Sportcolumn: 'Clubliefde werkte wel in München, niet bij Ajax'

Micha Jacobs

Terwijl het in Amsterdam alleen maar ging over ‘handel met voorkennis’, wat de kersverse Ajax-CEO Alex Kroes de kop kostte, en over ‘godfather’ Michael van Praag, ‘vader der godenzonen’, zag ik een geweldige foto van Bayern München voorbijkomen, genomen in 2001. We zien hier Bayern-iconen Karl-Heinz Rummenigge, Uli Hoeness en de onlangs overleden Franz Beckenbauer in het oude Olympia-Stadion, met retroshirt en pruik, alsof het weer de roerige jaren zeventig waren waarin ze Ajax met drie opeenvolgende Europacup I-overwinningen (1974-1976) opvolgden als koning van Europa. Daarna waren ze alle drie voorzitter van de club, met wisselend succes (Hoeness zat zelfs een paar jaar vast wegens belastingontduiking) en geregeld conflict, maar in 2001 streken ze de plooien glad met deze foto. Dat was overigens vlak voordat Hoeness in de bak belandde, maar dat terzijde.

De pruik hadden ze op hun hoofd gezet om iedereen eraan te herinneren dat ze ooit gezamenlijk Bayern een smoel gaven, zowel op als naast het veld. Althans, dat haal ik uit die foto. En dat je jezelf en de voetballerij in z’n algemeenheid niet al te serieus moet nemen, dat haal ik er ook uit. Zelfspot dus, iets wat ze in de Arena niet lijken te kennen. Slapstick, dat dan weer wel. Want net als je denkt dat het niet gekker kan in Amsterdam, komt er weer zo’n verhaal als dat van Alex Kroes naar boven die nog even snel zijn aandelenpakket uitbreidde toen geen aandeelhouder nog wist dat hij de baas van Ajax zou worden. Iets zegt me dat het daar niet bij blijft. Straks blijkt dat Brian Brobbey de buitenechtelijke zoon van Clarence Seedorf is, Steven Berghuis in zijn miljoenenvilla stiekem een sm-kelder heeft waar Marc Overmars een frequente bezoeker van is en dat de Arena is gebouwd met geld dat de Hells Angels ooit hebben buitgemaakt met afpersing en intimidatie. Of dat Michael van Praag, die nu alle macht naar zich toetrekt, net zo corrupt was als oud-FIFA-baas Sepp Blatter die hij in 2015 wilde opvolgen.

Toch is er ook een parallel tussen deze foto en het Ajax van nu. Want net als Bayern probeert Ajax clubiconen aan zich te binden die verstand van zaken hebben. Verschil is alleen: in Amsterdam kiezen ze steeds de verkeerden. Edwin van der Sar gaf Sven Mislintat alle ruimte om er een potje van te maken, Danny Blind zag in Alex Kroes de kroonprins van Ajax die de boel weer op de rit zou krijgen, maar vroeg niet door. Terecht dus dat Patrick Kluivert het vreemd vindt dat hij nooit wordt genoemd bij Ajax, vind je niet?

Edwin Struis

Gozert, ik weet dat je dezer dagen buitengaats vertoeft, maar hou je telefoon aan. Doe ik ook. Want ze zoeken bij Ajax op vele vlakken nog nieuw bloed. Voorheen lagen mijn voetbalschoenen ook gepoetst en wel klaar bij de voordeur, zeker met de selectie van dit seizoen, maar nu komen ook andere eigenschappen goed van pas. We zijn nooit lid geweest van Ajax, hebben geen emotie-aandelen aan de muur hangen, zijn van onbesproken gedrag (ik wel tenminste) en hebben ook nog wel enig verstand van voetbal. Misschien wel het belangrijkste: wij zijn nooit graaiers geweest, zoals de heren Mislintat en Kroes dat in de praktijk brachten met hun op hol geslagen ‘morele kompas’.

Vooral om de val van de laatste moest ik grinniken. Ik keek nog even voor de zekerheid of het persbericht echt op 2 april verstuurd was en niet een dag eerder, maar nee, de werkelijkheid bleek nog absurder dan de meest groteske fictie. De man die Mislintat eerder nog uitmaakte voor oplichter en zwendelaar vond het zelf verstandig om continu Ajax-aandelen op te kopen. Stukjes papier die wij nog niet eens in het toilet zouden gebruiken, daar had Kroes er tienduizenden van.

En waarom? Het voornaamste argument van de man was dat hij hiermee zijn clubliefde beleed. Maar iemand die een week voordat zijn aanstelling bekend wordt zich nog even van 17.500 Ajax-aandelen voorziet, moet toch zelf ook wel begrijpen dat ie zich daarmee op glad ijs begeeft? Of spelen dat soort remmende factoren niet bij de echte graaiers? “Ongelukkige timing,” noemde Kroes het. Maar zo’n figuur kun je toch geen CEO maken van een beursgenoteerd bedrijf? “We zijn geen speeltuinvereniging,” sprak Michael van Praag en tot afgelopen zomer had ik ’m daarin gelijk gegeven.

Maar in een seizoen waarin Ajax een onbekwame hoofdtrainer en een blinde technisch directeur aanstelde die vlak na elkaar bij het oud vuil werden gezet, de laatste plaats in de eredivisie aantikte, als figurant meedeed in een gestaakte Klassieker, roemloos werd uitgeschakeld door amateurs in de KNVB-beker, de groepsfase in de Europa League niet overleefde, door Aston Villa genadeloos uit de Conference League werd gekieperd en allerlei figuren in en om de vereniging op straat zette, vind ik de term ‘speeltuinvereniging’ veel te beledigend naar al die vrijwilligers die kinderen een fijne dag bezorgen met wip, schommel en zandbak. Ajax is veel erger dan dat.

Afijn, de schouders eronder. Voor welke functie ben jij te porren? Ik zie in jou wel een goede hoofdtrainer, word ik td.