Snuiver heeft boter op zijn hoofd

Vorige week is in de Rotterdamse haven de honderdste uithaler van 2023 aangehouden. Voor wie het is ontgaan: een uithaler is een jonge crimineel die in opdracht van drugshandelaren illegaal het haventerrein betreedt om gesmokkelde drugs uit een container te halen. Voor honderd van die gastjes is het avontuur dus geëindigd in de politiecel. Dat is best veel, want het jaar is in feite nog maar net begonnen. Dat belooft wat voor de komende maanden.

Het dieptepunt inspireerde districtschef Jan Jansen van de Rotterdamse Zeehavenpolitie tot de volgende post op LinkedIn: “De aanhouding van de 100ste uithaler vandaag valt samen met de opening van ons nieuwe cellencomplex op de Maasvlakte. Een aantal voormalige hotelcontainers is omgebouwd tot een gesloten dagopvang voor minderjarige uithalers. Onder begeleiding van jongerenwerkers leren ze dopsleutel 13 te gebruiken voor het installeren van warmtepompen in plaats van het openen van koelcontainers. Een verslavingsarts helpt ze afkicken van de neiging om hun smartphone te vernielen zodra een uniform in zicht is. Bij goed gevolg krijgen ze de kans toe te treden tot het Korps Mariniers, ervaren als ze zijn om de afstand tussen de Maasvlakte en Rotterdam Zuid speedmarsend af te leggen met een bepakking van 50 kg.”

Cokegebruik wordt in kringen van studenten, artsen, advocaten en artiesten volledig geaccepteerd als recreatief uitstapje

Het cynisme druipt ervan af bij deze politiechef. En neem hem dat maar eens kwalijk. Het is dweilen met de kraan open. Wat ooit begon als een incidenteel kat-en-muisspel tussen opsporingsdiensten en uithalers is nu dagelijkse kost geworden. De daders worden steeds jonger en ook is het geen uitzondering meer dat de verdachten naast gereedschap een wapen bij zich hebben. En ze beschikken soms over toegangspasjes, bedrijfskleding en zelfs bedrijfsauto’s. Kortom, het uithalen is big business geworden. En voor de grote jongens achter de drugshandel is het blijkbaar niet al te moeilijk om in de achterstandswijken loopjongens te ronselen. Lekker gemaakt met grote verdiensten en een carrière in de misdaad laten jochies van nog geen vijftien zich verleiden tot een nachtelijk avontuur in het Rotterdamse havengebied. Met maar één opdracht: ongezien tassen met cocaïne uit aangewezen containers halen en deze overdragen aan hun opdrachtgever.

Je kunt daar van alles van vinden. Natuurlijk is het frustrerend voor politie en justitie dat deze uithalers nauwelijks te stoppen zijn en dat ze de pakkans op de koop toe nemen. Want de straffen stellen weinig voor en zijn vooral gericht op een gebiedsverbod voor de dader. Het is allemaal symptoombestrijding. De drugshandel laat zich niet zomaar stoppen en floreert zelfs als nooit tevoren. Er worden weliswaar regelmatig containers onderschept, maar vermoedelijk bereikt het overgrote deel van de smokkelwaar zonder grote problemen de Europese afzetmarkt. Ze zeggen weleens: zonder vraag geen aanbod. Nou, die vraag is er. Uit recent onderzoek naar drugsresten in het Europese rioolwater is gebleken dat het cocaïnegebruik in met name de steden flink blijft oplopen. In Amsterdam worden op zondagen zo’n 100 lijntjes per 1000 inwoners gesnoven. Door wie? Dat is een interessante vraag. Vast staat in ieder geval dat het clichébeeld van de zwaar verslaafde problematische gebruiker dient te worden bijgesteld. Cokegebruik wordt in kringen van studenten, artsen, advocaten en artiesten volledig geaccepteerd als recreatief uitstapje.

In een eerdere column heb ik al eens betoogd dat al die vrolijke cokegebruikers boter op hun hoofd hebben. Iedere gebruiker is medeverantwoordelijk voor de ellende die de drugshandel met zich meebrengt. Niet alleen de liquidaties, maar ook de aanslagen, vergismoorden en buitensporige werkdruk op opsporingsdiensten. Zolang al die recreatieve gebruikers hun zondagen opleuken met een lijntje coke blijven ook de uithalers werk houden. Geen hek, hond of havenpolitie die hen tegenhoudt.