Jan Roos: 'Ze kunnen me veroordelen tot 5 jaar celstraf'

Eind november 2024 werd Jan Roos uit zijn huis getrokken en naar een politiebureau in Friesland vervoerd. Aanleiding waren enkele grappig bedoelde uitspraken in zijn eigen YouTube-show RoddelPraat. Roos ging in de betreffende uitzending los op PowNed-mensen die op Ameland het Sunneklaas-feest wilden vastleggen. Hij riep Amelanders onder andere op om "met hooivorken en fakkels" verslaggevers en journalisten van het eiland af te trappen. Ze mochten wat hem betreft afgeknald worden, "nog voordat ze van de boot afkomen".

Een complete overdrijving in een overduidelijk satirisch programma, legde Jan eerder uit, met daarbij ook nog een verwijzing naar Akwasi, die ooit als 'woordkunstenaar' niet vervolgd werd voor enkele omstreden uitspraken die hij deed over mensen die Zwarte Piet spelen.

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

In gesprek met Marlies Dekkers van YouTube-kanaal De Nieuwe Wereld blikt Roos terug op de arrestatie én praat hij over de "powerplay" van het Openbaar Ministerie.

'De cel in geflikkerd'

Roos: "Nou ja, mijn arrestatie is in mijn ogen het grote voorbeeld van wat er aan de hand is in het Westen. En zeker ook in Nederland. Dat betekent namelijk dat de instituties samenwerken tegen een bepaalde vorm van geluiden die ze niet willen horen. Of in ieder geval die ze niet te beluisteren vallen. En die samenwerking in dit geval gaat over het Openbaar Ministerie en de mainstream media."

De mediamaker beschrijft in gesprek met Dekkers vervolgens hoe zijn arrestatie in zijn werk ging. Samengevat: woensdag kwam de RoddelPraat-aflevering met zijn relaas tegen PowNed online en twee dagen later werd hij door twee agenten uit zijn huis gehaald. Zijn telefoon moest hij inleveren en hij mocht geen contact hebben met zijn familie over wat er aan de hand was. Na twee keer gewisseld te zijn van auto - Roos werd overgedragen aan de recherche - kwam hij bij het politiebureau in Friesland aan.

"Daar aangekomen ben ik tegen de muur aan gezet met mijn handen. Ben ik gefouilleerd tot op mijn onderbroek. Is alles afgenomen; mijn riem, mijn schoenen. En ben ik een gevangeniscel in geflikkerd. Daar heb ik 2,5 uur gezeten onder cameratoezicht. En na die 2,5 uur werd ik opgeroepen omdat er een piketadvocaat was, die me vertelde wat er aan de hand was. (...) Toen ben ik verhoord door twee rechercheurs, waarvan er één zei: Ik schaam me dood dat ik dit moet doen, maar het is een opdracht van het Openbaar Ministerie."

Jan legde ter plekke uit binnen welke context hij zijn uitspraken deed en mocht de video laten zien. "Die mannen (rechercheurs, red.) zagen dat filmpje en moesten er nog om lachen", aldus Roos, die ook stelt dat je "wel een hele zure treurwilg zijn als je niet ziet dat dit als een grap bedoeld is".

'Powerplay'

Waar Jan zich zorgen over maakt, is de manier waarop zowel het OM als veel Nederlandse media hebben gehandeld. Zelf wist hij pas na 3,5 uur wat er aan de hand was, terwijl het OM volgens Jan 20 minuten na de arrestatie al "een ronkend" persbericht de deur uit had gedaan. "Alsof ik een zware crimineel ben."

Eerder sprak hij al van een "gerichte politieke actie" en in De Nieuwe Wereld gaat Roos daar dieper op in. "Ik moet elk woord nu wegen, want voordat je het weet word ik weer mijn huis uit gescheurd. Als je mij eerder had verteld dat dit in Nederland kon, had ik gezegd: We zijn niet op de goede weg, we zijn alle vrijheden aan het verliezen, maar zó erg is het nog niet."

Daar komt hij nu op terug. Roos trekt een vergelijking met andere gevallen waarin rechts georiënteerde mensen - cabaretier Hans Teeuwen, politicus Pepijn van Houwelingen, cartoonist Gregorius Nekschot - in het vizier van politie en/of justitie kwamen. Hij noemt het in zijn eigen geval "powerplay" van het OM, bedoeld om mensen de mond te snoeren. En sommige mediakanalen werkten daar volgens hem aan mee door het persbericht één op één te plaatsen, zonder de nodige context. Bovendien wilde hij best vrijwillig op het bureau langskomen voor een verhoor, was het 'machtsvertoon' bij de arrestatie en het vervoer naar Friesland met drie politieauto's volledig overbodig.

5 jaar

Hoe de zaak er nu voorstaat? Roos zegt nog niks te hebben gehoord van justitie. Geen brief, geen telefoontje.

"Er staat 5 jaar voor hè. Ze kunnen mij veroordelen tot 5 jaar gevangenisstraf", legt hij uit. "En ik weet tot op de dag van vandaag niet waar ik sta. Ik ben niet paranoïde, maar als er een politiemotor te lang achter mijn auto rijdt, dan denk ik: Jezus Christus zal ik nou weer worden opgepakt? Dat je denkt: Doe eens normaal. Maar dat vreet wel een beetje aan je."