Seksuoloog Eveline Stallaart: 'Je kunt nog zo’n goede relatie hebben, flirten blijft leuk'

Evelines zes geheimen
Eveline Stallaart (1982) heeft een eigen seksuologiepraktijk: Eveline Stallaart Sexual Health (ESSH) in Amsterdam. Ze deelt haar expertise ook in Married At First Sight (MAFS), RTL Boulevard en Vandaag Inside. Recent verscheen haar nieuwste boek Even tussen ons, waarin Eveline zes geheimen deelt die je helpen om meer plezier te hebben tussen de lakens. Ze benadrukt dat een fijn seksleven niet draait om presteren, maar om jezelf durven zijn en in het moment opgaan met je partner. Het boek biedt inzichten en adviezen die voortkomen uit haar jarenlange ervaring als seksuoloog. Eveline behandelt onderwerpen zoals het omgaan met prestatiedruk, het verbeteren van communicatie en het herstellen van intimiteit in langdurige relaties. Door taboes op een openhartige en leerzame manier te bespreken, helpt ze lezers om een bevredigender seksleven te ervaren. Ook heeft ze recent het platform Beterintiem.nl gelanceerd, waar mensen terechtkunnen voor anonieme hulp. Eveline woont onder de rook van Amsterdam, is getrouwd en heeft twee kinderen.

De zomer zit eraan te komen: we hebben allemaal weer zin om te flirten en misschien ook wel meer. Hoe komt het dat we hitsiger worden zodra de zon harder gaat schijnen?
“Dat heeft alles te maken met de langere dagen en meer blootgesteld zijn aan zonlicht. Daardoor wordt er meer dopamine aangemaakt, wat zorgt voor een extra goed gevoel. We zien ook veel meer naakt, want er is in de zomer meer bloot. Dat maakt dat we sneller geprikkeld zijn. In de zomer is er ook meer sociale interactie. Je zit in het park of op het terras te kletsen en te flirten. Al die dingen bij elkaar opgeteld, maken dat we sneller kriebeltjes voelen, wat aanrakeriger zijn en seksueel actiever worden.”

Merk je dat jij daar zelf ook – op een positieve manier – ‘last’ van hebt?
“Dat had ik meer toen ik nog vrijgezel was. Eropuit gaan, nieuwe mensen ontmoeten. Sinds ik een vaste relatie heb, is dat niet echt meer van toepassing. Maar ik hou wel van flirten. Dat geeft sjeu aan het leven, vind ik. Door te flirten krijg je even de bevestiging dat je wordt gezien. Dat is goed voor je geluksgevoel en je haalt je zelfwaarde even lekker omhoog, wat indirect je gezondheid positief beïnvloedt. Je kunt nog zo’n goede relatie hebben, flirten blijft leuk. Niet ten koste van alles, natuurlijk. Maar op een laagdrempelig niveau, door even oogcontact te maken of naar iemand te lachen.”

‘Ik hou van flirten. Door te flirten krijg je de bevestiging dat je wordt gezien. Dat haalt je zelfwaarde lekker omhoog’

Door Married at First Sight (MAFS) ben je een BN’er geworden, maar je bent ook nog ‘gewoon’ seksuoloog met een eigen praktijk. Hoe gaat dat samen?
“Aan de ene kant heel goed, want mensen weten door mijn tv-optredens al een beetje hoe ik praat en doe. Mensen komen van heinde en ver naar Amsterdam voor een consult bij mij, omdat ze denken: zij lijkt me prettig om mee te werken. De keerzijde is dat er ook mensen zijn die het idee hebben: zij is van tv, daar heb ik geen zin in, want je weet maar nooit waar mijn verhaal ooit terechtkomt. Dat klopt natuurlijk niet, want ik heb beroepsgeheim en hou die werelden volkomen gescheiden. Maar het schrikt sommige mensen toch af.”

Er was de afgelopen seizoenen redelijk wat kritiek op MAFS, vooral omdat er relatief weinig koppels bij elkaar blijven. Hoe ga jij daarmee om?
“Mensen hebben altijd iets te zeuren over tv-programma’s. Ik hoorde laatst iemand zeggen: er wordt zoveel geknipt en geplakt in MAFS. Tuurlijk, er worden cliffhangers gemaakt, zodat je benieuwd bent naar de volgende aflevering. Maar alles wat je ziet in MAFS is echt. Er zijn geen scripts, er wordt niemand betaald, er wordt niets ingefluisterd. Het is pure, eerlijke televisie met echte mensen. Ik denk dat zowel de kijkers als de kandidaten daar veel van kunnen leren. Los van het feit of ze de liefde vinden of niet, denk ik dat ze na hun deelname aan MAFS beter in staat zijn om een duurzame relatie aan te gaan. Daarmee maken we echt het verschil voor mensen.”

Toch haalt het gros van de huwelijken dat in MAFS wordt afgesloten de laatste aflevering niet. Hoe komt dat volgens jou?
“De succesrate van MAFS is 14 procent. Dat is volgens mij hoger dan bij elk ander datingprogramma in Nederland. Wat dat betreft is het niet zo slecht, zeker niet als je bedenkt dat we mensen blind bij elkaar zetten. Kijkers onderschatten hoe moeilijk dat is. Wij doen ons best om zo mooi en goed mogelijke matches te maken, maar we kunnen niet voorspellen hoe mensen reageren. Sommige kandidaten blijken heel bang te zijn om de controle te verliezen of kampen met bepaalde trauma’s uit hun verleden. Dat kunnen wij niet voorzien, ook omdat mensen niet altijd eerlijk zijn als ze zich aanmelden. Ik zeg dit niet om mijn eigen straatje schoon te vegen, maar om aan te geven: 50 procent doen wij, van de andere 50 procent moeten de kandidaten zelf iets bakken. Dat betekent: nieuwsgierig zijn naar de ander, jezelf kwetsbaar durven opstellen, goed luisteren, met de ander communiceren. Dat klinkt makkelijk, maar in de praktijk blijkt dat voor veel mensen heel lastig te zijn. In die laatste 50 procent gaat veel mis, maar wij zijn daar niet verantwoordelijk voor. Dat is het gedeelte dat de kandidaten zelf moeten inbrengen in het geheel.”

Stel: er zou op basis van wetenschap een ideale partner voor jou uitgezocht worden. Wat voor type zou daar uitrollen?
“Iemand die zorgzaam, lief, eerlijk en ambitieus is. Een man die zich wil ontwikkelen en ontplooien. En liefst nog een beetje een communicatief type. Hij moet ook emotioneel volwassen zijn, dat is essentieel. Ik moet met iemand een gedegen gesprek kunnen voeren over gevoelens: wat gebeurt er bij jou als je chagrijnig bent, waar komt je slechte bui vandaan? Ik kan niets met een man die zich afsluit of wegloopt als het lastig wordt. Als je emotioneel volwassen bent, dan durf je jezelf kwetsbaar op te stellen en kun je eerlijk naar jezelf kijken: ik merk dat ik heel boos ben, waarom ben ik zo boos? In plaats van alles op de ander af te schuiven. Bij MAFS zie je veel mensen die emotioneel niet of nauwelijks volwassen zijn. Dan wordt het heel moeilijk om zelfreflectie te hebben en een connectie aan te gaan.”

Jij bent al twintig jaar samen met je man. Heb je op hem ook eerst een vragenlijst en een geurtest losgelaten?
Lachend: “Nee, dat is wel iets anders gegaan. Ik was net afgestudeerd en heb gewoon m’n gevoel gevolgd. Dat is denk ik heel belangrijk voor veel mensen, want dat is iets wat we in deze tijd verliezen. We zijn allemaal zo met ons hoofd bezig dat we denken dat we er met overanalyseren wel uitkomen: hij heeft niet zo’n leuke auto, laat dan maar zitten. Of: ik heb nog geen kriebels, dus die tweede date hoeft van mij niet. We denken dat onze hersenen altijd de waarheid verkondigen, terwijl ons gevoel ons zoveel vertelt. Ik heb altijd heel erg vanuit gevoel gehandeld, wat tot nu toe goed heeft uitgepakt.”

Op internet is weinig te vinden over je man, zelfs zijn naam heb je nooit onthuld. Waarom is hij zo’n mysterie?
“De keuze om op de achtergrond te blijven, heeft hij zelf gemaakt. Ik krijg weleens uitnodigingen om samen ergens naartoe te gaan of mee te doen aan een interview, maar dan zegt hij: Hartstikke leuk Eveline, maar dat gaan we niet doen. Waar ik dat extraverte mens ben, is hij wat meer introvert. Hij wil al die aandacht echt niet. En dat respecteer ik.”

‘Bij de loodgieter lekt de kraan ook weleens. Net als andere mensen krijgen mijn man en ik van alles op ons bordje. Dat beïnvloedt je seksleven. Gelukkig heb ik een grote gereedschapskist’ 

Als psycholoog en seksuoloog weet je precies wat de valkuilen zijn in een relatie. Gaat alles bij jullie om die reden van een leien dakje?
“Nee, natuurlijk niet. Ik zeg vaak: Bij de loodgieter lekt de kraan ook weleens. Net als andere mensen krijgen wij van alles op ons bordje: ziekte, verlies. Life happens. Dat beïnvloedt je relatie en je seksleven, ook bij ons. Gelukkig heb ik op de momenten die ertoe doen een grote gereedschapskist tot mijn beschikking en daar kom ik een heel eind mee: nu moeten we even aan die schroef draaien, hier moeten we even wat lijmen. Daardoor kan ik potentiële issues makkelijk in de kiem smoren. Omdat ik in mijn praktijk zoveel ellende hoor, kan ik ook goed relativeren. Ik denk vaak: laten we niet te snel ergens een probleem van maken. Als er niet echt iets aan de hand is, waarom dan moeilijk doen.”

Jij vond seksualiteit op jonge leeftijd al fascinerend. Waar kwam dat vandaan?
“Ik ben behoorlijk katholiek opgevoed, met elke zondag naar de kerk gaan, bidden voor en na het eten, ik was misdienaar. Daar hoorde ook bij dat mijn ouders me weghielden van seksualiteit, vanuit de beste bedoelingen. Niemand liep bij ons in huis naakt rond, alles gebeurde achter gesloten deuren en als er op tv werd gekust, dan werd er heel angstvallig weggezapt. Mijn vader zei in mijn puberteit tegen me: Joh Eveline, als je 23 bent en klaar met je studie, dan moet je maar eens aan jongens gaan denken. Ik weet nog dat ik dacht: dat vind jij, maar dat gaan we niet doen.

Ik vond jongetjes al heel vroeg interessant, juist omdat er thuis niet over werd gepraat. Dat wekte mijn nieuwsgierigheid op: wat wordt er van mij weggehouden? Als kind ging ik heel vaak in mijn eentje naar de bieb om biologie- en voorlichtingsboeken te lezen. Daar vouwde ik de Tina omheen om geen argwaan te wekken. Hele middagen zat ik daar de informatie binnen te harken die ik van mijn ouders niet kreeg. Daarna ebde mijn belangstelling weer een beetje weg, totdat ik me tijdens mijn studie psychologie een trimester in seksuologie moest verdiepen. Mensen onderschatten vaak hoeveel je aan seksuele problemen kunt doen, terwijl je heel veel kapot kunt maken als je ermee doorloopt. Ik dacht: hier wil ik mensen mee helpen. Er waren op dat moment ook nog helemaal niet zoveel seksuologen in Nederland, dus je kon echt het verschil maken. Daar heb ik mijn zinnen op gezet, wat geen makkelijke weg was. Ik heb allerlei rare bijbanen gehad om mijn doel te kunnen bereiken, maar uiteindelijk is het gelukt om mijn droom te verwezenlijken: een eigen praktijk in seksuologie.”

Hoe vonden je ouders het dat jij je beroep ging maken van iets waar zij je altijd zo ver mogelijk vandaan wilden houden?
“Mijn moeder vond het op zich wel oké, m’n vader niet. Als mensen aan hem vroegen: Wat doet Eveline?, dan antwoordde hij: Ze is psycholoog. Hij negeerde wat ik deed, ook toen ik allang bij RTL Boulevard te zien was en echt wel exposed was als seksuoloog. Het was echt een beetje een pijnpunt, wat pas is veranderd toen hij alzheimer kreeg. Nu straalt hij van oor tot oor als hij me op tv ziet, omdat hij niet echt weet wat ik precies doe. Het is bitterzoet, want ik vind het natuurlijk vreselijk dat hij alzheimer heeft, maar onze band was misschien wel veel slechter geweest als hij dat niet had gehad. Ik probeer mezelf voor te houden dat hij alleen maar heeft gedaan wat hij dacht dat goed was. Zijn gedrag kwam nooit voort uit lelijkheid. Mijn moeder volgt alles op de voet en is helemaal trots. Zij heeft ook gezegd: O Eveline, ik zie toch wel in dat ik het verkeerd heb gedaan. Mijn antwoord was: Ik denk dat jullie gedrag logisch was, veel mensen dachten zo in jullie tijd. Mijn moeder voelt zich daar nog vervelend over, maar dat hoeft helemaal niet. Ik neem mijn ouders niks kwalijk.”

‘Een orgasme hoeft niet het doel te zijn. Die lat moet omlaag. Seks hoeft niet perfect te zijn’

Hoe is het überhaupt gesteld met onze seksuele gezondheid, als we daar even een generaliserende uitspraak over mogen doen?
“Eigenlijk niet zo geweldig. Sinds de coronatijd is onze seksuele gezondheid een beetje achteruitgegaan. We willen allemaal perfecte ouders zijn, een perfecte carrière hebben en een perfect huis laten zien. Het perfecte seksleven moet daar ook nog bij, wat vaak zorgt voor prestatiedruk. Door die druk ga je in je hoofd zitten en blokkeer je je gevoel en opwinding. Seks wordt een taakje, wat allerlei problemen kan veroorzaken: pijn, gebrek aan opwinding of een negatieve associatie met seks. Veel mensen hebben geen zin meer in seks, maar durven daar niet eerlijk over te zijn. Iedereen wil normaal lijken en daarom doen we of alles goed gaat, maar uit onderzoek blijkt dat heel veel mensen te maken krijgen met seksuele problemen. Slechts een klein percentage daarvan zoekt hulp, wat ik verdrietig vind, want met kleine veranderingen kan je seksleven al veel leuker worden.”

Wat zouden we kunnen doen om het niveau van ons seksleven op te krikken?
“We moeten beseffen dat seks niet volgens een vast stramien hoeft te verlopen. Geniet gewoon van elkaars aanraking zonder prestatiedruk. Ontdek samen wat je lekker vindt, zonder dat er iets moet. Intimiteit gaat om genieten van elkaars aanrakingen. Zeg tegen elkaar: laten we ons seksleven eens een reset geven, kruip bij elkaar op de bank of in bed en ga elkaar weer eens strelen. Ontdek wat je lekker vindt aan elkaar, zonder dat er een doel moet zijn. Een orgasme hoeft niet het doel te zijn. Al die latten moeten omlaag en we moeten seks weer prioriteit geven. Seks hoeft niet perfect te zijn, maar het is fijn als er ruimte voor wordt gemaakt en je er samen van kunt genieten. Kom uit je hoofd en ga in je lijf. Geniet en voel.”

Lukt dat bij jou goed als moeder van twee jonge kinderen en een carrière die vleugels heeft gekregen?
“Ik ben er steeds beter in geworden om in het moment te zijn. Echt bezig zijn met wat je ziet, hoort en ruikt. Dat helpt om stress en druk los te laten en in het moment te zijn met je partner. Als ik een vol hoofd heb, stel ik seks uit tot ik weer kan genieten. Ik zeg dan gewoon: Sorry schat, aan mijn lijf even geen polonaise. Ik vind je superleuk, maar we kijken volgende week weer verder. Dat mag ook. De boog kan niet altijd gespannen staan en stress zorgt voor een blokkade van sekshormonen.”

Waarom doe jij zoveel?
“Het voelt als mijn missie om mensen te helpen. Het liefst wil ik dat mensen mijn hulp helemaal niet nodig hebben, omdat ze zelf al voldoende informatie hebben om hun seksleven te verbeteren. Door boeken te schrijven, in het theater te staan en bij talkshows aan te schuiven kan ik mensen bereiken en helpen zonder dat ze naar een seksuoloog hoeven te gaan. Ik pak graag veel aan, anders voelt het alsof ik kansen mis. De keerzijde daarvan is dat ik mezelf soms voorbijloop. Laatst had ik een longontsteking, simpelweg omdat ik te lang was doorgedenderd.”

Wat is voor jou de ultieme vorm van ontspanning?
“Mezelf vervelen. Naar het strand gaan en naar de zee staren, letterlijk. Urenlang gewoon om me heen kijken en zo min mogelijk op mijn telefoon zitten. Die stop ik zo diep mogelijk in mijn tas. Dat is mijn ultieme vorm van ontspanning. Niemand hoeven entertainen of vermaken of uitleggen wat ik voor mijn werk doe of hoe ik iemand z’n seksleven of relatie kan verbeteren. In een sociale setting gaat het daar toch vaak weer over. Daarom laad ik het best op als ik alleen ben. Dat doe ik te weinig, dus dat moet ik beter inplannen.”

Wat zijn je ambities voor de komende vijf jaar, zowel professioneel als persoonlijk?
“Het lijkt mij te gek om een eigen tv-show te hebben. Een datingshow of een tv-programma waarin ik mensen kan helpen of extra inzichten kan geven op het gebied van liefde en relaties. En seksualiteit, omdat ik toch merk dat veel mensen daar behoefte aan hebben. Ik heb ooit een vibrator op de markt gebracht. Daar zoU ik ook nog wel iets meer mee willen doen. Het lijkt me geweldig om producten op de markt te brengen waarvan ik denk dat mensen er mee geholpen zijn. Voor de rest wil ik gewoon blijven doen wat ik nu doe.”