Kroongetuigendiscussie

Het is echt bizar hoe je je kunt vergissen in mensen. Hij zag er zo betrouwbaar uit en zo aardig, hoe hij voor me zat op een krukje in een koffiehuis in Haarlem. De man vertelde me in ongeveer anderhalf uur in grote lijnen over zijn leven. Hij was een boef geweest en liep over naar de andere kant. Hij werd kroongetuige in een grote moordzaak en keerde zich tegen zijn voormalige partners in crime. Over welke zaak dit gaat hou ik even een weekje voor me. Ik ben namelijk nog bezig met de laatste puntjes op de i aan het zetten voor dit Panorama-verhaal van volgende week. Maar ik moest de afgelopen week veel aan hem denken. Komt ook door die kroongetuigendiscussie die weer oplaait sinds het proces Marengo begonnen is. Of begonnen: het zijn nog steeds de inleidende beschietingen van pro forma-zittingen in dit ‘mega-liquidatieproces’, zoals De Telegraaf het noemt. De inhoudelijke behandelingen zullen naar alle waarschijnlijkheid pas starten in 2021, zo is de verwachting. 

Maar dat het nu al knettert is evident. Advocaat Nico Meijering is een groot tegenstander van het gebruik van kroongetuigen in strafzaken. Hij staat meerdere verdachten in het Marengo-proces bij en klaagt over de houding van kroongetuige Nabil B. In de eerste plaats zou hij in ruil voor strafvermindering alles zeggen wat het OM van hem wil horen. Maar volgens Nico Meijering heeft Nabil B. een liquidatiepoging aangestuurd vanuit de gevangenis en wilde hij samen met zijn broers zijn eigen vader vermoorden. De advocaat wil daar graag vragen over stellen, maar Nabil B. zwijgt en het OM steunt hem daarin. Die wil graag dat Meijering vragen stelt over de liquidaties waarover Marengo gaat. Het enige wat Meijering wil is aantonen dat de kroongetuige van het OM al liegt als hij ademt.

Ik moet zeggen: het verhaal dat volgende week in Panorama verschijnt ondersteunt de mening van Nico Meijering. Het laat zien dat alles valt of staat met de zuiverheid, integriteit en professionaliteit van de mensen die met de kroongetuige werken. En als je dan bedenkt dat er tot drie keer toe een foto van Nabil B. per ongeluk in het dossier is meegestuurd, iets dat volgens het OM zeer onwenselijk is, dan vrees ik het ergste eerlijk gezegd...

Waar ik sta in die hele kroongetuigendiscussie? Ik weet niet of ik voor of tegen het gebruik van kroongetuigen ben. Ik ben er wel van overtuigd dat onderwereldliquidaties bijna niet zijn op te lossen op de ouderwetse manier, met gedegen speurwerk. Maar ben ik daardoor voor een kroongetuige? Nee, zo voelt dat niet.

Ik troost me maar met de gedachte dat een journalist beter in het midden kan blijven om zo neutraal mogelijk verslag te doen van hetgeen hij hoort. Wat ik wel weet: in plaats van de kroongetuige de schuld te geven van de situatie waarin je als verdachte bent terecht gekomen, kun je beter naar jezelf kijken. Die kroongetuige heb je ooit in je eigen organisatie toegelaten. Voor een deel is het dus ook je eigen verantwoordelijkheid dat je in deze miserie zit. Zoals ik al schreef in die eerste zin van deze column: het is echt bizar hoe je je kunt vergissen in mensen.