Gedurende drie maanden konden opsporingsdiensten in meerdere landen live meelezen met berichten die onder meer draaiden om drugshandel, witwassen en geweld. In totaal analyseerden zij 2,3 miljoen berichten. De dienst kwam in de schijnwerpers vanwege de betrokkenheid bij de moord op misdaadjournalist Peter R. de Vries in 2021.
Jarenlange voorbereiding
Het kraken van Matrix stond al drie jaar hoog op de agenda van de Nederlandse opsporingsdiensten. De moord op Peter R. de Vries maakte dit onderzoek nog urgenter. De uitvoerders van de aanslag ontvingen destijds via Matrix instructies van hun opdrachtgever.
Na een grootschalig internationaal onderzoek, waarbij Nederland samenwerkte met Frankrijk, Italië, Litouwen en Spanje, lukte het om de dienst te infiltreren. Rechercheurs wisten drie maanden lang live mee te lezen, met de steun van Europol. Op 'klapdag', de dag van de actie, werden diverse sleutelpersonen gearresteerd en eigendommen in beslag genomen.
Arrestaties
Tijdens de operatie werd in Spanje het vermeende brein achter Matrix gearresteerd: een 52-jarige Litouwse man. Daarnaast werd een 30-jarige Nederlandse handlanger opgepakt. In totaal doorzochten de autoriteiten meerdere panden in Spanje, Litouwen en Frankrijk. Daarbij namen zij onder meer een villa ter waarde van 15 miljoen euro, 130.000 euro aan contanten, een half miljoen euro aan cryptomunten, vier luxe auto’s en bijna duizend Matrix-telefoons in beslag.
Exclusieve toegang
Hoewel Matrix minder groot was dan eerdere gekraakte platforms zoals Encrochat en Sky ECC, had het een exclusief karakter. De dienst werd gebruikt door ongeveer duizend personen en bood alleen toegang via uitnodiging. Voor een halfjaarabonnement betaalden gebruikers gemiddeld 1500 euro.
De infrastructuur van Matrix bleek bijzonder ingenieus, met servers verspreid over heel Europa. Dit dwong de betrokken landen tot intensieve samenwerking. Dankzij deze coördinatie konden de miljoenen berichten worden geanalyseerd en gelinkt aan uiteenlopende criminele activiteiten.
Matrix en de moord op Peter R. de Vries
Matrix werd in Nederland vooral berucht door de rol die de dienst had bij de aanslag op Peter R. de Vries. Kort na de aanslagen werden de twee uitvoerders opgepakt, in bezit van een speciale telefoon waarmee zij via Matrix communiceerden. Dit materiaal speelde een grote rol in het strafrechtelijk onderzoek en dient nog steeds als bewijs in lopende rechtszaken.
Ook in latere onderzoeken bleef Matrix opduiken. Zo werd het platform in 2022 gebruikt bij een mislukte aanslag op crimineel Cor 'De Paling' P. in de Dominicaanse Republiek. Daarnaast kwam de app voor in de vermeende plannen van Ridouan Taghi om uit de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) te ontsnappen. Dankzij tijdig ingrijpen wisten autoriteiten deze gewelddadige plannen te verijdelen.
Matrix is de negende versleutelde communicatiedienst die door Europese opsporingsdiensten is gekraakt.
- De Telegraaf, AD
- Politie, NL Beeld / Patrick van Emst