Hoogbejaarde supersterren verklappen de geheimen voor een lang en opwindend leven

Clint Eastwood

Leeftijd: 94 jaar

Geheim: “Ik laat de oude knar niet binnen”

“Hij was nogal amateuristisch. Hij wist niet welke kant hij op moest, hoe hij moest bewegen of überhaupt wat te doen.” De eerste auditie van Clint Eastwood - destijds was hij 24 jaar - was volgens regisseur Arthur Lubin geen beste. Toch leverde het de boomlange acteur in spe een rolletje op in Revenge of the Creature. Een ongekende klotefilm, zelfs voor die tijd. Dat Eastwood, met zijn stijve figuur en een mond die maar niet helemaal wilde opengaan als hij sprak, na dit debuut alsnog zou uitgroeien tot een heus Hollywood-icoon, zag hij zelf waarschijnlijk ook niet aankomen.

Dat is inmiddels lang geleden. In de zeventig jaar die volgden, leverde de acteur het ene na het andere onvergetelijke werk af, zowel voor als achter de camera. Eerst in de televisieserie Rawhide, opgevolgd door de Dirty Harry-reeks en westerns als A Fistful of Dollars en The Good, the Bad and the Ugly én dus ook nog middels spectaculair regiewerk, met klassiekers als Mystic River en Million Dollar Baby.

Toen Eastwood op 88-jarige leeftijd een 90-jarige drugskoerier speelde, zei hij: ‘Het leek me best lollig om een ​​man te spelen die nog ouder was dan ik’

Eastwood lijkt te rijpen als goede wijn. Moet je nagaan: toen hij in 1992 de western Unforgiven maakte (als acteur én regisseur), een van zijn beste films, zat de man al tegen zijn pensioengerechtigde leeftijd aan. Maar hij stopte nog lang niet, want als zeventiger en tachtiger makte Eastwood nog altijd films van de bovenste plank. Zo speelde hij in Gran Torino (2008) een oude, knorrige oorlogsveteraan die zijn Aziatische buren niet vertrouwt, een rol waarin de maestro amper acteerde. Eastwood was zelf immers al 78 jaar én een tikkeltje verbeten. “We zitten echt in een kutgeneratie. Iedereen loopt op eieren,” aldus de filmveteraan destijds in een interview met Esquire. “We zien dat mensen anderen ervan beschuldigen racistisch te zijn en dergelijke. Toen ik opgroeide, werden die dingen niet racistisch genoemd.”

Zelfs tien jaar dáárna stond de 1,93 meter lange Eastwood nog fier overeind toen hij in The Mule op 88-jarige leeftijd een 90-jarige drugskoerier speelde. “Het leek me best lollig om een ​​man te spelen die nog ouder was dan ik.”

Dat de kwaliteit van de meervoudig Oscar-winnaar, die de afgelopen decennia minstens één film per twee jaar maakte, van topkwaliteit blijft, kan Eastwood zelf wel verklaren. “Ik laat de oude man niet binnen. Die oude knar die vijandig, jaloers, roddelend, vol woede en klachten en vol gebrek aan moed in het leven staat,” aldus de acteur enkele jaren terug. “Die vent die zichzelf ontzegt dat ouderdom creatief, beslissend, vol licht en projectie kan zijn.” Na zeventig jaar, 92 filmrollen en veertig films als regisseur is het wandelende filmmonument uit San Francisco nu echt zijn laatste film aan het afronden. Kan de 94-jarige baas dan toch nog – hopelijk - een paar jaartjes genieten van een welverdiend pensioen.

Dick Van Dyke

Leeftijd: 98 jaar

Geheim: Drie keer per week sporten (en een jonge vrouw)

Dick Van Dyke, nog zo’n uit de kluiten gewassen Amerikaan, solliciteerde tijdens de Tweede Wereldoorlog als gevechtspiloot, maar het leger achtte hem geschikter voor de radio. Dat bleek een gouden greep, want in de decennia erna veroverde Van Dyke de showbusiness. Aanvankelijk als mimespeler, later ook via Broadway en de televisiewereld. Met The Dick Van Dyke Show sleepte hij maar liefst drie Emmy-awards in de wacht. In klassiekers als Mary Poppins en Chitty Chitty Bang Bang leverde hij iconische rollen af en in hitseries als Columbo, The Golden Girls en Matlock was hij niet weg te slaan. Samen met zijn zoon Barry speelde hij in Diagnosis Murder. Ook kreeg hij talloze onderscheidingen. En: hij is niet alleen een verdienstelijk acteur, maar ook producent, schrijver én zanger.

En toch noemde Van Dyke zichzelf onlangs een luiwammes. Zijn cv vertelt een heel ander verhaal, maar in de talkshow van CBS Sunday Morning zei Van Dyke het toch echt: “Ik had vaak geen werk omdat ik daar nooit actief naar zocht. Als ik een film of iets anders had gedaan, kwam ik thuis, ging ik zitten en wachtte ik tot de telefoon weer ging. Ik ben geen goede zakenman, niet agressief genoeg. Ik ben behoorlijk lui.”

Wellicht dat de veteraan daarom nu - we zeggen het nog maar eens: op 98-jarige leeftijd - aan een inhaalslag bezig is. Eerder dit jaar won Van Dyke, als oudste winnaar ooit, een Emmy voor een gastrolletje in de soap Days of Our Lives. “Ik kan het niet geloven,” zei de coryfee tijdens de uitreiking. Een jaar eerder huppelde de hoogbejaarde superster nog vrolijk rond in een tuinkabouterkostuum voor de Amerikaanse versie van The Masked Singer.

Goede kans alleen dat Van Dyke daar zelf niks meer van weet. Toen een journalist eerder dit jaar de beste man vroeg naar diens ervaringen in Mary Poppins Returns, een film uit 2018, antwoordde hij: “Ik moet eerlijk zijn, ik kan het me niet herinneren. Het lukt me echt niet. Ik kan me niet eens herinneren wat ik vanochtend als ontbijt heb gehad.” Fysiek lijkt Van Dyke wel nog een poosje door te kunnen en te willen. “Ik sport altijd drie dagen per week,” zei de goedgemutste filmlegende onlangs nog. “Ik train met gewichten en de loopband en probeer dat vol te houden. Je kunt niet eeuwig jong blijven, maar je kunt in je hoofd wel voor altijd jong blijven. Dat is waarom ik nooit volwassen ben geworden. En een mooie, jonge vrouw hebben die half zo oud is als ik werkt ook mee!”

Mel Brooks

Leeftijd: 98 jaar

Geheim: “Mensen laten lachen is nog steeds een wonder”

Toen Mel Brooks in 1981 History of the World: Part 1 had gemaakt, wachtte de hele wereld op het vervolg. Logisch, met zo’n titel én een trailer van deel 2, waarin een schaatsende Adolf Hitler en Joden in de ruimte centraal zouden staan. Helaas: Part 2 kwam er nooit. En dat was ook nooit de bedoeling. Tot vorig jaar, toen Brooks ineens, tot ieders verbazing, alsnog opdook met History of the World: Part 2. Ruim veertig jaar na het eerste deel dus. Deze achtdelige serie, in Nederland via Disney te zien, mocht er van de komiek alleen komen als er geen ‘herhaling van grappen zou zijn’. Dat is prima gelukt, ondanks de talloze scheetgrappen.

Gevraagd naar zijn motivatie, vertelde Brooks onlangs: “Ik ben ontzettend blij dat ik nog steeds komedie schrijf en zo nu en dan mensen hoor lachen. Er is geen grotere beloning voor iemand in de komedie dan een lachend publiek. Het is een wonder. Ik hou ervan.” De geboren New Yorker, inmiddels 98 jaar, is voor velen een legende. Melige knallers als Blazing Saddles, Robin Hood: Men in Tights en Spaceballs doen het nog steeds goed.

Ook van die laatste film wil Brooks nu nog een vervolg gaan maken. Of daarin Lord Dark Helmet zal terugkeren of Brooks zelf als Yogurt the Wise, is nog niet bekend. Maar dat de melige negentiger nog altijd geliefd is, bewees wel de ere-Oscar die Brooks eerder dit jaar in ontvangst nam. “Lang geleden kreeg ik de keuze: ik kreeg een aanbod om als leerling-accountant aan de slag te gaan of als koffierunner in de showbusiness,” zei hij tijdens de uitreiking. “Ik ben nog steeds blij dat ik voor de koffie heb gekozen.”

Sir David Attenborough

Leeftijd: 98 jaar

Geheim: Grenzeloze nieuwsgierigheid

Als David Attenborough praat, dan luister je. Met zijn soothing voice, grenzeloze kennis en deftige, Britse accent verrijkt deze bioloog al een eeuwigheid onze levens met oogstrelende documentaires over Moeder Natuur. Het had weinig gescheeld of pareltjes als Planet Earth, Life en Blue Planet waren er nooit geweest. Toen de jonge Attenborough in 1950 aanklopte bij de BBC vonden de kopstukken zijn tanden namelijk te groot om televisie te maken. Godzijdank was Attenborough volhardender dan een Noord-Afrikaanse berberleeuw en sluwer dan een Tibetaanse zandvos, want in 1954 forceerde de geboren Londenaar alsnog zijn televisiedoorbraak met Zoo Quest, zijn eerste natuurdocumentaire (in zwart-wit). De reden dat Attenborough nu wel vóór de camera over dieren mocht praten: de echte presentator was die dag ziek.

De rest is geschiedenis. Zeventig jaar lang was Sir David Attenborough hét gezicht en vooral de stem van de betere natuurfilms (en dan niet van de expliciete soort, godzijdank). Kijkers houden van hem, wetenschappers respecteren hem en dieren zien hem als familie. De ‘ambassadeur van de natuur’ maakte honderd films en series, heeft meer prijzen, onderscheidingen en titels dan de Amazone-jungle diersoorten telt en kreeg zelfs meer dan vijftig dier- en plantsoorten naar hem vernoemd, zoals de Australische hagedis Oedura attenboroughi. Bijzonder is natuurlijk hoe de man het al zo lang volhoudt. Zijn beste werk – series als Frozen Planet en Planet Earth – maakte hij zelfs in de afgelopen twee decennia. “Ik denk dat hij nog steeds harder werkt dan de meesten van ons, meestal zeven dagen per week,” aldus een BBC-collega onlangs. “Als hij zich ergens voor inzet, geeft hij zich er 100 procent voor.” Om zijn houdbaarheid maar even aan te geven: Attenborough is de enige die prijzen won voor televisieprogramma’s in zowel zwart-wit, kleur, HD als 3D.

Onlangs beklom de nu 98-jarige Attenborough voor een docu het bergachtige Skomer Island. Pal achter hem liep een assistent met een defibrillator, voor het geval dat…

Filmmaker Mike Gunton, die veertig jaar nauw met Attenborough samenwerkte, noemt diens ‘grenzeloze nieuwsgierigheid naar alles wat kruipt en krioelt’ als grootste wapenfeit van zijn roemruchte collega. “Hij heeft het zo druk. Het is bizar. Hij hopt van evenement naar evenement, hij is constant in een of andere bibliotheek, het gaat maar door. Zijn energie is duizelingwekkend.”

Dat Attenborough ook als negentiger nog razend populair is, bleek wel toen hij op 94-jarige leeftijd nog even een Instagram-profiel aanmaakte. Binnen luttele uren zat de negentiger al op een miljoen volgers, een record waar zelfs actrice Jennifer Aniston niet tegenop kon. Vorig jaar nog beklom de destijds 96-jarige presentator het bergachtige Skomer Island in Wales, voor de documentaire Wild Isles. Pal achter hem liep een assistent met een defibrillator, voor het geval dat. Een half jaar later kwam er zelfs nóg een meesterwerk achteraan: Planet Earth III. Het is zijn zwanenzang, want nu is Attenborough er echt klaar mee.

James Earl Jones

Leeftijd: 93 jaar

Geheim: “Ik hou van werken”

“When I left you, I was but the learner. Now I am the master.” Het is een van de vele bekende uitspraken van Darth Vader in de film Star Wars: A New Hope, uit 1977 alweer. Of beter: van James Earl Jones (93), de (stem)acteur achter deze iconische schurk met de gitzwarte helm. Die rol, die de acteur uit Mississippi tot zijn 91ste zou blijven vervullen, dankt Jones nog altijd aan een belletje van filmmaker George Lucas destijds. “Ik zat zonder werk en George vroeg: Wil je een dagje werken? Ik antwoordde: Tuurlijk.” Dat middagje liep uit op een 42-jarige carrière als de bekendste stem in de filmgeschiedenis.

Al die jaren was Jones trouwens niet degene die het zwarte kostuum aantrok; dat deed zijn collega David Prowse. Wellicht dat Jones de rol daarom zo lang kon volhouden. “Ik hou van werken,” verklapte Jones, die zijn wereldfaam evengoed dankt aan fysieke rollen in klassiekers als Dr. Strangelove, Coming to America en The Hunt for Red October, in 2018 zijn geheim. “Ik vind het op mijn leeftijd nog steeds heerlijk om acht keer per week in een toneelstuk te kunnen spelen, of om een lang schema te kunnen hanteren als ik film of televisie maak.”

In 2019 was de destijds 91-jarige Jones in Star Wars: The Rise of Skywalker voor de vijftiende en laatste keer te horen als Darth Vader. In de toekomst overhandigt hij zijn stemgeluid aan de AI-machines. Zo zal onze favoriete stem, met een beetje hulp van de computer, tot het einde der tijden te horen zijn. En dan ook nog ‘met een onaantastbare menselijkheid die het verschil maakt’, als we de briljante koppen achter die futuristische stemmachines moeten geloven. Over sciencefiction gesproken.

William Shatner

Leeftijd: 93 jaar

Geheim: “Energie en geluk”

“Voor alles is een verklaring, maar misschien moeten we eerst wat beter kijken,” aldus acteur William Shatner in gesprek met onze vrienden van Nieuwe Revu, eerder dit jaar. De acteur, die wereldberoemd werd dankzij zijn vertolking van Captain James T. Kirk in Star Trek, vertelt in dat interview uitgebreid over zijn passie voor het onverklaarbare. “We moeten onszelf openstellen voor de mogelijkheid dat we omringd worden door zaken waar we niets van snappen.”

Zelfs op 93-jarige leeftijd houdt deze nieuwsgierigheid Shatner op de been. Op The History Channel presenteerde hij tot voor kort nog The UnXplained, een docu-reeks waarin de voormalige acteur wetenschappers en historici het vuur na aan de schenen legt over mysteries die nooit zijn opgelost. Zijn heerlijke, vette stem doet daarin niks onder voor die van collega-90-plusser David Attenborough. “Ik ben geen getraind stemacteur maar ik snap hoe de stem werkt. Ik heb niet voor niets zes muziekalbums opgenomen waarin ik niet zing maar ook niet spreek: het zit er een beetje tussenin.”

Shatner, die in 1968 begon met zingen, tekende in 2017, op 86-jarige leeftijd, nog even voor een nieuw platencontract. Vier jaar later, op zijn 90ste, kwam hij met een nieuwe bluesplaat op de proppen. “Energie is essentieel,” zei de zingende acteur onlangs over zijn indrukwekkende houdbaarheidsdatum. “Net als gezondheid. Maar ik denk dat ik ook altijd veel geluk heb gehad.”

Een comeback als bevelhebber van de USS Enterprise sluit de 93-jarige acteur niet uit. “Het is een zeer intrigerend idee,” zei de Golden Globe- en Emmy-winnaar daar recent nog over. “Ik zou het niet doen om alleen even door het beeld te lopen. Maar als er een goed script ligt en een logische reden om te verschijnen, dan overweeg ik het serieus.”

Wellicht kan Shatner dan ook direct aan de slag als ervaringsdeskundige; sinds zijn tripje met de ‘reisorganisatie’ van multimiljardair Jeff Bezos in 2021 is hij de oudste mens die ooit in de ruimte is geweest.