'Ga je iets opbiechten wat je niet hebt gedaan? Ik vind dat moeilijk voor te stellen'

Ik vind het zelf altijd wat moeilijk voor te stellen. Dat je tegen iemand die je nog niet eens zo lang kent een verhaal gaat ophangen dat van a tot z gelogen is. En dat je met dat verzonnen verhaal dan indruk wilt maken op je toehoorder, omdat je iets van hem wilt. Die toehoorder heeft namelijk een klusje waar veel geld bij te verdienen valt en zoekt daar iemand voor. Oké, dat klusje is niet helemaal legaal, maar er wordt dan ook iemand gezocht die stevig in zijn schoenen staat, die iets durft, die zijn mannetje staat.

En vervolgens ga je dus een verhaal vertellen om te laten zien hoe stevig jij in je schoenen staat. In dat verhaal heb je het over hoe je iemand vermoord hebt. Dat is niet zomaar even een moord, maar toevallig net een moord die nog niet opgelost is. Je hangt een verhaal op dat je iemand vermoord hebt, in detail. Om indruk te maken.

En dan ineens blijkt die ‘nieuwe vriend’ geen echte vriend maar een undercoveragent die al die tijd met jou omging om deze verklaring eruit te peuren. Al die leuke etentjes, die gezellige momenten en die aardige presentjes waren erop gericht om jou je aandeel in een onopgeloste moord op te laten biechten.

En dat doe je dan maar? Dan ga je iets opbiechten wat je niet hebt gedaan? Ik vind dat dus zelf heel moeilijk voor te stellen. Toch is dat nu precies wat er momenteel in twee zaken volgens de verdachten en hun advocaten is gebeurd. In de zaak rond de verdwijning van Patrick van Dillenburg, al zeventien jaar spoorloos, heeft verdachte Ad K. tegenover een undercover uitgelegd dat hij Van Dillenburg ‘voor zijn kop heeft geknald op een industrieterreintje in Halfweg’. “Toen hebben we hem eerst begraven, beton erop gegooid. Toen we dachten dat iemand het wist, hebben we hem eruit gehaald en in de shredder gegooid.” Dit zei Ad K. tegen een undercover. Nu zegt ie dat alles gelogen was om indruk te maken.

Ook Souris R., veroordeeld voor de moord op hardloper Alex Wiegmink, de zogeheten Posbankmoord uit 2003, zou slechts grootspraak hebben gebruikt toen hij tegen iemand vertelde dat hij die arme Wiegmink had doodgeschoten. Het was grootspraak omdat hij veel geld kon verdienen met xtc-handel en indruk wilde maken op de mannen die hem daarvoor benaderden. Souris R. kwam in het vizier omdat Frank S., de man die ook voor deze moord is veroordeeld, wroeging kreeg en naar de politie stapte. Hij wees Souris R. aan als mededader waarop de politie een groot undercoveronderzoek optuigde om Souris R. uit te wringen, uit te roken en uit te knijpen. Met succes, want Souris R. werd veroordeeld voor zijn aandeel in de Posbankmoord. Toch is daar nu iets mee, met die veroordeling. De advocaat-generaal adviseert de Hoge Raad namelijk om het proces tegen Souris R. opnieuw te behandelen. De hoogste rechter daar plaatste wat kritische kanttekeningen bij de manier waarop Souris R. tot zijn bekentenis is gekomen.

Deze werkwijze wordt de Mr. Big-methode genoemd, en is overgewaaid vanuit Canada. De undercoveragenten trekken een doelwit mee een criminele bende in en zeggen tegen hem dat hij moet opbiechten wat hij heeft gedaan in zijn verleden. Als hij dat doet wordt hij pas echt een bendelid. Nou, en dan verzinnen ze dus maar dat ze, volgens Ad K. en Souris R. en hun advocaten, twee mensen hebben doodgeschoten...

Wie zegt me dat deze bekentenis dat die bekentenis een leugen was ook niet een leugen is?