Voor een ander door het vuur

Tijdens een oefening van de veiligheidsregio Kennemerland speelt verslaggever Micha Jacobs één van de slachtoffers. “Hij leeft, hij lééft!”

Als een lappen pop die een kind net door de woonkamer heeft gesmeten, lig ik mijn auto, met het stuur tussen mijn benen geklemd. De auto ligt op zijn kant tegen de vangrail geplakt. Een paar seconden geleden, toen ik vol op de rem moest trappen, ben ik een paar keer over de kop geslagen, dat kan niet anders. Ik ruik benzine, voor me staat een andere auto in brand. Wat er is gebeurd? Geen idee, maar ik moet hier weg, zo snel mogelijk. Maar hoe? Ik kan mijn nek niet bewegen, mijn hoofd hangt erbij alsof er net een paar nekwervels als een lucifer doormidden zijn gebroken. Eigenlijk kan ik helemaal niks bewegen, besef ik als ik instinctief naar buiten wil klimmen. Vanuit mijn benarde positie, schuin kijkend door de voorruit, zie ik hoe op amper een meter bij mij vandaan een vlammenzee oplaait. Als die overslaat op mijn auto, heb ik écht een probleem. Seconden lijken wel uren: waar blijft de brandweer?

Vooruit, mijn hartslag is nog hetzelfde, want dit is niet echt.

Ik speel een slachtoffer tijdens een oefening van de veiligheidsregio Kennemerland, één van de veiligheidsregio’s in de provincie Noord-Holland waartoe ook Schiphol behoort (zie kader). Vanavond, op het wrakkenterrein langs de A9 net buiten Amsterdam, oefenen de brandweer, Rijkswaterstaat en de politie hoe ze snel en adequaat moeten reageren op een groot verkeersongeluk op de snelweg. Het scenario dat ik voor de oefening in handen krijg liegt er in ieder geval niet om. We spelen dat de A9 tijdelijk wordt omgeleid, omdat er aan de hoofdweg wordt gewerkt. Precies tijdens die kleine omleiding knalt een Volkswagen-busje met een CD-kenteken, een diplomaat dus, om onbekende reden tegen de vangrail, wat onmiddellijk voor een sneeuwbaleffect zorgt. De auto’s achter het diplomatenbusje moeten uitwijken, waarbij één auto op zijn zij vliegt. ‘Mijn’ auto dus. Daar vliegt weer een onoplettende motorrijder tegenaan en, niet veel later, een vrachtwagen die schaart met de zeecontainer die hij vervoert.

Was het dat? Nee, natuurlijk niet. Die zeecontainer schiet los en belandt half op het wegdek waardoor die opengaat, er een paar dozen uitvallen en, jawel, drie vluchtelingen uitspringen en het hazenpad kiezen. Onder de container ligt een motorrijder die met zijn benen bekneld zit. Daar weer achter, en nu zijn we er bijna, knallen een paar auto’s op elkaar waarbij één automobilist nogal  tragisch om het leven komt: hij wordt doorboord met een metalen buis. Oh, detail: in dat diplomatenbusje staat een koffer waarin informatie zit die niet in verkeerde handen mag komen. En in één van de gecrashte auto’s wordt wit poeder gevonden, maar dat is op dit moment misschien wel het minste probleem.

Peter R. de Vries

Je zou denken dat dit wel héél erg over de top is, maar de werkelijkheid is vaak nog gekker dan een scenario als dit. En ook al is dit een situatie die niet dagelijks voorkomt, toch kun je er maar beter op voorbereid zijn. 

Het is donker op het wrakkenterrein. In het spaarzame licht van de naastgelegen snelweg en de voorbijrazende auto’s zie ik de silhouetten van de ravage die nu al voor me ligt. Autowrakken zover ik kijken kan: auto’s op de kop, op hun zij, op elkaar gepropt, uitgebrand en ingedeukt. In een container van de technische hulpverlening, die de oefening in goede banen leidt, bereidt een aantal acteurs zich voor op wat komen gaat. Het zijn zogenaamde trauma- acteurs die gespecialiseerd zijn in oefeningen als deze. Laura, één van de actrices, krijgt een veeg ‘bloed’ op haar voorhoofd. Zij speelt zometeen een automobiliste die boven op haar voorligger knalt, een harde klap maakt met haar hoofd en buiten bewustzijn raakt.

Lees het in Panorama

Dit is een voorstukje uit ons blad. wil je het hele artikel lezen van Micha Jacobs over de oefening? Bestel de nieuwe Panorama dan HIER, of haal 'm in de winkel!