Bij de politierechter: 'Ik heb last van mijzelf'

Hasan (50), een kale en graatmagere man in een veel te grote trainingsjas, wordt door twee leden van de parketpolitie uiterst voorzichtig op zijn stoel gezet. Als een pakketje waar ‘breekbaar’ op staat.

“Heeft u last van de zon?” vraagt de rechter, doelend op de zonnestralen die door de lamellen precies op het moeilijk kijkende gezicht van Hasan vallen.

“Niet van de zon,” antwoordt hij. “Ik heb last van mijzelf. Ik ben doodziek. Ik ben al een week niet naar de wc geweest. Ik heb last van galstenen. Ik heb koorts.

Ik ben deze maand al tien kilo afgevallen. Ik heb een trauma in mijn hoofd.”

Enigszins overdonderd kijkt de rechter hem aan.

“Het is heel erg met mij,” vat Hasan de ellende kort samen.

Helaas voor hem zit er in het dossier geen enkele medische verklaring van een dokter die bevestigt dat hij daadwerkelijk ziek is. In het dossier zit wel een strafblad van 45 pagina’s en een zogenoemd ‘zwaar inreisverbod’. Dat laatste is een overheidsdocument dat zegt dat hij in Nederland ongewenst vreemdeling is. Al voelt hij zich nog zo slecht, hij mag hier niet zijn.

Punt.

Hasan is een geboren Marokkaan zonder een Nederlands paspoort, maar hij en zijn familie wonen hier al vele jaren. Wanneer hij zwaar verslaafd raakt aan drugs en zijn strafblad in rap tempo de omvang van een boek aanneemt, is hij de samenleving dusdanig tot last dat hij van de overheid de opdracht krijgt om Nederland zo snel mogelijk te verlaten en niet meer terug te komen. Dat inreisverbod dateert alweer van een aantal jaren geleden. Het probleem is dat hij zich er niets van aantrekt. “Ik heb niets of niemand in Marokko. Als u mij terugstuurt, ga ik dood,” voorspelt hij alvast. En dus wordt Hasan, die nog gewoon bij de gemeente staat ingeschreven op het adres van zijn ouders en daar ook woont, minimaal eens per jaar aangehouden en door een politierechter tot een paar maanden celstraf veroordeeld voor het overtreden van zijn inreisverbod. Daarna wordt hij overgeplaatst naar de afdeling vreemdelingenbewaring, waar ze hem zo snel mogelijk proberen uit te zetten, maar dat lukt telkens niet omdat de Marokkaanse ambassade daar niet aan meewerkt. Hasan op het vliegtuig naar Marokko zetten is zinloos. Het zou er alleen maar toe leiden dat de Marokkanen hem linea recta op de eerstvolgende vlucht terug naar Amsterdam zetten.

Hasan is een soort pingpongballetje dat door de Nederlandse en de Marokkaanse overheid eindeloos heen en weer wordt geslagen, daarbij af en toe naast de tafel belandt, eventjes kwijt is, weer wordt opgepakt en vervolgens weer in het spel wordt gebracht.

Het is een politiek spel waaraan de rechter niets kan veranderen. Met een niet te missen zucht van verveling en zinloosheid veroordeelt hij Hasan daarom tot een celstraf van twee maanden. De zoveelste. En ook Hasan kent de tekst van het script inmiddels uit zijn hoofd:

“Hoger beroep,” zegt hij.