Van kleine kruimelaar tot meesterdief

Met de bekentenis dat hij de man was die in 2002 twee schilderijen stal uit het Van Gogh Museum werd Octave ‘Okkie’ Durham vorig jaar in een klap beroemd. Die roem had zo zijn prijs. “Op een gegeven moment sloegen alle stoppen bij me door.” Ook Justitie had nog een stevig appeltje met hem te schillen. Omdat hij geen cent betaald had aan de schadevergoeding voor het Van Gogh Museum, moest hij weer naar de gevangenis. Toch verschijnt deze week zijn biografie.

“Nee je moet nou niet naar me gaan wijzen, Okkie. Daar hou ik echt niet van!”

Wilson Boldewijn kijkt kwaad. Recht tegenover hem zit Octave ‘Okkie’ Durham. Die kijkt al net zo pissig. “En jij moet niet zeggen dat ik een moeilijke jeugd heb gehad! Dat is gewoon niet waar! Er was bij ons in de buurt maar één jongen wiens vader aanwezig was. Dat was bij mij! Ik heb juist een fantastische jeugd gehad!” Een aantal gasten in het restaurant kijkt op richting de luid pratende Okkie. Die is inmiddels, druk gebarend, van tafel opgestaan. Boldewijn lijkt daar niet in het minst van op te kijken en zegt: “Een topjeugd? Nou dat vind ik eigenlijk wel meevallen. Volgens mij was het best zwaar, want…” Nog voordat hij zijn zin kan afmaken, onderbreekt Okkie hem luidkeels. “Best zwaar? Wat lul jij nou? Ik ben vijf keer naar Suriname geweest met die ouwe van me. Dat was echt helemaal te gek!”

De toon is gezet.

Boldewijn zucht eens diep en rolt zijn ogen omhoog. “Nou zie je dus hoe het is om een biografie over de Van Gogh-rover te schrijven. Zo ging het echt maandenlang. Het was loodzwaar.” Om daar later op diplomatieke toon aan toe te voegen: “Ja zeggen tegen een biografie is jezelf helemaal blootgeven. Dat is natuurlijk best moeilijk.”

Die biografie heet Meesterdief en heeft als ondertitel de bizarre belevenissen van Van Gogh-rover Okkie Durham, die opgroeide als straatschoffie in de Amsterdamse Staatsliedenbuurt. De bekendste van die ‘belevenissen’ is de diefstal van twee schilderijen uit het Amsterdamse Van Gogh Museum, nu bijna zestien jaar geleden.

Wereldnieuws

Op zaterdag 7 december 2002, om iets voor acht uur ’s ochtends, zet Octave Durham de kraak die wereldnieuws zal worden. Samen met zijn kompaan Henk ‘Frenkie’ B. zet hij een ladder tegen de muur van het museum en klimt naar boven. Om snijwonden tegen te gaan dragen de mannen leren jassen. Ook hebben ze bivakmutsen op. Eenmaal op het dak, maakt Durham een touw vast aan een vlaggenmast. Dat vormt straks het begin van hun vluchtroute.

Op het dak pakken de mannen zwartgeverfde mokers en beginnen tegen het raam te beuken. “We moesten wel twintig tot dertig keer rammen voordat we door het veiligheidsglas waren,” herinnert Okkie zich. Zodra er een gat in het raam zit, wurmt hij zich naar binnen. Hij ziet dat het gat in het raam te klein is om De Aardappeleters door naar buiten te krijgen. Daarop zet hij een breekijzer achter een kleiner schilderij en wrikt het los van de muur. Vervolgens grijpt hij de lijst met twee handen, zet zijn voet tegen de muur en trekt het schilderij in één ruk van de gipswand. Hij helpt Henk B. het andere schilderij van de muur te trekken.

Eenmaal terug op het dak doen de mannen de schilderijen in een grote wastas, daarna verdwijnt Henk over de dakrand. Nu moet Okkie via het vluchttouw naar beneden. “Ik was vergeten om knopen in het touw te leggen. Die zorgen ervoor dat je niet te snel glijdt. Door het gewicht van die schilderijen denderde ik dus met een rotgang naar beneden. De rook schoot uit mijn handschoenen.”

Vlak voordat hij op de grond smakt, blijft zijn been in het touw haken. Okkie zwiept ondersteboven over de stoep. De twee Van Goghs vallen uit zijn tas en kletteren op de grond. Vlug bevrijdt hij zich uit zijn benarde positie, graait de schilderijen bij elkaar en geeft de tas aan Henk. Expres in rustig tempo, met Zeegezicht bij Scheveningen uit 1882 en Het uitgaan van de Hervormde Kerk te Nuenen uit 1884 op de achterbank rijdt het duo weer langs het museum. Daar ziet het op dat moment blauw van de politie. Eenmaal thuis bergt Okkie de twee schilderijen op in zijn gangkast.

Deal met Cor van Hout

Nu moet hij nog op zoek naar iemand die ze wil kopen. In januari 2003 benadert hij de oud- Heineken-ontvoerder Cor van Hout. De twee criminelen ontmoeten elkaar op het Amsterdamse Haarlemmerplein. “Ik heb twee Van Gogghies voor je,” zegt Okkie. Van Hout doet een goed bod en de twee zijn direct akkoord.

Maar de koop gaat niet door. Op de dag dat de betaling zal plaastvinden, wordt Cor van Hout geliquideerd. Uiteindelijk komt collega Henk B. met een koper op de proppen. Een Italiaanse Camorra-baas uit Napels wil de twee schilderijen. Dit keer lukt het wel om ze te verkopen.

Wil je het hele artikel over de meesterdief lezen?  De nieuwe Panorama ligt nu in de winkel met daarin nog veel meer moois! Ook is die hier te bestellen.  Alleen benieuwd naar dit artikel? Lees dit artikel dan op Blendle..