De beste smoesjes uit onze sportgeschiedenis

BEROEMDE POEP

Waar: Nederland

Wanneer: januari 1981

Het EK allround in Deventer. De slotafstand, de 10.000 meter. De titel kan Hilbert van der Duim nauwelijks nog ontgaan. Hij hoeft alleen maar in de buurt te blijven van zijn directe tegenstander én grote concurrent Amund Sjøbrend. Alles gaat goed, tot Hilbert in een bocht pardoes onderuitgaat. De valpartij kost hem de Europese titel. Uitgegleden over een flats vogelpoep, beweert hij na afloop. Pas jaren later geeft Hilbert toe dat het een leugentje was geweest om zijn faalangst te verbloemen: “Ik was het zo beu, weer al die vragen over vallen en mijn mentale gesteldheid.

Ik dacht: ik bedenk maar iets, hebben die mannen ook weer iets om over te schrijven.” Dat de pers hem geloofde, verbaasde Hilbert nog het meest: “Ieder weldenkend mens weet toch dat je met een schaats zelfs door een koeienvlaai snijdt?”

Opmerkelijk: drie weken later, op het WK in Oslo, toonde Hilbert zich wederom een brokkenpiloot. Hij verloor de 5000 meter doordat hij een ronde te vroeg stopte, met zijn armen juichend in de lucht.

MUG

Waar: Rusland

Wanneer: augustus 2014

Judoka Henk Grol (1,90 meter en 113 kilo schoon aan de haak) gaat voor goud op het WK in het Russische Tsjeljabinsk.

Maar helaas, hij komt zonder medaille thuis. Na afloop doet de drievoudige vicewereldkampioen (Henk is de eeuwige tweede van de judosport) de oorzaak uit de doeken. Het is een heel verhaal. Twee dagen voor het WK werd Henk in zijn hotel gestoken door een mug. In zijn rechteronderbeen. En hij had zoveel gekrabd dat er een vuurrode plek was ontstaan: “Ik had zó’n dik been!” Dus slikte hij uit voorzorg antibiotica. Niet de normale dosering, maar drie keer zoveel. En ja, daar kreeg hij dus heftige diarree van. Drie kilo lichaamsgewicht spoot Henk vervolgens het toilet in. Verzwakt en slap op de benen begon hij aan het toernooi. In de kwartfinale viel hij door een gemene worp van zijn Russische tegenstander precies op die muggenbult. Daarna kon Henk nauwelijks nog staan. Einde toernooi dus. Wat een pech: “Iedereen werd gestoken, maar wie liep er iets op? Henk.”

Opmerkelijk: eerlijk is eerlijk, Henks blessureleed in het verleden was dan ook enorm. Een kleine bloemlezing: gescheurde buikspier, afgescheurde pees in de pols, gebroken jukbeen, gescheurde knieband.

KLEINE TEEN

Waar: Duitsland

Wanneer: juli 2011

De Britse zwaargewicht David Haye heeft net een enorm pak slaag gekregen van Vladimir Klitsjko. Fijn voor de grote Oekraïner, want in de aanloop naar het gevecht in Hamburg had Haye hem op alle mogelijke manieren beledigd: “Ik ga hem vernietigen, heel snel. Ik zal pas zondag tijdens mijn bezoek aan hem in het ziekenhuis zijn hand schudden.” Maar ook na afloop houdt de Brit niet op met het uitslaan van wartaal. Hij wijst de kleine teen van zijn rechtervoet aan als schuldige. Die was drie weken eerder gebroken, deed pijn en daardoor had hij niet optimaal kunnen trainen.

Opmerkelijk: tijdens de persconferentie na afloop klimt Haye op tafel om journalisten zijn ontblote voet te tonen. Op Twitter biedt hij zijn fans excuses aan voor de nederlaag, vergezeld van een foto van zijn kleine teen.

HYPNOSE

Waar: Filipijnen

Wanneer: oktober 1978

De WK-tweekamp schaken tussen wereldkampioen Anatoli Karpov en zijn uitdager Victor Kortsjnoj. Beiden zijn Rus, maar toch staat de schaakmatch bol van de politieke spanningen. Kortsjnoj vroeg twee jaar eerder politiek asiel aan in het Westen. Daarom geldt hij nu als dissident en verrader van de Sovjet-Unie. In de match, die gaat om zes gewonnen partijen, loopt Karpov in rap tempo uit naar een 5-2 voorsprong. Maar Kortsjnoj vecht zich knap terug naar 5-5… om vervolgens de beslissende partij kansloos te verliezen. De uitdager weet wel waarom. De parapsycholoog Zoekhar, lid van de Karpovdelegatie, zat tijdens de laatste partij tegen alle afspraken in op de eerste rij en staarde hem onafgebroken aan. Kortsjnoj claimt te zijn gehypnotiseerd.

En dat niet alleen: tijdens de match kreeg zijn tegenstander Karpov af en toe een bekertje yoghurt aangereikt door een van zijn delegatieleden. Yoghurt met steeds een andere smaak. Dat moesten wel verborgen, gecodeerde instructies zijn geweest! Bosvruchtensmaak betekent dan bijvoorbeeld paard van c3 naar d5. Ja, geen wonder dat je dan verliest.

Opmerkelijk: direct na de verloren WK-tweekamp spande Kortsjnoj een rechtszaak aan tegen Karpov. Hij eiste dat de laatste partij zou worden overgespeeld. De rechtbank stelde hem in augustus 1981 in het ongelijk.

GEPRUTS VAN DE PLOEGARTS

Als één sporter met recht de oorzaak van een nederlaag buiten zichzelf mag leggen, dan is het wel Erik Breukink. In 1991 is hij, als kopman van de ijzersterke PDM-wielerploeg, dé Tour-favoriet. Maar nauwelijks een week later zit hij meer dood dan levend op zijn fiets, net als de andere renners van zijn ploeg. Na afloop van de tiende etappe trekt de voltallige PDM-ploeg zich terug uit de Ronde van Frankrijk. “Voedselvergiftiging,” meldt ploegleider Jan Gisbers. De renners zouden bedorven kip hebben gegeten. Pas veel later komt de echte oorzaak aan het licht. De renners waren ziek geworden van het (legale) voedingssupplement Intralipid. Dat diende koel bewaard te worden, maar lag gewoon dagenlang in de snikhete ploegleiderswagen. Een beroepsblunder van ploegarts Wim Sanders, die jaren later in het tv-programma Andere Tijden toegeeft dat alleen hij verantwoordelijk is. “Sinds de Tour van ’91 moet ik leven met de gedachte dat ik Erik Breukink de eindoverwinning heb ontnomen.”

GRIJS

Waar: Engeland

Wanneer: april 1996

Het ongeloof is groot in de Engelse Premier League: Manchester United gaat met een 3-0 achterstand de rust in tegen Southampton. En dat terwijl ze van de laatste twaalf wedstrijden er maar liefst elf gewonnen hebben! De trainer, een woedende Alex Ferguson, weet direct de oorzaak van deze wanprestatie. Het komt door de grijze outfit die zijn team draagt bij uitwedstrijden. Daardoor zijn z’n spelers in de felle zon nauwelijks zichtbaar voor elkaar.

Dus komt de ploeg na de rust in een blauwwitte outfit het veld op. Uiteindelijk weet Manchester United nog één keer te scoren. Twee dagen na de wedstrijd gaat de grijze outfit voorgoed de kliko in.

Opmerkelijk: het wijzigen van de outfit voor uitwedstrijden komt Manchester United op een boete van 10.000 pond te staan. Volgens Ferguson ‘de best bestede 10.000 pond van mijn leven’.

WIER

Waar: China

Wanneer: augustus 2008

De Olympische Spelen in Peking, het onderdeel roeien.

De Nederlandse vier zonder stuurman sneuvelt in de halve finale. Een afgang, want het kwartet is het vlaggenschip van de nationale roeiequipe en gold als een serieuze medaillekandidaat. Roeiers en coach snappen niets van de trage eindtijd. Met hun conditie is niets aan de hand, ze zijn in topvorm. Maar waar kan het dan aan liggen?

De coach heeft slierten wier zien drijven in het water: “Er moet troep aan de vin zijn gaan hangen. Dat zorgde voor vertraging.” Om daar dramatisch aan toe te voegen: “Maar bewijs dat maar eens!”

Opmerkelijk: een van de roeiers is het in ieder geval niet eens met zijn coach: “Als je geen wier onder je vin vandaan trekt, moet je het ook niet als oorzaak aanwijzen.” Zelfs chef de mission Charles van Commenée vindt de smoes ‘echte verliezerstaal’.

KIKKERS

Waar: Duitsland

Wanneer: juni 2006

Het WK voetbal. In groep H krijgt WK-debutant Oekraïne genadeloos op de broek van Spanje: 4-0.

Terwijl voetbalanalisten het hebben over het enorme kwaliteitsverschil tussen beide teams, heeft de Oekraïense verdediger Vashchyuk een geheel andere theorie waarom zijn land verloren heeft. Rondom hun hotel zaten zoveel luidruchtige kikkers dat de spelers nauwelijks in slaap konden komen. Het was zo frustrerend dat een van hen zelfs midden in de nacht met een groot schepnet naar buiten was gesneld om kikkers te vangen. Ja, echt waar.

Opmerkelijk: de manager van het hotel meldde geen enkele klacht te hebben ontvangen. “En als er een probleem zou zijn, had ik het geweten.”

CONTACTLENZEN

November 1964. Ajax heeft net met 9-4 verloren van Feyenoord. De grootste nederlaag ooit, een slachtpartij. Na afloop van het doelpuntenfestijn legt Sjaak Swart aan de pers uit waarom Ajax-doelman Bertus Hoogerman maar liefst negen treffers om de oren kreeg. “Bertus had vandaag de contactlenzen van zijn schoonmoeder in.” Een grap. Maar omdat Hoogerman tijdens de wedstrijd inderdaad even last had van zijn lenzen, ging het verhaal al snel een eigen leven leiden. Met alle gevolgen van dien. De arme Bertus, die echt geen schuld had aan de nederlaag, wordt de daaropvolgende zes wedstrijden door Ajax-trainer Vic Buckingham aan de kant gehouden. In een doelman die zo verstrooid is dat hij de lenzen van zijn schoonmoeder in doet, heeft de oefenmeester geen enkel vertrouwen.