Charly Lownoise & Mental Theo: terug naar Wonderful days

De track van Charly Lownoise & Mental Theo is dan ook onlosmakelijk met zijn jeugd verbonden. Een reconstructie van de geboorte van dé happy hardcore-hit van de jaren 90.

Het was ergens in de herfst van 1994. Theo Nabuurs (Mental Theo) kwam na een avondje stappen thuis. Het was laat – of vroeg, het is maar hoe je het bekijkt – en omdat drank hongerig maakt, nam hij voor het slapengaan nog wat te snacken. ‘Ik was in die tijd een soort kaasmonster,’ herinnert Theo zich. ‘Ik had de slechte eigenschap om na het stappen een halve kilo kaas naar binnen te proppen.’ Met een gevulde maag stapte hij zijn bed in. Hij sloot zijn ogen, maar kon de slaap niet vatten. Verdomde kaas ook. De studio in dan maar. In de studio in de kelder van zijn huis in Den Bosch trok Theo lukraak een plaat uit de kast. ‘Ik denk dat het een Op Volle Toeren-verzamelalbum was.’ Hij legde de lp, gekregen van zijn oom en tante, op de draaitafel en zette de naald erop. Een hammondorgel klonk, maar veel te snel – de platenspeler stond per ongeluk op 45 toeren in plaats van 33. Toedoedoe- doedoedoedoedoe, toedoedoedoedoedoedoedoe Verrek, dat klinkt helemaal zo gek nog niet. Refrein ook lekker: ‘I found a love but it didn’t last, Wonderful Days belong to the past. I don’t know where I stand, what I’m to do, tried to forget and then find someone new. So I prayed on my knees to heaven above: send me somebody please, someone to love. Lend an ear to my story, give me your hand, don’t let me down with a heart to be mended.’

In Den Haag ging ’s ochtends vroeg de telefoon. Een faxapparaat waar je ook mee kon bellen stond achter het hoofdeinde van Ramon Roelofs’ (Charly Lownoise) bed. ‘Ik lag nog te slapen, maar Theo zei dat hij een track móest laten horen. Hij speelde het nummer door de telefoon en ik wist meteen: dit is een knaller. Ik voelde het gewoon. Ik zei: “Kom naar me toe, dan gaan we aan de slag.”’

Een fatale ziekte

23 jaar eerder. Het is september 1971 als de Arnhemse zanger Siegfried André den Boer Kramer op 30-jarige leeftijd doorbreekt met het nummer Help, dat hij in het Engels (Help, Get Me Some Help) en in het Spaans (Help, Ayúdame) uitbrengt. Als soloartiest vertegenwoordigde hij Nederland op het Festival del Atlántico op Tenerife met de Spaanstalige versie, en won.

De zanger is in Spanje inmiddels veel bekender dan in Nederland. De Arnhemmer heeft inmiddels de artiestennaam Tony Ronald aangenomen en verhuist naar Barcelona. De Spaanse Help wordt in zijn nieuwe thuisland een grote hit; negen weken op nummer 1 in de hitlijsten. De Engelse versie, geschreven door de Franse liedjesschrijver Daniel Vangarde, staat in de herfst van 1971 tien weken in de Nederlandse Top 40, met plaats zes als hoogste notering. In de eerste helft van de jaren 70 brengt hij nog wel wat singles uit, maar een hit zo groot als Help zal hij nooit meer scoren.

Onder welke naam de Arnhemmer tot 1971 door het leven ging, weet niemand, gek genoeg. Zijn artiestennaam was Tony Ronald, en zelfs zijn eigen kinderen weten niet hoe hij zich noemde voordat hij Tony Ronald werd. André den Boer? ‘Hij gebruikte nooit zijn echte naam,’ vertelt zijn oudste dochter Natalia den Boer vanuit haar woonplaats San Francisco. Ze groeide op in het ouderlijk huis in Barcelona. ‘Vrienden en familie noemden hem altijd Tony, of Ronald.’

Kort nadat hij eind februari 2013 op de Spaanse televisie vertelde dat hij ziek was, overleed hij op 3 maart 2013 aan de gevolgen van kanker. ‘Ik heb mijn vader altijd als een grote ster gezien,’ zegt dochter Natalia. ‘Ik ben zo trots op hem, en hij was trots op dat nummer. Vooral op de Spaanse versie, die een hoogtepunt was tijdens zijn concerten. Hij werd altijd herkend op straat, en mensen zingen het nog steeds mee als ze het horen.’ Ramon heeft Tony Ronald ooit één keer gesproken. ‘Kreeg ik eerst zijn vrouw aan de telefoon. Ik heb hem nog een mailtje gestuurd met onze versie van zijn nummer. Volgens mij vond hij het wel leuk, hij kon er wel om lachen.’ Natalia bevestigt: ‘Die happy hardcore-versie vond hij inderdaad wel grappig.’

Frisse oren

‘Het was puur het eerste couplet,’ herinnert Ramon zich de nachtelijke telefoonsessie met Theo, in het najaar van 1994. ‘Wat erna kwam, daar had ik helemaal niks mee. En Theo ook niet, dus daar waren we vlug klaar mee.’

Theo: ‘Na het eerste couplet wordt het een soort carnavalsplaat. Maar dat begin, dat was ’m echt. Van Tony Ronald had ik echt nog nooit gehoord. Het was echt puur toeval dat ik die plaat uit de kast trok en dat de platenspeler nog op 45 toeren stond... Spannender kan ik het niet maken.’ Met de kennis van nu een geniale vergissing van Theo, maar hij was niet de eerste die het nummer versneld afspeelde. De Vlaamse zanger Will Tura bracht in 1989 een uptempo coverversie van Help uit, inclusief gepitcht orgeltje: Mooi, ’t Leven Is Mooi. Na een dag in de studio was de basis van wat twee dagen later de radiomix van Wonderful Days zou worden, wel zo’n beetje klaar. ‘Als ik een dag in de studio zit, kan ik beter stoppen en de volgende dag weer met frisse oren aan het werk gaan,’ zegt Ramon, die in zijn slaapkamer een provisorisch studiootje had. ‘Ik had een 32-kanaals mengtafel met acht subgroepen. We hadden alleen een probleem: de sample was hand gedrumd, die liep helemaal uit de maat. Met een sampler, een Akai S1100, heb ik sommige delen van de drum moeten stretchen tot ze in de maat liepen. Aan de tekst is niks veranderd.’ Tony Ronald kon wel om de happy hardcoreplaat lachen, maar voor Charly Lownoise & Mental Theo was Wonderful Days meer dan een grappige track. Het werd hun grote doorbraak. ‘Als je mij vraagt wat mijn favoriete nummer is van alles wat ik heb geproduceerd, dan zeg ik: Wonderful Days.’

Ramon is zichtbaar vervuld van trots als hij het over de totstandkoming van de monsterhit heeft. Theo en hij wisten wel dat ze goud in handen hadden, maar niet hoe ze het moesten aanpakken. EMI, Polydor; grote platenlabels belden toen ze lucht van de track kregen. En collega-dj’s, die advies gaven aan de grote Duitse labels. Ramon: ‘DJ Hooligan belde om te zeggen dat we de plaat bij Edel moesten uitbrengen. Maar wij wilden graag naar Motor Music, want daar zaten Marusha en WestBam. Daar ging een tijdje overheen, want Motor wilde een ander soort samenwerking. Die wilden een labeldeal, en vroegen: wat hebben jullie nog meer dan? Alleen die single? Toen kwam Sascha Bassler, A&R (artist & repertoire manager, red.) van Motor Music. We stonden in Neurenberg in een hal met 10.000 man en deden Wonderful Days live. Die hele hal ging uit z’n radijs, en Sascha was erbij en zei: “Ik móet die plaat hebben.” Er zat alleen één kink in de kabel. Ramon: ‘We hadden een manager die zei: “Als we naar Arcade gaan, kunnen we een groter voorschot krijgen, dat ga ik wel even regelen.” Hij zei dat het net zo ging als in de voetballerij, maar dat bleek helemaal niet zo. We hadden al een soort gentleman’s agreement met Polydor, en daar hielden ze ons aan. Ze zeiden: “Luister, we hebben die afspraak, dus jullie komen gewoon bij ons.” Polydor spande een rechtszaak aan tegen het dj-duo, zodat ze niet naar een concurrent zouden gaan.

Illegale handel

Het is inmiddels begin november 1994. Wonderful Days is uitgebracht op het label van Ramon en Theo, Master Maximum Records, en komt later in licentie uit bij Polydor. ‘Theo zei al toen we een jaar of twee in de hardcorescene bezig waren: “Ramon, wij gaan hele grote dingen doen.” Hij was zich heel bewust van waar hij naartoe wilde.’

Omdat het ineens allemaal zo snel ging, heeft Theo zelf de hoes van de single ontworpen. De foto op de cover – Ramon en Theo in blote bast, de petjes achterstevoren – is gemaakt op tournee in Australië, want de dj’s zaten op het moment dat het allemaal gebeurde aan het andere eind van de wereld, dankzij hun doorbraakhit: Live at London. ‘In alle haast heb ik nog Wonderfull met twee L’en op de cover afgedrukt,’ blikt Theo terug. ‘Stom, hè?’ Nog een schoonheidsfoutje: hij zette hun telefoonnummers achter op de hoes. Ramon: ‘Fans bellen: “Spreek ik met Charly?” Hahaha. Theo heeft meteen zijn nummer veranderd en ik het mijne wat later, nadat ik de telefoon met het telefoonnummer dat op de single stond aan onze tourmanager heb gegeven.’

Toen ze in Australië aan het toeren waren, bleek dat er thuis een probleem was, en niet zo’n kleine ook. Omdat het sampletje van Tony Ronald gejat was, lagen de rechten van het nummer helemaal niet bij Ramon en Theo. Wonderful Days was al op single uitgekomen, waarmee ze in feite een illegale handel in de winkels hadden liggen. ‘In Duitsland waren al tussen de 75.000 en 100.000 exemplaren verkocht,’ zegt Ramon. Wat toen in allerijl moest gebeuren: het nummer nog een keer uitbrengen, maar dan met nieuwe vocalen en instrumenten. Hoewel de zang van Wonderful Days dankzij de 45 toeren een hoog piepstemmetje is, is het origineel inge zongen door een man: Tony Ronald. Om de oorspronkelijke versie van het nummer te benaderen, moest er dus een mannelijke zanger worden gevonden. Die bleek via hun boekingskantoor Jan Vis al snel gevonden in de persoon van Albert West. De in 2015 overleden zanger werd bijgestaan door het achtergrondkoortje Mo joy en de toetsenist van Loïs Lane, die het hammondorgel voor zijn rekening nam. Nieuw nummer, rechtenprobleem opgelost. Ramon: ‘Dan is het een coverversie. De tekst heb je gelaten zoals hij is, het enige wat je gedaan hebt is alles nagespeeld. En dan mag het. Die nieuwe versie is geruisloos in de winkel gekomen. We báálden ervan, dachten: dit wordt niks meer.’

Deze tweede versie van Wonderful Days kreeg, om consumenten niet in verwarring te maken, precies dezelfde hoes als de eerste, maar dan goed gespeld en zonder de telefoonnummers van de dj’s erop. Alleen: nummer twee was niet zo mooi als de eerste, gejatte poging. Eigenlijk hebben ze het nummer minder goed gemaakt, beaamt Ramon. ‘In het origineel zitten de tikken van het vinyl van de Tony Ronald-plaat nog. Dat romantische van het vinyl, dat grijsgedraaide.’ Al met al zijn Ramon en Theo een week of twee bezig geweest met deze nieuwe versie.

Jonge vrouw in club

Intussen was ook de videoclip opgenomen. In de video zien we een jonge vrouw wakker worden, door een kasteeltuin rennen en in een club dansen. Seline stond destijds bij een modellenbureau ingeschreven, maar kwam via via in de videoclip terecht. ‘Een vriendin van me kende Ramon en Theo, en vroeg of ik een rol in de clip wilde hebben. Mijn outfit (een bontjas met daaronder een Schots rokje en een Superman-T-shirt, red.) heb ik samen met Theo op de Albert Cuyp-markt in Amsterdam gekocht.’

Terwijl ze door de kasteeltuin rent, valt haar bontmuts van haar hoofd, waarna een close-up van de muts volgt. Het oogt dramatisch, maar: ‘Dat was niet bedacht, hij viel tijdens het rennen per ongeluk op de grond,’ herinnert Seline zich. ‘In de club moest wel alles in één keer goed, want het publiek wist niet dat we een clip aan het opnemen waren. Ik kon alleen mijn lachen haast niet inhouden... Je ziet me ook een keer met mijn nagels in mijn eigen vinger knij- pen, om niet in de lach te schieten.’

Voor cameraman Stan Gordijn was het zijn tweede Charly Lownoise & Mental Theo-clip. Van hun debuut Live at London tot en met Fantasy World zou hij in twee jaar tijd acht muziekvideo’s voor het duo maken. Met een industriële Betacam-camera en een budget van 7000 gulden maakte hij de clip, die werd opgenomen in de kasteeltuin van het Brabantse Kasteel Heeswijk en in disco- theek Ziegelei Gross Weeden in het Duitse Siers- kade, tussen Hamburg en Lübeck. ‘In drie dagen stond alles erop,’ herinnert Gordijn zich. ‘In totaal heb ik veertien banden van veertig minu- ten volgeschoten. De eindmontage heb ik in één nacht gedaan. Dat moest ’s nachts; omdat ik bij Het Journaal heb gewerkt, mocht ik hun studio gebruiken, maar die was alleen ’s nachts beschik- baar omdat ze ’m overdag zelf nodig hadden. De violisten die bij het kasteel staan te spelen, kwa- men van de muziekschool in Schijndel.’

In één klap miljonair

Toen versie twee van het nummer goed en wel in de winkels lag, ging het snel. Heel snel. Ramon: ‘Ik had destijds een vriendin in Limburg. Ik mocht niet bij haar ouders thuiskomen, dus gingen we naar de Maas. Ik reed ’s nachts weer terug naar huis en op de radio was Mark van den Akker met zijn show Mol of Mark op Radio 3. Hij zei: “Mensen, luister goed: deze plaat heb je voor het eerst bij mij gehoord. Won- derful Days van Charly Lownoise & Mental Theo wordt de knaller van deze winter.” Ik zat met kippenvel achter het stuur. Zes weken stond de plaat op nummer twee. Dé happy hardcore-hit van de jaren 90 werd van de eerste plaats in de hitlijsten gehouden door een lollig bedoelde 2 Unlimited-spoof van Irene Moors en de Smurfen: No Limit. Ramon kan het zich nog goed herinne- ren. ‘Ik vind het jammer dat we niet op één heb- ben gestaan, maar weet je wat het mooie is? Er viel telkens weer wat te bereiken. Dan zeiden we in vergaderingen tegen elkaar: “Dit wordt hem hoor, onze nummer 1-hit.”

Die is er nooit gekomen, maar Wonderful Days bleek de opmaat tot een ongekende zegetocht in de hitlijsten in de jaren 90, met twaalf hits die in moordend tempo werden uitgebracht. Tot de koek op was. Ramon: ‘Op een gegeven moment was ik er wel klaar mee om als een soort clown achter een keyboard te staan. We hebben er heel veel geld mee verdiend, maar er moest wat veranderen.’

Hoeveel, tonnen? ‘Jaaa! Tonnen?’ verslikt Theo zich haast. ‘Dankzij dat nummer waren we allebei in één klap miljonair!’ 2 miljoen gulden per persoon heeft Niel van Hoff, managing director van Polydor het tweetal betaald om bij het platenlabel te tekenen. Uiteindelijk werden er zo’n 900.000 singletjes van Wonderful Days ver- kocht. Het nummer heeft een speciaal plekje in Ramons hart. Is hij trots op de track? ‘Ja, fantas- tisch, ik vind hem echt geweldig. Het is zo’n klassieker. Ik wist wel dat we iets bijzonders deden toen we in die flow van het maken zaten. Mijn buurmeisje van 10 zingt het nu nog mee. Echt ongelofelijk.’ Hij vervolgt: ‘Normaal hoor ik de track in de club als ik hem zelf draai, maar vorige week zat ik hem in de studio nog eens te luisteren. Die plaat hebben we zó goed gemixt met z’n tweetjes. Alles klopte, en dat met de beperkte middelen en knowhow die we hadden. Ik deed alles op intuïtie. De breakbeat (het Public Enemy-sampletje Bass (How Low Can You Go) dat op de Beats, Breaks & Scratches-plaat van Simon Harris stond, red.) had ik in een soort van chorus gezet, midden in de track. Daardoor kreeg het de power die het nodig had. En de bel- letjes. Soms vraag ik me af: hoe hebben we dat zelf ooit kunnen spelen? Dat had ook iemand van het conservatorium kunnen doen. Wij deden het met een Atari.’

25 jaar hits

Ze zijn exact 25 jaar een dj-duo, Ramon Roelofs (49) en Theo Nabuurs (52). Onder de naam Charly Lownoise & Mental Theo waren ze medio jaren 90 ongekend productief en scoorden ze na hun debuut Live at London in 1994 twaalf hits:

Wonderful days (1994, 2*)

Together in Wonderland (1995, 4)

The Bird (1995, 14)

Stars (1995, 2)

This Christmas (1995, 19)

Your Smile (1996, 3)

Fantasy World (1996, 2)

Hardcore Feelings (1996, 2)

Streetkids (1996, 6)

Party (1997, 6)

Just Can't Get Enough (1997, 11)

Next 2 Me (1998, 16)

*Tussen haakjes: jaartal, hoogste positie in de Top 40