Bas van Hout: mijn uren met Willem Holleeder (deel 2)

Crimineel Nederland stond, eind jaren negentig en begin 2000, voor een verrassing. Willem Holleeder had de krachten gebundeld met John Mieremet en Sam Klepper, het inmiddels befaamde duo Spic & Span. Meedogenloze opruimers en keiharde, grote criminelen met veel kapitaal en macht, die in de hoogtijdagen van de IRT-affaire honderden miljoenen aan drugsgeld binnentrokken.

De keuze voor Mieremet en Klepper betekende een verwijdering tussen Holleeder en zijn voormalige ’bloedgabber’ Cor van Hout. Holleeders verhouding tot Mieremet en Klepper was van duidelijk andere aard dan tot Cor van Hout in de goeie tijd. Bas van Hout: ”Het was voor zover ik het nu kan inschatten een groot Englandspiel, maar dan binnen de absolute top van het criminele milieu. Holleeder was daarin niet eens zozeer dader, meer een marionet, maar tegelijkertijd Paard van Troje, iemand met een zeer goed verborgen agenda. Een voor beide zijden profijtelijke relatie.

Holleeder speelde een meesterlijk toneelspel om te overleven en kreeg tegelijkertijd inzicht hoe hij de boel van binnenuit kon ondermijnen. Hij zat daar tegen wil en dank, naar mijn overtuiging. Had hij het anders gespeeld, dan had hij nu naast Cor van Hout gelegen. Sam en John had-den nooit kunnen voorzien dat zij degenen waren die aan het kortste eind zouden trekken. Ze leken gecharmeerd van de aanpak van Holleeder, die me te pas en te onpas vertelde dat hij legitiem wilde opereren. Of dat zo was weet ik niet. Wellicht was het wel zijn streven, maar zoals Don Corleone jr. al zei: When I tried to get out, they pulled me back in. Dat kan met Holleeder ook zo zijn gegaan. Laat ik het zo zeggen, hij klonk oprecht. Maar intussen had hij de uitstraling van penoze pur sang.” 

@backlink(169359)

'Heb jij je vriendin bij je?'

Hoe was Holleeder in de omgang?

”Hij had altijd veel geld op zak, royaal naar horecapersoneel, indringend, beleefd, een persoonlijkheid. Je kon niet om hem heen. Daarnaast was hij de ultieme inpakker. Vrouwelijke bediening viel voor zijn charmes. Een opmerking, een compliment, een grap. Daarna werd alleen onze tafel nog maar bediend. Lagen de viltjes wel goed? Was de zuurgraad van de jus d’orange nog oké? Hij was een effectief netwerker op elk gebied, een lobbyist van formaat – in de bovenwereld, als die hem geaccepteerd had, zou hij een topspindoctor zijn geweest.

Volgens hem was de bovenwereld haalbaar. Willem was daar erg trots op. Hij zei: Ik heb het altijd fout gezien. Heineken was een grote fout. Legaal is veel meer te verdienen. Ik doe niets illegaals. Waarom zou ik. Geld ligt voor het oprapen. Nog even en ik ben gerehabiliteerd. Hij zei: Willem (Endstra, red.) helpt me erbij. Endstra gaf Holleeder het gevoel dat er ook in de bovenwereld miljoenen klaarlagen.

Hij ’vergat’ daarbij te vermelden dat hij zijn eigen miljoenen had verdiend met schemerige deals en het beleggen van crimineel geld. Toch leek Endstra’s wereld ver weg van de ’gewone’ onderwereld, met zijn moorden, bedreigingen en afpersingen. Maar Holleeder had niet door dat de weg terug in 1983 al definitief was afgesloten.” 

Dit is een voorstukje uit onze Holleederspecial die nu in onze winkel ligt. Wil je het hele verhaal van Koen Scharrenberg lezen? Onze special is ook online te bestellen.