Dit gebeurt er als je bij de beste restaurants eet, maar geen geld bij je hebt

Wedden dat ook u weleens in een restaurant hebt gegeten, om de rekening hebt gevraagd en doodleuk tegen de serveerster hebt gezegd: “Shit, portemonnee vergeten: moet ik nu afwassen?” Moet je nu natuurlijk niet meer flikken in de horeca waar hardwerkende mensen amper nog een nagel hebben om mee te krabben, maar 22 jaar geleden, in 2000, eigenlijk ook niet. En tóch deden we het, alleen maar om erachter te komen wat er zou gebeuren als je écht geen geld bij je had. En dan niet ‘per ongeluk’ of met een smoes dat je portemonnee thuis lag, maar heel doelbewust. Hoe zou er worden gereageerd? Moesten we écht gaan afwassen? Zouden we de politie op ons dak krijgen?

We zochten drie restaurants uit om de proef op de som te nemen, en niet de lulligste: we gingen voor de gehele top drie van de Lekker 500, de lijst van de allerbeste restaurants in Nederland. Dat waren destijds De Librije in Zwolle (van chef-kok Jonnie Boer), Toine Hermsen Cuisinier in Maastricht (van chef-kok Toine Hermsen) en Parkheuvel in Rotterdam (van chef-kok Cees Helder).

Jonnie Boer tegen onze niet-betalende verslaggever: ‘Achterlijke gek!’

Stuk voor stuk toprestaurants die Niek Stolker, onze verslaggever van toen, de hele avond in de watten legden, tot het moment dat Stolker met het zweet in zijn bilnaad moest zeggen dat hij niet van plan was om te betalen.

In Zwolle: “Je bent gek: kun je niet íets betalen?”

In Maastricht en in Rotterdam waren ze iets rigoureuzer: “We schakelen de politie in.”

Dat werd Stolker te gortig: toen hij niet wilde betalen in De Librije werd hij al opgehaald door de politie en een paar uur ter verhoor vastgehouden op het politiebureau, totdat hij zijn dekmantel afsmeet en open kaart speelde. Dat hij niet écht onder de rekening uit wilde komen, maar bezig was met een ‘culinair-wetenschappelijk Panoramaonderzoek’. En niet onbelangrijk: dat hij de rekening alsnog wilde betalen, ook om het gezicht van Jonnie en Thérèse Boer te zien. Dat laatste gebeurde onder politie-escorte om de vernedering nog wat groter te maken. Vlak daarvoor liep de hulpofficier van justitie nog even Stolkers cel binnen: “Officieel moet ik checken of de agenten hun werk wel goed hebben gedaan, dus: heb je lekker gegeten?” Iedereen lachen, uiteindelijk ook Jonnie Boer die Stolker, nadat hij alsnog had betaald, nog een drankje van het huis aanbood en riep:

“Achterlijke gek!”

In Maastricht lagen de gerant en de hulpkoks ook in een deuk – sterker nog: ze wilden met Stolker op de foto –maar chef-kok Toine Hermsen kookte stoïcijns verder: voor hem geen poespas. Net als in Rotterdam: “We dachten echt: wat móeten we nou met zo’n vent? We konden je moeilijk laten afwassen, daar hebben we namelijk al mensen voor!”

De rekeningen die we moesten betalen – in totaal meer dan 600 gulden –tikten we alsnog zonder morren af.

Met de plechtige belofte dat we het nooit meer zouden doen. En u hopelijk ook niet.