Moordgezinnen: een huiveringwekkend overzicht

De notaris en zijn zoon

Burgstraat 59 in Gorinchem wordt al het spookhuis genoemd als op 6 november 1931 de 17-jarige juffrouw Van ’t Hof het pand betreedt, zoals elke morgen. Ze is huishoudster bij Willem Jacobus Courrech Staal (52), geen onaardige man, deze notaris. Ze loopt meteen door naar boven, waar de jonge vrouw haar eerste klus wacht: het kuizen van meneers slaapkamer. Maar dat hoeft nauwelijks, want zijn bed is onbeslapen. Dus loopt ze weer naar beneden, waar de notaris in de voorkamer zijn kantoor heeft. Maar hoe hard ze ook klopt, hij doet niet open.

Omdat ze alleen een sleutel van de voordeur heeft, waarschuwt ze een bediende die wel een sleutel van het kantoor heeft. Samen gaan ze naar binnen en zien hun patroon naast de schoorsteenmantel liggen, met een zware hoofdwond. Naast zijn hoofd ligt een stuk schoorsteenmantel, rond zijn hoofd bloed. Roofmoord is wat de aanblik van de kamer de twee vertelt: overal papieren op de grond, de brandkast staat open.

Uiteindelijk blijkt een bedrag van 6100 gulden te zijn verdwenen. Toen een fortuin.

Slachtoffer Courrech Staal.

Dader Cornelis Slob.

De politie is de dader snel op het spoor. Cornelis Slob is 28 en wil een melkzaak in Rotterdam overnemen. Hij was ooit fabrieksarbeider te Gorinchem, werd toen knecht bij een boer in Woerden en is nu werkloos. Een getuige ziet hem 5 november ’s avonds kort voor 20.00 uur bij het openbare toilet vlak bij de woning van Courrech Staal rondhangen.

Een blik in de agenda van Courrech Staal leert de politie dat de notaris om 20.00 uur een afspraak had met Slob. De man wil voor de melkzaak 1500 gulden van de notaris lenen. Maar die ziet kennelijk te weinig waarborgen en weigert. Daarop grijpt Slob hem bij zijn middel en smijt hem met alle kracht tegen de schoorsteenmantel, zo hard dat een stuk van de mantel afbreekt. Als Courrech Staal wil opstaan, slaat Slob hem met een zware vaas op zijn hoofd.

De notaris krijgt een hartaanval en sterft nog voordat hij doodbloedt –in het spookhuis dus, dat zo wordt genoemd omdat zijn voorganger, ook notaris, er zelfmoord had gepleegd. En dat was al de tweede zelfmoord in het pand.

Willems zoon Jean François Joseph Courrech Staal werd geen notaris, maar hij werd wel net als zijn vader vermoord, 43 jaar later. Op 17 september 1974 woont de 57-jarige grootindustrieel – Courrech Staal jr. is directeur van een scheepswerf – nog steeds in Gorinchem, in een villa aan de Nieuwe Hoven 71a. Hij en zijn echtgenote Mary Caljé (55) houden van stiptheid. De wekker gaat elke dag om 06.39 uur exact. Geen minuut eerder, geen minuut later. Mary gaat dan met de hond wandelen. Exact zeven minuten. Geen minuut korter, geen minuut langer. Dan is ze iets voor 07.00 uur weer thuis, op tijd om de radio aan te zetten voor het nieuwsbulletin. Zoals altijd betreedt ze het huis via de keukendeur, die ze niet heeft afgesloten. Dat doet ze nooit. Maar het nieuws zal ze vandaag niet horen. Ze vindt haar man op de vloer van de keuken, in een plas bloed die nog groter is dan die waarin haar schoonvader destijds was gevonden. Courrech Staal junior is doodgestoken en -geslagen, met een mes en twee ijzeren staven. Die worden met twee pruiken in de tuin gevonden. De overvallers hadden zich al vrouw verkleed.

Net als bij zijn vader is roof het motief. En ook deze moord wordt opgelost. De politie houdt de Grieken Kostantinos M. en Iaonnis T. aan als ze op Katendrecht in Rotterdam een bordeel verlaten. Konstantinos is een ex-werknemer van Courrech Staal en Iaonnis een werknemer van een kozijnenfabriek, waar ze trouwens sinds kort twee ijzeren staven missen...

Een groot verschil is de straf.

Kreeg Cornelis Slob vijftien jaar celstraf, de Grieken krijgen zes jaar. Het zijn de jaren 70. Maar de 39-jarige Konstantinos vindt zelfs dat te veel. “Als ik dan eindelijk vrijkom, kan ik geen vrouwen meer krijgen...”

Foute vader, foute zoon

Soms vinden we zo’n ‘vaderenzoonmoord’ minder erg. Op 27 juli 1944 wordt politieman Willem van Duijn uit Loenen aan de Vecht in de buurt van Hoorn doodgeschoten. Op 7 oktober van datzelfde jaar is het de beurt aan zijn vader, Cornelis Krijn van Duijn. Ook hij is politieman. En ook hij werkt voor de Duitsers. Beiden jagen op onderduikers en verzetsmensen. Van Duijn sr. wordt op de hoek van de Van Baerlestraat en de Gabriël Metsustraat in Amsterdam-Zuid van zijn fiets geschoten. Tamelijk trefzeker, met drie kogels in de hartstreek. De schutters worden niet gepakt.

Woensdag gehaktdag

Johan Laurens Godfrinon werkt in de oorlog ook voor de bezetter, maar dan als boekhouder bij de Bank der Deutschen Arbeit, filiaal Amsterdam. Hij woont op stand aan de Bredeweg in de Watergraafsmeer en werkt vanaf februari 1943 op het hoofdkantoor in Berlijn. Zijn (Duitse) vrouw Maria Neudenberger blijft in Amsterdam wonen, met dochter Petronella.

Na de oorlog wordt hij niet veroordeeld, maar natuurlijk wel nagekeken door Amsterdammers die niet fout waren. Hij blijft aan de Bredeweg wonen en krijgt nog twee kinderen. Én geestelijke problemen. Als hij in februari 1957 gedwongen thuiszit na een galoperatie en met terugkerende zenuwaanvallen, gebeurt waar zijn vrouw al langer voor vreest: hij draait door. Het is ergens tussen 09.00 en 11.00 uur op 22 februari als ze hem een hamer ter hand ziet nemen en op haar af ziet komen. Ze ziet hem zijn hand heffen en de hamer neerdalen. Johan Godfrinon gaat op de trap zitten. Hij denkt: onze zoon komt zo thuis en die heeft nog geen sleutel van de voordeur. En zij – hij kijkt naar Maria – doet niet meer open. Iemand moet de deur openen. Ik dus maar.

Zo treft de 11-jarige zoon zijn vader en moeder aan.

En in 1991 moet dezelfde zoon meemaken dat zijn zusje Johanna wordt vermoord. Johanna – kortweg Hannie – is getrouwd met Richard Klinkhamer (Beemster, 1937), die naar eigen zeggen in het Vreemdelingenlegioen heeft geleerd lijken spoorloos te laten verdwijnen. Dat is hem naar eigen zeggen al drie keer gelukt.

Maar de vierde keer gaat het mis. Hannie en Klinkhamer gaan in Hongerige Wolf wonen, een gehucht in de provincie Groningen. Aanvankelijk is het huwelijk goed, tot Klinkhamer nog meer begint te drinken en steeds harder begint te slaan. Na de zoveelste ruzie verlaat Hannie de echtelijke woning. Althans, dat beweert Richard Klinkhamer. En inderdaad: haar fiets wordt bij het NS-station van Winschoten aangetroffen. Maar van Hannie zelf geen spoor. Klinkhamer gaat romans schrijvers.

DE JONGEN VAN 11 TREFT ZIJN MOEDER DOOD AAN, VERMOORD DOOR ZIJN VADER. LATER WORDT ZIJN ZUS HANNIE IN DE ACHTERTUIN VAN HAAR MAN RICHARD KLINKHAMER GEVONDEN, DE MAN VAN WOENSDAG GEHAKTDAG

Eén krijgt de titel Woensdag gehaktdag. “Niets is zwaarder dan het lijk van iemand van wie je hebt gehouden,” staat erin. Maar hij krijgt het boek niet uitgegeven. Het zoeken naar Hannie is dan allang gestaakt, maar Hongerige Wolf roddelt verder. Heeft Klinkhamer Hannie door de gehaktmolen gehaald? Als journalisten weer naar haar informeren, wijst hij naar de gaten in zijn tuin. “Mooi gat, hè. Daar kun je een lijk in leggen.” In die tuin staat een kunstwerk dat Klinkhamer heeft gemaakt, met mensenschedel.

In het tv-programma Paradijsvogels vertelt hij: “Als ik zeg wat er is gebeurd, verklaar ik mij schuldig. Dat zou onverstandig zijn. En als ik zeg dat ik niet schuldig ben, ben ik ongeloofwaardig, want iedereen weet dat ik haar heb vermoord. Hier in de buurt zeker. Ze hebben een doodskreet gehoord. Ze hebben me met het lijk zien slepen.” Maar hij heeft geen last van gewetensnood gehad, voegt hij eraan toe.

Het zal tot het jaar 2000 duren dat Hannie Godfrinon in de achtertuin wordt gevonden – en Klinkhamer alsnog gepakt en veroordeeld wordt. Hij krijgt zeven jaar cel voor doodslag op zijn vrouw, maar zal uiteindelijk slechts drie jaar zitten. In 2007 wordt Woensdag gehaktdag alsnog uitgegeven. In 2016 maakt Klinkhamer op 78-jarige leeftijd een einde aan zijn leven.

Moeder en zoon

Touhani el H. is 32 en voor de derde getrouwd, dit keer met Yamina Elouakili (29). De vrouw heeft hem twee kinderen geschonken, die nu 1,5 jaar en 4 maanden oud zijn. Ze liggen in hun bed. Yamina ligt in het hare. Doodgestoken.

Ze wordt gevonden door haar 15-jarige stiefzoon, een kind uit een van de eerdere huwelijken van Touhani el H. Niet onmiddellijk, want de ouderlijke slaapkamer is naar Marokkaans gebruik verboden terrein voor de kinderen, maar hij stapt toch naar binnen als ze niet op zijn roepen reageert. Hij waarschuwt de politie, zijn vader is nergens te bekennen.

De politie kent het adres al. Touhani el H. en Yamina hebben vaak ruzie. Hij woont al tien jaar in Nederland, zij nog maar ruim een jaar. Ze zou zich te westers gedragen naar zijn normen. Ze wil vrij zijn. En dus heeft ze haar koffers gepakt. Niet om met haar echtgenoot terug te keren naar Marokko, zoals hij wil, maar om zelfstandig verder te leven.

Maar dat laat hij dus niet toe. Dit gebeurt in november 1980. El H. krijgt vier jaar en keert na vrijlating terug naar Marokko. Daar woont hij nog steeds als zijn 13-jarige zoon Hakim op 28 februari 1988 spoorloos verdwijnt.

Na de dood van zijn moeder en de terugkeer van zijn vader naar Marokko is Hakim opgenomen in het Regionaal Orthopedagogisch Centrum in Ede, dat de volgende dag aangifte van vermissing doet. Precies een maand later wordt hij gevonden. Hij ligt begraven in het bos Zeven Heuveltjes en blijkt te zijn doodgestoken. De patholooganatoom telt 34 messteken.

De politie arresteert twee verdachten: Marco R. (18) en de 12-jarige Michel ‘De Gier’ B. Maar de zaak blijft onopgelost. Volgens het Openbaar Ministerie zou Marco R. ruzie met Hakim hebben gemaakt bij het zoeken naar een nietbestaande schat. R. ontkent, hij zou zijn jonge vriend bij een bushalte hebben afgezet – en wordt vrijgesproken. En vermoord, in 1994. Maar dat is een ander verhaal. ‘De Gier’ wordt zelfs niet vervolgd. Dat wil zeggen: niet in de moord-zaak-Hakim, wel in de zaak-Henk Wolters uit 2019. Maar ook dat is een heel ander verhaal (waarin het hoger beroep nog loopt).

Isaäc en zijn moeder

In 1999 wordt Isaäc S. (19) in het Haagse Duindorp doodgeschoten door de broer van zijn vriendin Jacqueline. Aanleiding: S. zou haar hebben gedwongen zich te prostitueren. Onzin, zeggen de ouders van S., ze werkte al op de Wallen voordat ze Isaäc leerde kennen. Hoe dan ook, verteerd door verdriet grijpen vader en moeder S. na de moord naar drank en drugs, een fatale mix. Zeker voor haar. Het gaat mis als zij en haar man bij familie op bezoek gaan en ruzie krijgen. De vader van Isaäc steekt de moeder van Isaäc meer dan honderd keer.

JAREN NA DE DOOD VAN ZIJN MOEDER, DIE IS DOODGESTOKEN DOOR ZIJN VADER, WORDT HAKIM VERMOORD IN EEN BOS GEVONDEN. DE PATHOLOOG-ANATOOM TELT 34 MESSTEKEN

Henk en Ron Schuurman

Henk Schuurman (56) rijdt in zijn Citroën Berlingo op een zomerse dag door de Zomerstraat in Almere-Buiten. Naast hem zit zijn echtgenote. Dan gebeurt het: jongeren gooien met eieren, waarvan er één door het openstaande portierraampje vliegt en zijn vrouw op het hoofd treft. Schuurman stapt uit en spreekt de jongens (van Surinaamse en Antilliaanse afkomst) aan. Dat leidt tot een ruzie en uiteindelijk tot een steekpartij. Iemand steekt hem van achteren met een mes. Schuurman overlijdt op weg naar het ziekenhuis. Enkele dagen later eisen nabestaanden dat de politie optreedt, dat daden worden gesteld en bescherming wordt geboden. Een lokale PVV’er spreekt namens Geert Wilders (“Die hier graag had gestaan, maar hij is op vakantie.” )

De dader blijkt een dove jongen van 16. Het Openbaar Ministerie eist anderhalf jaar jeugddetentie en jeugd-tbs tegen hem. Te weinig, vinden de nabestaanden. Die hadden liever de maximale straf voor een 16-jarige gezien: twee jaar en tbs. En nóg liever dertig jaar. Maar het wordt anderhalf jaar en tbs.

Het hof spreekt hem echter vrij. Hij was niet degene die met eieren had gegooid. Schuurman bedreigde hem met een hondenriem, pakte hem zijn BMX af en sloeg hem een tand uit zijn mond. Toch deed de 16-jarige niets terug. Pas toen een 18-jarige vriend van hem ook een klap van Schuurman kreeg, stak hij toe.

VERTEERD DOOR VERDRIET OM HUN DOODGESCHOTEN ZOON ISAÄC GRIJPEN VADER EN MOEDER NAAR DRANK EN DRUGS. HET GAAT MIS. DE VADER STEEKT DE MOEDER MEER DAN HONDERD KEER

Vier jaar later wordt de zoon van Henk Schuurman doodgestoken, de 34-jarige Ron. Het gebeurt tijdens een barbecue in de Rodosstraat, ook in Almere. Michel B. (32) vindt het nodig Ron te beledigen met de dood van zijn vader. De twee worden uit elkaar gehaald, maar later steekt Michel B. plots toch toe. Achttien keer. Ron sterft ter plaatse. Zijn vriendin raakt gewond.

Bij Michel B. (niet te verwarren met Michel ‘De Gier’ B.) thuis worden rapteksten en vuurwapens gevonden. In hoger beroep krijgt hij twaalf jaar – zeer tot ongenoegen van de moeder van Ron en andere nabestaanden: te weinig. B. had overigens al langer moordplannen. Zomaar. Wie dan ook. Het werd dus Ron.

Pirri en dochter

Het is 16 oktober 2008 als kennissen de 56-jarige Mohammadi Seyah – bijgenaamd Pirri – dood in zijn woning aan de Molenweg in Zwolle vinden. Hij ligt in de badkamer en is twee dagen eerder doodgestoken door zijn broer M’hamed’ Seyah (60). Pirri is monteur en aan de drank.

M’hamed’ is geen monteur, maar wel aan de drank. Ze hebben al jaren ruzie over de (forse) erfenis. Pirri wil nu eindelijk geld zien van zijn oudere broer. Die avond drinken ze veel en krijgen weer ruzie.

M’hamed’ steekt Pirri 34 keer in hals en borst. Uit zelfverdediging, beweert hij – zoals moordenaars wel vaker beweren. Maar dit keer klopt het. Er volgt vrijspraak, ook in hoger beroep.

Het is 7 juli 2020 als de dochter van M’hamed’, de 31-jarige Yosra, dood in haar woning in de Reinaldstraat in Arnhem wordt aangetroffen. Haar vriend Mohamed L. wordt aangehouden. Tijdens de zitting is de vraag: schoot hij haar dood of was het een ongeluk? Mohammed komt weg met dood door schuld. Eén persoon was overigens in beide zaken in het huis aanwezig toen het misging: de vrouw van M’hamed’ en moeder van Yosra.