Wat waren de jaren tachtig toch lekker overzichtelijk: de vijanden tegen wie we vochten (iedereen achter het IJzeren Gordijn), de angsten die we hadden (de kernbom) en de problemen waar we allemaal mee te kampen hadden (bijvoorbeeld de hoge werkloosheid en de toenemende onveiligheid op straat). Dat was natuurlijk niet alleen in Nederland zo: overal in de wereld was het hommeles. Het was vooral een strijd tussen het kapitalistische Westen en het communistische Oosten, Amerika tegen de toenmalige Sovjet- Unie, die als een deken van angst over de rest van de wereld lag. Een hoop bangmakerij over en weer en een wedstrijdje ver-pissen van het zuiverste soort. Zonder winnaar overigens, of je moet het Westen als morele winnaar willen zien na de val van de Berlijnse Muur en het uiteenvallen van de Sovjet-Unie een paar jaar later.
Dat onderbuikgevoel – wij zijn goed en zij zijn slecht – werd nergens zo sterk gevoeld (of uitgebuit, zo je wilt) als in Hollywood, en dan met name door Sylvester Stallone, het uithangbord van Amerika. Tijdens de eerste drie films uit de Rocky-cyclus (1976-1982) was het nog Stallone, als Rocky Balboa tegen een andere vechter; in Rocky IV uit 1985, op het dieptepunt van de Koude Oorlog, was het opeens Rocky tegen het communisme in het algemeen en tegen de Russische vechtmachine Ivan Drago, die hij uiteraard versloeg, in het bijzonder. Omdat dat nogal een succes was, deed hij dat drie jaar later als Rambo in Afghanistan, waar hij de Taliban bevrijdde van de Russen, nog eens dunnetjes over. Wat heet succes:
Rocky en Rambo brachten maar liefst 1,5 miljard (!) gulden in het laatje, nu zo’n 680 miljoen euro. Voor dat geld wilde je best een paar Russen een kopje kleiner maken.
Precies 35 jaar geleden spraken wij Sylvester Stallone in Los Angeles. Of hij ooit in de Sovjet-Unie was geweest, vroegen wij hem. Nog nooit, antwoordde hij: “Ik heb het een keer geprobeerd toen ik voor de opnames van de film Escape to Victory in Boedapest was, maar ze weigerden mij een visum te geven. Ik denk dat het kwam door de Rocky-films. Het is daar propaganda wat de klok slaat vanaf het moment dat je je tanden poetst tot de tijd dat je ze weer moet poetsen.”
‘Ik ben nog nooit in de Sovjet- Unie geweest: ze weigerden mij een visum te geven’
Als Rambo speelde hij de (weliswaar fictieve) beroemdste Vietnam-veteraan. Of hij zelf zijn land had gediend als militair? Stallone: “Ik heb het twee keer geprobeerd, maar werd steeds medisch afgekeurd. Er was iets met mijn oren.”
Als het tussen je oren maar goed zit, zeggen we dan.