hoofdverdachten in de Kwartetmoord. In samenspraak met het Openbaar Ministerie begint het team de volgende dag al met het observeren van vader en zoon. Agenten in burger volgen op de voet iedere stap die de familie zet en leggen hun komen en gaan minutieus vast op video en foto.

Het betekenen uiterst spannende dagen. Want terwijl de familie A. vrij rondloopt, bereiken het team concrete aanwijzingen dat er plannen worden gesmeed om de slachtoffers te wreken.

Het team-Litouwen werkt dan ook onder hoogspanning. Alle telefoongesprekken van Dejan en pa worden afgeluisterd en in Dejans zwarte Volkswagen Golf wordt afluisterapparatuur geïnstalleerd. Met zijn vader voert hij verschillende verdachte telefoongesprekken en ook met zijn vriendin bespreekt Dejan ‘interessante onderwerpen’, zo stelt het team- Litouwen vast. Ze hebben het bijvoorbeeld over ‘tien, twintig of dertig jaar zitten’.

Na tien dagen intensief onderzoek heeft het team voldoende bewijsmateriaal verzameld om de vader en zijn twee zonen te kunnen linken aan de viervoudige moord.

Naast Dejans DNA-treffer op een kogelhuls hebben rechercheurs intussen videobeelden verzameld, afkomstig van bewakingscamera’s van onder anderen particulieren die in de buurt van de growshop wonen. Uit die beelden blijkt dat de in het oog springende zwarte Volkswagen Golf van de A.’s rond het tijdstip van de moord in de buurt van de growshop was.

Maar ook zijn er afgeluisterde telefoongesprekken, waaruit mogelijke betrokkenheid van de A.’s bij het misdrijf blijkt. Dejans Timberlandschoenen lijken te matchen met sporen in het bloed op de plaats delict. Al met al meer dan voldoende reden om tot actie over te gaan. Maandagmiddag 26 november gaan zwaarbewapende arrestatieteams op pad. Een team valt het Thrinon-appartementencomplex in Hengelo binnen, waar vader Camil wordt aangehouden. Op hetzelfde moment wordt Dejan op de snelweg A1 klemgereden en ten overstaan van anderen automobilisten overmeesterd.

Opwinding maakt zich meester van de rechercheurs van het team- Litouwen, die vanuit hun standplaats in het Enschedese politiebureau de aanhoudingen op de voet volgen. Via portofoons die op hun bureaus staan, luisteren ze live mee hoe de A.’s in de boeien worden geslagen en afgevoerd.