Eigen waarheid kan dodelijk zijn

In een tijd dat steeds meer mensen ‘zelfonderzoek’ doen, alleen nog maar in hun eigen waarheid geloven en de medische wetenschap wantrouwen, moeten we toch ook een beetje aan Sylvia Millecam denken (1956-2001). Precies dertig jaar geleden, op het hoogtepunt van haar populariteit in Nederland, interviewde onze verslaggever Joop Bromet haar en maakte sterfotograaf Govert de Roos de foto’s. Want een ster was ze, een beetje zoals Katja Schuurman in haar beste dagen (nu we de foto’s van Sylvia weer zien: ze lijken zelfs enigszins op elkaar).

Ze speelde typetjes in Ook dat nog en in haar eigen De Sylvia Millicam Show, kende weinig gêne en was gewoon een vrijgevochten exhibitionistische dame met humor: een vrouw naar ons hart dus. Ze had op dat moment al twee keer in Playboy gestaan, maar kreeg Nederland pas echt aan het kwijlen met haar ‘beruchte’ billenfoto. Sylvia in 1994: “Toen ik tijdens het laatste Tros TV Gala in een gewaagde outfit verscheen, waardoorheen je mijn billen kon zien, heb ik daar eigenlijk alleen maar leuke reacties op gehad. (...) Ik wilde niet de show stelen. Het ging mij veel meer om de kick van het dragen van kleding die andere vrouwen niet een-twee-drie aan zouden trekken. Dat is mijn grootste lol!”

‘Als ik lelijke billen zou hebben, had ik er hooguit een grap mee uitgehaald, bijvoorbeeld door er een grote clownskop op te schilderen’ 

Maar exhibitionistisch als ze was, wist ze natuurlijk dat ze zo’n jurkje prima kon hebben: “Als ik lelijke billen zou hebben, had ik iets anders aangetrokken. Of er hooguit een grap mee uitgehaald, bijvoorbeeld door er een grote clownskop op te schilderen. Ik had niet verwacht dat ik daar alle bladen mee zou halen, in dat soort dingen ben ik erg naïef.”

En niet alleen daarin. Een paar jaar na ons interview, in 1999, werd er tijdens een mammografie een knobbeltje in haar borst gevonden. Een afspraak met een chirurg was al gemaakt, maar daar kwam ze niet opdagen. Ze geloofde niet dat ze borstkanker had, maar slechts een bacteriële infectie die prima te genezen viel met alternatieve geneeswijzen. Dat had ze niet helemaal zelf bedacht, maar werd haar ook ingefluisterd door bijvoorbeeld een internist die haar alleen homeopathische middelen voorschreef en behandelde met magneetveldtherapie, geheel volgens de leer van niemand minder dan medium Jomanda en geheel tégen het oordeel van reguliere artsen die wel degelijk een inmiddels vergevorderd stadium van kanker constateerden. Maar toen was het al te laat: Sylvia overleed uiteindelijk in 2001 op 45-jarige leeftijd.

Haar overlijden zorgde in die tijd voor de nodige opschudding: zowel Jomanda als de betrokken alternatieve artsen moesten voor de rechter verschijnen op verdenking van ‘opzettelijke benadeling van de gezondheid’, iets waar Jomanda van werd vrijgesproken, maar de betreffende internist niet: hij moest na een hoger beroep bij het tuchtcollege zijn artsentitel inleveren en kwam daarna nooit meer aan de bak als arts.

Het was destijds een van de eerste rechtszaken waarin kwakzalverij met dodelijke afloop op de rol stond, maar iets zegt ons dat er door het groeiende wantrouwen in de medische wetenschap misschien meerdere zullen volgen.