De week van toen: 'Een trektocht door de Killing Fields'

Ze zouden zich vooral bezighouden met het bijbrengen van poessie-mauw aan kinderen en verkenningstochten langs de lichamen van inlandse schonen. Onze jongens in Cambodja. Verslaggever Gerard Trentelman en fotograaf Dirk Buwalda waren razend benieuwd en brachten vier dagen door tussen de Nederlandse mariniers die deelnemen aan de grootste VN-vredesoperatie aller tijden. Hun dagboek van een bijna onmogelijke Hollandse missie.”

Zo begint een verhaal over een vierdaags verblijf van Panorama bij de Nederlandse blauwhelmen in Cambodja. Dit Aziatische land, ingeklemd tussen Thailand en Vietnam, had in de jaren zeventig van de vorige eeuw zwaar geleden onder het schrikbewind van de Rode Khmer en de daaropvolgende burgeroorlog. In 1991 kwam het tot een wapenstilstand, waarna de VN twee vredesmissies ging uitvoeren.

Bedankt voor je aanmelding! Let op: je ontvangt binnen 10 minuten een mail om jouw e-mailadres te bevestigen.

Inschrijven

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

De VN-operatie moest toezicht houden op de terugkeer van vluchtelingen, de strijdgroepen ontwapenen en vrije verkiezingen organiseren. De Nederlandse mariniers kregen een gebied aan de Thais-Cambodjaanse grens toegewezen. Panorama spreekt onder meer sergeant-majoor Gerrit van Drie (42).

“Ik heb verdomme nog nooit zoveel variaties in oorlogsmisdaden bij elkaar gezien en wij, de VN-vredessoldaten, smeken Pol Pot en de zijnen nu om aan de onderhandelingstafel te komen zitten. Om hier vrede te krijgen... een vrede die zij, deze Hitlers, als enige van de vier strijdende partijen tegenhouden.” Van Drie is een van de 16.000 man die de Verenigde Naties naar Cambodja hebben gestuurd voor de operatie UNTAC (United Nations Transitional Authority in Cambodia), de grootste, duurste en meest prestigieuze VN-vredesmissie tot nu toe.

Op dag 2 van hun verblijf ontmoeten Trentelman en Buwalda soldaat Leo Groeneveld (22). Hij baalt van het feit dat de Nederlandse media amper aandacht hebben voor hun missie en de gruwelijkheden onderschatten.

“In de media hangt Zuidoost-Azië d’r maar een beetje bij, maar we vergeten allemaal dat hier meer loos is dan in Joegoslavië. Ik zie dagelijks de rapporten over het gebruik van geweld in héél Cambodja en neem maar van mij aan dat hier op een geniepige manier oorlog wordt gevoerd. Dagelijks vele gewonden, dagelijks doden. (...) Er is volstrekte chaos hier, waarin het doden gewoon doorgaat. Er worden nog voortdurend onthoofde lichamen van Cambodjanen gevonden.”

‘Er is volstrekte chaos hier, waarin het doden gewoon doorgaat’

Na vier dagen met veel soortgelijke verhalen nemen de mannen van Panorama in stijl afscheid van de mariniers, wetende in wat voor hel zij opereren. Trentelman: “Op de bloedhete avond van het afscheid word ik gebombardeerd met blikjes malt, spijkerharde porno (Hééé doktertje... óók in de zaal? Gynaecologisch opfriscursusje zeker?), klaagzangen, bravoureverhalen en sentimenten die met een dikke strot worden prijsgegeven. Gevoelens van beren van kerels met een kinderhartje. Ik leef hier al bijna een halfjaar als op een duikboot. Alsof ik in de Bijlmerbajes zit. Vloekend kruip ik uit m’n nest, omdat ik geen privacy meer ken... Maar ik voel dat ik goed werk doe hier. Daar heeft ie niets mee miszegd...”