Iedere dag het nieuws dat echte mannen interesseert

Nog vier zwaartekrachtgolven gemeten

AMSTERDAM (ANP) - Wetenschappers hebben nog vier zogeheten zwaartekrachtgolven gemeten. Dat zijn trillingen in de grondvesten van het heelal. Volgens het Amsterdamse instituut Nikhef, dat meedoet aan het onderzoek, zijn inmiddels elf van zulke golven waargenomen.

https://cdn.pijper.io/core/panorama-fallback2.png

Een van de signalen werd op 29 juli van dit jaar opgepikt. De golf bleek afkomstig van twee zwarte gaten die op 8,8 miljard lichtjaar afstand van de aarde op elkaar waren gebotst. Bij elkaar waren ze 85 keer zo zwaar als onze zon. De botsing slingerde een enorme hoeveelheid energie weg door het heelal. Het is de verste golf die tot nu toe is opgepikt.

Albert Einstein opperde zo'n honderd jaar geleden dat het heelal bestaat uit ruimte en tijd. Die vormden volgens hem één geheel, dat hij ruimtetijd noemde. Deze is de ruggengraat van het heelal. Bij een grote gebeurtenis kan ruimtetijd iets uitrekken of krimpen, en die golf trekt het hele heelal door, te vergelijken met de rimpels in een vijver wanneer iemand er een steen in gooit. Dat gebeurt bijvoorbeeld als zwarte gaten of neutronensterren botsen.

Nobelprijs

Het gelijk van Einstein is pas nu te bewijzen, met extreem gevoelige detectoren. Daarin schijnen laserstralen door kilometerslange armen. Als een zwaartekrachtgolf langs de aarde trekt, verschuift de straal een miljoenste van een miljoenste van een miljoenste van een meter. Drie detectoren zijn in staat om de golven te meten: twee in de Verenigde Staten en een in Italië.

De bedenkers van de detectoren kregen er vorig jaar de Nobelprijs voor de Natuurkunde voor.